STRP is een sterk merk
‘Technologie bepaalt een groot deel van ons leven. Waarom zou een kunstliefhebber er dan geen interesse in hebben?’ Directeur Angelique Spaninks over de STRP Biënnale die vanavond opent in Eindhoven.
Je moet me even helpen: STRP is een biënnale, voorheen festival, die Strijp-S (als cultureel complex) en Eindhoven als culturele stad met kunst, muziek en technologie nationaal en internationaal op de kaart wil zetten? Wat is de missie? Is er een missie?
Charles Esche denkt heel anders over kunst en technologie dan ik. Dat is ook wel fijn, daardoor vissen we zelden in dezelfde vijver.
[answer Angelique Spaninks]Tsja als cultureel ondernemer in de tweede economische regio van Nederland en een van de hotspots van de topsector culturele industrie zou je denken dat we niet zonder missie kunnen, maar in feite zou ik onze missie in niet meer dan 13 woorden willen samenvatten: STRP is een hybride mix van kunst, muziek en technologie voor nieuwsgierig mensen. Onze thuisbasis is Strijp-S een voormalig Philips fabrieksterrein van 27 hectare (denk een slordige 40 voetbalvelden) in het Eindhovense stadsdeel Strijp dat volop bezig is om van een ‘verboden industriële stad’ te veranderen in een verrijking van het stadscentrum waar nieuw wonen, nieuw werken en nieuwe cultuur samenkomen.
Is het in de loop der tijd erg veranderd?
STRP is in de loop der tijd zeker veranderd zoals alle goede dingen met hun tijd meegaan. Begonnen als een initiatief van onderop om te laten zien dat kunst, popcultuur en technologie geen gescheiden werelden zijn maar elkaar juist op allerlei punten raken en voeden en ook jongere generaties kunnen aanspreken is STRP inmiddels geëvolueerd tot een sterk merk waarin alle drie de aspecten gelijkwaardig de ruimte krijgen. Waren het in eerste instantie de concerten en danceavonden die de toon zetten en de massa binnen brachten om ze vervolgens ook de kunst te laten ervaren, inmiddels komt het merendeel van het publiek ook graag om zich te laten verrassen door de kunst.
Jij runt het sinds een jaar, met als zeer zichtbare verandering dat het van het najaar naar het voorjaar is verhuisd is en van een jaarlijks festival tweejaarlijks geworden is. Waarom?
Die beslissing was door de vorige directie en het bestuur al genomen. Maar ik kon me er wel in vinden. Reden voor de verhuizing naar het voorjaar was de overvolle festivalagenda van Eindhoven in het najaar, met mega publiekstrekkers als Dutch Design Week en lichtkunstfestival GLOW. STRP kwam daar altijd als derde achteraan. Dat werkte wel maar maakte het gat in het voorjaar wel erg groot.
Reden om naar een tweejaarlijkse frequentie te gaan heeft voor een deel te maken met de continuïteit. Dat klinkt gek maar door eens per twee jaar groot uit te pakken kunnen we in de tussentijd ook aanwezig blijven en de STRP mentaliteit en aanpak door het jaar heen zichtbaar houden. Het schept ook ruimte om in de tussentijd heel gericht te (co-)produceren en voorbereiden. We willen het enorme netwerk aan kunstenaars dat is opgebouwd koppelen aan bedrijven die hun technologie beschikbaar willen stellen. En we willen co-producties opzetten en met residencies, workshops, lectures en kleinere samenwerkingstrajecten bouwen aan de inhoud van de volgende STRP biënnale zodat je ook echt nieuwe dingen kunt laten zien die zowel voor leken als voor de ingewijden die de Ars Elektronica’s en Transmediales van deze wereld afreizen interessant zijn.
Hoe zou je het programma van STRP inhoudelijk omschrijven, in algemene termen?
Het programma is een afgewogen mix van jong internationaal talent en enkele meer gevestigde namen, zowel wat betreft de exposities als de muziek en performances. Er wordt zowel thematisch en experimenteel gewerkt als met solo’s. Technologie is de rode draad maar dat varieert van DIY tot high tech en van digitaal tot analoog. Hybride is misschien een te hip woord maar het dekt de lading van STRP wel.
Zijn er belangrijke accentveranderingen nu jij de leiding hebt (afkomstig uit beeldende kunst-hoek)?
[answer Angelique Spaninks]Ja, ik denk dat de afgewogen mix tussen de expositie en performances aan de ene kant en de muziek aan de andere wel uit mijn koker komt. Ik zoek graag naar de plekken en makers die zich niet laten beperken door de schotten tussen disciplines en niveaus die nu eenmaal nog altijd heersen in een groot deel van de kunstwereld. Dat doe ik bij MU en dat doe ik bij STRP ook.
