metropolis m

In razende vaart heeft Simon Denny een cultstatus verworven met zijn eigenzinnige interpretaties van de hedendaagse internetcultuur en -economie. De kunst wordt geconfronteerd met een wereld waar ze zich graag afzijdig van houdt, maar die haar niettemin meer en meer in de grip heeft.

Ana Teixeira Pinto

Je hebt beeldhouwkunst gestudeerd. Hoe kwam je ertoe je te gaan richten op communicatiemedia?

Simon Denny

‘Ik kom oorspronkelijk uit Nieuw-Zeeland, waar ik inderdaad sculptuur heb gestudeerd. Toen ik vertrok om in Frankfurt verder te studeren werd ik gedwongen om een heleboel dingen te heroverwegen. Omdat ik erg in objecten geïnteresseerd was, realiseerde ik me dat veruit het belangrijkste object voor mij mijn laptop was – ik gebruikte het werkelijk overal voor en bezat verder niets. In 2007 werd mijn laptop mijn enige communicatiemedium, en tevens mijn verplaatsbare huis en hulpmiddel bij de productie van werk. Ik kreeg aandacht voor de ontwikkeling van de hardware, de opkomst van de smartphone en de teloorgang van de tv. Er leek bruikbaar materiaal in te zitten waar ik kunst mee kon maken. Kunst die tegelijk met objecten en met communicatie te maken had. De objectgeoriënteerde interesse gaf me het goede startpunt om te bekijken hoe communicatie gefaciliteerd wordt en wat dat te betekenen heeft.’

Ana Teixeira Pinto

Bepalen de media de sociale verhoudingen?

Simon Denny

‘Daar ben ik niet zeker van, maar er moet uiteraard wel een relatie tussen beide zijn. Uit wat technologisch mogelijk is en het soort normatief gedrag dat zich ontwikkelt parallel aan bepaalde technologische verworvenheden, moet tot zekere hoogte vast te stellen zijn hoe sociale relaties liggen. Maar dat is vrij abstract allemaal, en ik ben geen mediatheoreticus. Ik bekijk alles vanuit het oogpunt van de gebruiker.’

Ana Teixeira Pinto

In de laatste drie decennia zijn we getuige geweest van een enorme bedrijfsmatige consolidatie van esthetiek en beeldproductie – ik denk dat het gerechtvaardigd is om te zeggen dat jouw werk dit proces aankaart. Geloof je dat kunst nog steeds een zekere mate van autonomie kan behouden om zich hier kritisch toe te kunnen verhouden? Of is kunst onderdeel van dezelfde economie?

Simon Denny

‘Ik denk dat kunst er onderdeel van is. Maar ik denk dat kunst ook een zekere mate van autonomie kan bereiken. Ik heb bijvoorbeeld bepaalde beeldtaal uit bedrijfsmatige omgevingen toegepast op een manier die die bedrijven vermoedelijk niet hebben voorzien. Ik heb Samsung-esthetiek gebruikt om positieve verhalen te vertellen over het verdwijnen van publieke televisie. En ik heb de grafische taal van iOS aangewend om een indruk te geven van een opgefokte technologie-industrie. Ik heb die taal gebruikt op een manier die niet noodzakelijk overeen kwam met het eigen waardesysteem van de bedrijven, om zo de aspecten van die cultuur te benadrukken die ons doorgaans op de markt niet zo opvallen. Ik weet niet of dat werkelijk autonoom is, maar ik vermoed dat de mate van autonomie die men als producent heeft sowieso altijd relatief is.’

Ana Teixeira Pinto

Denk je dat dat appropriation nog steeds een effectief kritisch instrument is bij het maken van kunst? Hoe denk je over affirmatieve praktijken, de over the top omarming, in de hoop dat het systeem mogelijk implodeert?

Simon Denny

‘Ik denk dat appropriation nu zo vaak gebeurt op zo veel plekken dat het op zichzelf niet supereffectief meer is. Op sociale netwerken gebruikt iedereen alle dagen beelden uit andere bronnen om iets te zeggen – ook al is het geen appropriation in klassieke zin, de toe-eigening is daarmee een soort van normaal geworden. Wat jij als affirmatie omschrijft, zou een zeker potentieel kunnen hebben. Maar als je kijkt naar bijvoorbeeld Jeff Koons dan wordt duidelijk dat het niet altijd helpt om iets te laten imploderen. Ik weet ook niet of dat überhaupt wel mijn bedoeling is.
Toen ik naar andere systemen van beeldproductie onderzoek deed, zoals waar we het net over hadden, heb ik niet altijd een duidelijk doel voor ogen gehad. Bij sommige werken neem ik wel een standpunt in, maar ik geniet ook van werk waarin dat niet het geval is. Ik ben weliswaar een fan van veel kritische culturele productie, en ik denk ook dat die belangrijk is, maar ik ga niet een project – zeg mijn DLD project of Kim Dotcom project in MUMOK – aanvangen met het idee dat ik deze zaken nodig moet bekritiseren. Daar ben ik niet in geïnteresseerd. Zoals ik evenmin bepaalde merken boven andere stel. Ik gebruik Samsung en Apple simpelweg omdat ze marktleider zijn – dus is het zinvol om goed te kijken naar wat ze doen, omdat ze belangrijk zijn in het leven van een boel mensen.’

