metropolis m

‘Artists – as much as other engineers of social, political and emotional circumstance – have come to acknowledge that more then enough may (…) simply be more than enough.’

‘If anything at all remains certain in times of great uncertainty, it is only that in the contention of those beliefs, we learn to know both what is enough and what has been more than enough.’

Met deze zinnen luidde curator Neville Wakefield zijn Frieze Projects in, het gedeelte van de beurs dat ‘autonoom’ door een curator wordt ingevuld. Het kon niet anders of Frieze Projects moest dit jaar in het teken staan van de reflectie die dankzij de crisis op de kunstwereld is neergedaald. Meteen na de ingang werd ik onthaald door kunstenaar Joana Bastos die zich in het kader van het project Impossible Exchange voor de duur van de beurs gratis liet inhuren als galerie assistent. Op deze wijze wilde zij zich onderwerpen ‘aan een typisch vrouwelijk beroep van een lagere sociale klasse.’ Het werd in de folder ‘een context-specifieke provocatieve performance’ genoemd.

Bastos, die zich perfect in haar rol had ingeleefd, vertelde over het werk van Carolina Caycedo. Caycedo bood in de Impossible Exchange-stand een boekje van zichzelf (met daarin de documentatie van een recent project waarvoor ze drie weken zonder geld in Wenen overleefde, poehee!) en wat andere boeken aan ter verkoop via het aloude ruilprincipe. Je mocht iets doneren en in ruil daarvoor iets uit de stand meenemen. Aldus bood Daytoday ‘een alternatief economisch model voor een maatschappij die haar eigen kapitalistische principes ondervraagt.’ De Copystand van Stephanie Syjuco bood na deze naieve entree een kleine verademing. Zij richtte een stand in waarin een groep collega-kunstenaars replica’s vervaardigden van kunstwerken op de beurs en deze voor een zacht prijsje aanboden. De DIY-mentaliteit van dit project gaf een juiste knipoog.

Het mocht niet verhullen dat de provocatie van het publiek op de beurs niet door nevenprojecten geschiedde, maar door een illegale performance van twee Latijns-Amerikaanse vrouwen die door de beveiliging hardhandig verwijderd werden. Er ging even een kleine golf van protest en verontwaardiging door het beurspubliek heen, waarna iedereen overging tot de orde van de dag.
Het maakte vooral duidelijk hoe schrijnend naief de embedded projecten waren die het economische principe van de beurs wilden aankaarten.

Frieze Projects vond dit jaar een partner in Center for Contemporary Art in Vilnius. Met materiaal, waaronder raamkozijnen, afkomstig uit de beroemde modernistische sovjetarchitectuur van de behuizing van het CAC, werd een monumentale sculptuur opgebouwd. Het was een van de vele werken op de Frieze Art Fair die lieten zien dat ‘geschiedenis’ en ‘modernisme’ nog steeds maatgevende thematieken zijn binnen de hedendaagse kunst.

Toch was het dit jaar dan ook niet zozeer de Frieze Projects die in het oog sprongen, maar het programma Frame, een selectie van zo’n twintigtal jonge galeries die een solopresentatie van kunstenaars bood.

De Londense galerie Ibid Projects presenteerde Daniel Silver, die overtuigend liet zien dat de monumentale sculptuur absoluut zijn rentree heeft gemaakt. Meer nog dan dat, toont Silver met zijn essemblage-achtige werken waarin hij met bestaande, hergebruikte marmeren sculpturen constellaties samenstelt die doen denken aan Romeinse beelden en sarcofagen.., dat ancient modern de nieuwe hit is…en de techniek van het losjes assembleren van beelden..

Alan Kane, die werd vertegenwoordigd door galerie Ancient & Modern presenteerde een uitstalling van de ‘kunstcollectie’ van zijn ouders.

Ancient modern was ook ontegenzeggelijk de film Last Hours of Ancient Sunlight van Ursula Mayer gepresenteerd door de Italiaanse galerie Monitor. Een romeins, marmeren fries vormde de inspiratie voor een geensceneerde voorstelling. Mayer verbindt antieke mythologie met onze moderne maatschappij. De legende wordt ‘gerecontextualiseerd door moderne kunst en performance’.

Galerie Kate MacGarry bracht een eigenaardige ancient modern assemblage-sculptuur van aanstormend talent Goshka Macuga.

Weliswaar geen onderdeel van Frame, maar wat te denken van onze ‘eigen’ David Jablownowksi wiens werk ondere andere samen met Zilvinas Landzbergas te vinden was in de prachtige presentatie van Fons Welters? Jablownowski’s sculpturen verwijzen naar verschillende typen van historische geschiedschrijving. Bijvoorbeeld door de vormen van de Assirische stelea te gebruiken uit het British Museum, maar ook door letterlijk pagina’s uit een Middeleeuwse Duitse codex op te nemen.

En dan tot slot de Nederlandse galerie die op een goede tweede plaats komt na Fons Welters: Diana Stigter. De uitgelopen kleuren van Amalia Pica’s melancholische vlaggen resoneren prachtig in de gevouwen roze, antropomorfe sculptuur van Jimmy Robert.