Ik zie veel kansen in Eindhoven als het om cultuur gaat. Kansen die nog lang niet allemaal zijn ingelost, hoe hard Amsterdammers ook roepen dat er zich in Eindhoven een wonder heeft afgespeeld. Er heerst een no-nonsense ambitie en gewoon doen mentaliteit die verfrissend is. Hier leiden wilde ideeën en plannen ook vaak echt ergens toe omdat er niet veel afleiding is. En hier leeft ook onder niet-kunstpubliek een zekere belangstelling voor technologische cultuur.
Ik zie veel kansen in Eindhoven als het om cultuur gaat
Hoe onderscheidt STRP zich van andere kunst&technologie festivals, zoals DEAF, Today’s Art en Gogbot?
Wij onderscheiden ons van alledrie in onze aanpak en mix, en de manier waarop wij tot nu toe alles in één gebouw samenbrengen voor een zeer breed publiek, van dancenight tot expositie en van film tot lectures. Ook denk ik dat wij het verst gaan in nieuw internationaal topwerk naar Nederland halen en premières realiseren. Natuurlijk doen de anderen dat ook en dat is juist goed, zo hou je elkaar scherp. Maar misschien moet je deze vraag ook eens aan de anderen voorleggen.
Kunst en technologie zijn nog altijd redelijk gescheiden circuits ( ik herinner me dat Esche in een gesprek met me opmerkte dat hij niets had met technologische kunst). Is het publiek ook erg verschillend?
Ik denk het (nog) wel. En ja Charles denkt heel anders over kunst en technologie dan ik. Dat is ook wel fijn, daardoor vissen we zelden in dezelfde vijver. Ik ben niet van mening dat technologie om gadgets draait die snel verouderen en daarom niet interessant zouden zijn. Ik ben van mening dat veel technologie juist een vergaande invloed heeft op ons zijn, op hoe we dingen waarnemen en ervaren, op economie en maatschappij, en dus ook op kunst. En dus vind ik het heel vreemd dat je als kunstliefhebber/kenner niet geïnteresseerd kan zijn in technologische kunst. Niet dat elke nieuwe gadget tot fantastisch werk leidt, het zijn ook maar tools net als verf of klei.
Is het een probleem dat de (museale) kunstwereld zo weinig met technologische innovatie heeft?
Ja dat is een probleem maar geen onoverkomelijk probleem. Ik denk dat dat in de komende tijd zeker zal worden getackeld. Geef het nog 5 misschien 10 of 15 jaar maar dan kunnen musea er niet meer om heen. Dan is het inzetten van technologische middelen ook niet meer het issue, omdat ze zo alomtegenwoordig zijn. dat kan niet anders. Wat niet betekent dat er geen schilderijen meer gemaakt worden of tekeningen of sculpturen. maar de mate waarin deze nu nog de musea domineren zal echt wel veranderen en op een rijkere manier dan alleen door er videoprojecties en geluidssculpturen aan toe te voegen.
Als ik 1 dag heb, wanneer moet ik komen?
Ik zou zeggen vrijdag 8 maart. Er zijn dan de hele dag lectures door kunstenaars in ons STRP College programma met Floris Kaayk, Quayola, Neil Harbisson, Koert van Mensvoort, Gustav Hoegen en Adam Sadowsky. De expo is open, met zowel City of Cyborgs als The New Machine Era (ons proeftuin project in samenwerking met 2018Eindhoven|Brabant, het programmabureau voor de kandidatuur voor Culturele Hoofdstad van Europa) en ’s avonds is er een vol programma aan performances en muziek met onder andere de Nederlandse première van Ryoji Ikeda’s overdonderende A/V symfonie voor de 21ste eeuw Superposition, de wereldpremière van Martyn’s The Air Between Your Words is samenwerking met kunstenaar Erosie en filmmaker Xavier Magot, de audio-visuele performance Tekton van D-Fuse en Labmeta en de live gespeelde wereldpremière van een samenwerking tussen de Opera of Prehistoric Creatures van Marguerite Humeau en dj Jameszoo. Wat wil je nog meer..
Angelique Spaninks is directeur van STRP Biennial en het kunstcentrum MU in Eindhoven
STRP Biennial
Klokgebouw Strijp-S
Eindhoven
1-10 maart
Domeniek Ruyters
is hoofdredacteur van Metropolis M