metropolis m

In de NRC van 23 augustus staat een kort berichtje over de waanzinnig succesvolle eindexamen-animatiefilm van vier studenten aan de HKU, Tom Hankins, Roy Nieterau, Guido Puijk en Gijs van Kooten. Het filmpje Mac ‘n’ Cheese is al meer dan 800.000 keer bekeken.

Mac ‘n’ Cheese biedt een achtervolgingsscène (‘erg populair in de animaties van dit moment’) tussen een dikke kwaaie reus en een magere jongen. Hoogtepunt is een trip de afgrond in, als gevolg van bovenmatig drugsgebruik.

Aan het eind van de film blijkt alles spel te zijn geweest. De reus tikt de jongen op de schouder. Het is de beurt aan de jongen om hem te gaan achtervolgen.

De ontknoping als anti-climax die de met entertainmentsclichés overladen film terugvoert naar de kunst, waar nu eenmaal niet zo graag aan verwachtingspatronen wordt voldaan.

De studenten vertellen dat ze na jaren van gezeur van docenten over meerdere verhaallijnen wel eens iets ‘vets’ en simpels wilden maken. En vet en simpel is het. Maar er zit volgens mij toch nog wel een tweede laag in: anti-establishment, anti-kunst, opgevoerd hedonisme, zeker van de makers, die zich eindelijk eens konden uitleven, zeggen ze. Zoete wraak op de heersende orde, met tikkertje als motief, als een soort geheugensteuntje van waar het in het leven om draait: het spel.

Toevallig zag ik dit weekend in Brussel de film Berek (Tikkertje) van de Poolse kunstenaar Artur Zmyewski. Naakte mannen en vrouwen spelen het spel met elkaar in een rauwe betonnen kelder. Het is een aangrijpende film. Wreed en verwarrend ook in zijn confronterende aanpak en zijn suggestie dat alles zich afspeelt in een concentratiekamp. Tikkertje voor boven de achttien.

Tikkertje 1 + 2. De studenten van de HKU zeggen in de NRC welbewust te hebben gekozen voor het grote publiek. Toch hoop ik dat ze zich straks weer wat meer richting kunst gaan bewegen. Ik ben benieuwd waarmee ze komen als de school niet meer hun belangrijkste referentiekader is en ze zijn uitgekeken op de voorspelbaarheid van de entertainmentsindustrie.

Mac ‘n’ Cheese from Mac 'N' Cheese on Vimeo.