metropolis m

Robert Morris, Het Observatorium, Lelystad

21 juni zonnewende – de plek om het mee te maken is Het Observatorium van Robert Morris bij Lelystad.

In de aarden wallen heeft Morris drie openingen aangebracht, driehoekige ‘vizieren’ die de seizoenen zichtbaar maken. Door het middelste vizier, dat is gemaakt van staal, kun je in de herfst en de lente de zon zien opkomen, als de dag en de nacht even lang zijn, op 21 september en 21 maart. Aan weerszijden liggen vizierstenen van Beiers graniet; de linker vangt de eerste zonnestralen in de zomer op de langste dag (21 juni), de rechter in de winter op de kortste dag (21 december). Dit zie je het beste als je op de steen middenin de binnenring gaat staan, de steen die symbolisch het middelpunt van de cyclische tijd markeert. Morris vergelijkt Observatorium met Stonehenge, het prehistorische monument dat volgens hem ook de tijd weergeeft.

Morris creëerde Observatorium voor het eerst in 1971 bij Santpoort in de gemeente Velsen voor de spraakmakende tentoonstelling ‘Sonsbeek Buiten de Perken’ die de land art in Nederland op de kaart zette. Na afloop van de manifestatie werd een nieuwe permanente locatie voor het kunstwerk gezocht. Het weidse Flevoland bleek zeer geschikt: het kunstwerk had namelijk vrij uitzicht naar het oosten nodig in verband met de markering van de zonnestanden. Vanwege de uitgestrektheid van het gebied kon de Flevolandse versie 20% groter worden uitgevoerd.

Morgenochtend een nieuwe kans. In stilte, zonder de drukte van het jaarlijkse literatuurfestival dat er in de macht van 20 op 21 juni altijd is.

Foto Martine van Kampen

Observatorium (1977) van Robert Morris ligt aan de Swifterringweg in Lelystad. Meer info HIER

Recente artikelen