Ana Teixeira Pinto

Jouw installatie Channel ging over de teloorgang van de publieke televisie. Ik geloof dat je op een bepaalde manier kunt zeggen dat terwijl de inhoud van de televisie het nationalisme was, de inhoud van het internet globalisering is. Denk je dat we in de toekomst heimwee gaan krijgen naar de natiestaat?

Simon Denny

‘Haha, ja dat zou kunnen. Maar televisie is uiteraard niet verdwenen en ook de natiestaat zal nog wel even blijven bestaan. Televisie heeft zich aangepast aan de nieuwe hardware, de nieuwe vormen van distributie en bedrijfsmodellen (of is hiermee bezig). Bepaalde narratieve conventies die centraal staan bij tv zijn alleen maar sterker geworden. Je denkt al snel: “de koning is dood, lang leve de koning”. Bepaalde kabelshows worden nu behandeld als meesterwerken op een manier die voorheen niet had gekund – en voor acteurs is het nu beter voor tv te werken dan voor film. Dit heeft te maken met de wisselwerking tussen geld en technologie (HD) – met bedrijven als HBO die dankzij de abonnementen minder afhankelijk zijn van reclame en dus vrijer programmeren. Bedrijven als HBO (of Netflix) beginnen nu met globale abonnementen die dit proces nog zullen versterken.’

Ana Teixeira Pinto

Wat denk je dat het betekent voor kunstenaars? Zullen ze worden overvleugeld als culturele producenten, zoals sommige theoretici beweren?

Simon Denny

‘Ik denk niet dat dat noodzakelijkerwijs het geval is. TV en film dringen diep door in het leven van mensen, maar hedendaagse tentoonstellingen en hedendaagse kunst lijken alleen maar toe te nemen in populariteit. Ik geloof niet dat deze gebieden zozeer met elkaar in competitie zijn of hoeven te zijn.’

Ana Teixeira Pinto

Hoe ben je op het idee gekomen om de DLD conferentie bij te wonen, en hoe ben je erin geslaagd om een uitnodiging te krijgen?

Simon Denny

‘Ik woonde DLD pas bij toen tegelijkertijd mijn project over DLD 2012 werd gepresenteerd in de Kunstverein München. Mijn interesse in die conferentie had deels te maken met een paar videoverslagen van vrienden die er in 2012 spraken, en die het geweldig vonden, deels met een uitnodiging voor een PIN-residency in München met de vraag een tentoonstelling te maken in de Kunstverein München. Via Kunstverein-curator Bart van der Heide kwam ik in contact met DLD en kon ik hen vragen of ik hun video-opnames van 2012 zou kunnen gebruiken in mijn tentoonstelling die zou lopen tegelijk met DLD 2013. Ze werkten graag mee.
De presentatie bij de Kunstverein leek me het perfecte kader voor een portret van machtige mensen die echt bepalen hoe we in staat zijn om te communiceren, zoals Sheryl Sandberg, Moot, Jimmy Wales, Jack Dorsey, David Karp – de lijst is lang. Al deze mensen die met elkaar delibereren over de stand van hun bedrijfstak was voor mij onweerstaanbaar materiaal. De tijdslijn van de geschiedenis van het evenement leek mij een goede manier om te reflecteren over het tempo van de veranderingen en het belang van de tijdlijn bij social media. Dat ik dit kon doen heeft volgens mij ook te maken met de manier waarop München functioneert als stad. De hechte ons-kent-ons structuur. “Access is more powerfull than ownership” is een van de citaten die ik gebruikte – uitgesproken door een van de oprichters van Airbnb.’

Ana Teixeira Pinto

Niet eens zo lang geleden, in 1997, had Wired een coververhaal met de titel The Long Boom, met de subtekst: ‘We worden geconfronteerd met 25 jaar van voorspoed, vrijheid en een beter milieu voor de hele wereld . Heb je daar problemen mee?’ Ik heb me altijd afgevraagd hoe het voelt voor iemand die is opgegroeid in de jaren negentig, het decennium van ongebreideld markoptimisme, om nu de crisis te ervaren.

