metropolis m

De kunstwereld is woedend over de gift van 700.000 euro aan drie musea, waarmee fabrikant BAT, eigenaar van de geveilde Peter Stuyvesant collectie, zijn geschonden blazoen probeert op te poetsen. De NRC peilde de meningen.

Tabaksfabrikant BAT schonk na de succesvolle veiling van het paradepaardje onder de bedrijfscollecties 5 ton aan het Stedelijk Museum Amsterdam, en 1 ton aan het Cobra Museum en het Armando Museum. Op 12 maart werd het door BAT bekend gemaakt in een kort persbericht.

‘Veel te weinig’, roept de kunstwereld nu in de NRC. De fabrikant heeft met het deel van de collectie dat nu verkocht is alleen al 17,5 miljoen verdiend. Het grootste deel van de collectie moet nog volgen.

Vooral Martijn Sanders, na Willem Sandberg en Wim Beeren in de jaren 2001 tot en met 2005 de laatste adviseur van de Peter Styvesant collectie, maakt zich boos. Hij zegt het gevoel te hebben dat hij al die jaren voor ‘een beleggingsfonds’ heeft gewerkt.

De schenkingen nemen dat gevoel bij Sanders niet weg. ‘Geen enkele donatie kan het uiteenvallen van de collectie goedmaken’. Eerder had hij bepleit de grote musea een keuze te laten maken uit de collectie. BAT heeft dat advies genegeerd.

Hans Gieles, galeriehouder van Vous êtes ici, schreef een boze brief aan de fabrikant, waarin hij zijn beklag deed over de donaties. Hij noemt ze ‘beschamend laag’. Alleen al op de verkoop van Martin Kippenberger en Mathhias Weischer heeft BAT meer verdiend.

In de brief doet hij een beroep op de fabrikant de schenking te verhogen tot minimaal 50% van de opbrengst. ‘U doet daarmee recht aan de herinnering van de oprichter, aan de kwaliteit en de inzet van de indertijd betrokken adviseurs, aan degenen die verantwoordelijk waren voor de verkoop van de kunstwerken en niet in de laatste plaats aan de kunstenaars, die met hun werk de collectie tot zo’n magistraal geheel hebben gemaakt.’

Meest expliciet in de NRC toont zich Rob Malash die bemiddelde bij de aankoop van werk van enkele Chinese kunstenaars. Peter Stuyvesant kreeg destijds voorrang, omdat het een kwalitatief hoogstaande collectie was. Er zou nooit worden verkocht. ‘Ik hoor het ze nog zeggen’, zegt Malasch. ‘Patjepeeërs zijn het’. De donaties doet hij af als ‘volksverlakkerij. Je reinste flauwekul.’