Simon Denny

‘Wauw, wat een goede koptekst was dat! Ik ben opgegroeid onder heel andere omstandigheden dan die waarin ik nu verkeer. In Nieuw-Zeeland voelde ik mij altijd een beetje op afstand van de oorsprong van de culturele en politieke bewegingen die richting gaven aan de wereld. Dat heeft ook te maken met de situatie van mijn familie. Ik kom uit een familie van leraren die money savers waren, geen money makers. Ze hadden gewone salarissen en ongebreideld marktoptimisme was misschien niet echt het eerste gespreksonderwerp bij het eten.
Pas in Duitsland groeide mijn interesse in economie – alleen omdat ik het krap had en visa’s moest aanvragen. Nog steeds heb ik geen zekerheden, wat uiteindelijk maakt dat ik geld moet verdienen. Ik heb geen toegang tot de sociale zekerheid, ik heb geen “recht” om hier te zijn. Ik denk dat die omstandigheden veel meer van invloed zijn op mijn kijk op het leven dan de marktomstandigheden in de jaren negentig. Het maakt dat ik de krachten van instabiliteit en risico die bij de financiële sector horen accepteer en neoliberaal gedrag van wat voor aard dan ook momenteel als iets heel normaals kan zien.’

Kim DotcomNa tentoonstellingen te hebben gemaakt over onder meer televisie en een conferentie van communicatiedeskundigen (DLD 2012), richt Simon Denny zich in de zomer van 2013 op Kim Dotcom en de geschiedenis van diens site Megaupload, een van de meest populaire platforms voor de uitwisseling van gegevens op het internet. Totdat de site op last van de FBI in januari 2012 gesloten werd en Kim Dotcom en zijn organisatie beschuldigd werden van het plegen van grootschalige inbreuken op het auteursrecht en het witwassen van grote sommen geld, met een totale boete van meer dan 500 miljoen dollar.
De Nieuw-Zeelandse politie deed een inval in Dotcoms Coatsville herenhuis, arresteerden hem en namen verschillende goederen in beslag, waaronder 175.000.000 dollar in contanten, 60 Dell-servers, 22 luxe auto’s, tal van beeldschermen en kunstwerken. De legitimiteit van deze politieoperatie werd later ter discussie gesteld. Voor zijn expositie in het MUMOK in Wenen gaf Simon Denny aan de hand van een reeks voorwerpen een sculpturale visualisatie van Dotcoms in beslag genomen bezit, in totaal 110 items van de lijst. Het resultaat is een grote installatie die Denny beschrijft als een ‘verzameling van kopieën, rip-offs en imitaties van de ‘echte’ smokkelwaar. De presentatie dient als aanjager van een discussie over de randen van de wet, entertainment en wat het betekent om te stelen. (bron: MUMOK)

Kim DotcomNa tentoonstellingen te hebben gemaakt over onder meer televisie en een conferentie van communicatiedeskundigen (DLD 2012), richt Simon Denny zich in de zomer van 2013 op Kim Dotcom en de geschiedenis van diens site Megaupload, een van de meest populaire platforms voor de uitwisseling van gegevens op het internet. Totdat de site op last van de FBI in januari 2012 gesloten werd en Kim Dotcom en zijn organisatie beschuldigd werden van het plegen van grootschalige inbreuken op het auteursrecht en het witwassen van grote sommen geld, met een totale boete van meer dan 500 miljoen dollar.
De Nieuw-Zeelandse politie deed een inval in Dotcoms Coatsville herenhuis, arresteerden hem en namen verschillende goederen in beslag, waaronder 175.000.000 dollar in contanten, 60 Dell-servers, 22 luxe auto’s, tal van beeldschermen en kunstwerken. De legitimiteit van deze politieoperatie werd later ter discussie gesteld. Voor zijn expositie in het MUMOK in Wenen gaf Simon Denny aan de hand van een reeks voorwerpen een sculpturale visualisatie van Dotcoms in beslag genomen bezit, in totaal 110 items van de lijst. Het resultaat is een grote installatie die Denny beschrijft als een ‘verzameling van kopieën, rip-offs en imitaties van de ‘echte’ smokkelwaar. De presentatie dient als aanjager van een discussie over de randen van de wet, entertainment en wat het betekent om te stelen. (bron: MUMOK)

Ana Teixeira Pinto is schrijver, Lissabon. Ze doet PhD-onderzoek aan de Humboldt Universität in Berlijn en schrijft voor verschillende kunsttijdschriften.

Ana Teixeira Pinto is schrijver, Lissabon. Ze doet PhD-onderzoek aan de Humboldt Universität in Berlijn en schrijft voor verschillende kunsttijdschriften.

Simon Denny is een van de genomineerden van de Preis der Nationalgalerie für junge Kunst in 2013.

Simon Denny is een van de genomineerden van de Preis der Nationalgalerie für junge Kunst in 2013.

Vertaald uit het Engels door de redactie

Vertaald uit het Engels door de redactie

Ana Teixeira Pinto

Recente artikelen