1 + 1 = 3
Geen specialer team in de kunst dan het duo. Nieuw Dakota deed er onderzoek naar en komt met enkele stellingen over de voor- en nadelen van het professionele kunstenaarshuwelijk.
‘ We had two sets of handwriting, but in layer upon layer of paint they fused. At that point we had created the third-person identity.’ – Steven Mastin
Nieuw Dakota behandelt in de tentoonstelling Art Duo | Duo Art, samengesteld door Jelle Piersma, de meerwaarde van duo’s in de kunst.
Waar kleinere en grotere teams vaak een flink verloop van medewerkers kennen, geldt dat niet voor duo’s. De samenwerkeing met één ander persoon ligt gevoeliger, heeft iets persoonlijks. Er zit zelfs iets in van het zoeken naar een levenspartner: er zal een klik moeten zijn, een diep vertrouwen, een wederzijdsebewondering. je zult er in ieder geval van overtuigd moeten zijn dat je elkaar verrijkt en het beste in elkaar naar boven haalt.
Op de een of andere manier stemt het dan ook droevig te horen dat de deelnemers Miktor & Molf drie maanden voor de opening van Art Duo | Duo Art besloten hebben elk hun eigen weg te gaan.
Net zoals in de liefde kan het zijn dat je uit elkaar groeit.
Vragen die in Nieuw Dakota centraal staan zijn: wat zijn nu precies de specifieke kenmerken van het werk van een kunstenaarsduo; waarin vullen ze elkaar aan; wat levert het concreet op? Vragen waar natuurlijk geen eenduidige antwoorden op gegeven kunnen worden, maar waar wel interessante observaties over worden gedaan.
Zo wordt vastgesteld dat er onder duo’s een lichte voorkeur is om te werken met collages, aangezien daarin tegengestelde of verschillende perspectieven samen kunnen komen. Tevens lijkt openheid een belangrijk kenmerk van duo-schap te zijn. Er wordt gesteld dat duo’s, omdat ze openstaan voor elkaars gedachten en ideeën, ook openstaan voor de gedachten en ideeën van anderen, van de bezoeker bijvoorbeeld. Ze durven meer uit handen te geven aan het toeval.
Interessant daarbij is dat mannelijke duo’s over het algemeen meer geneigd zijn tot het maken van collages waarbij het eigen individuele handschrift herkenbaar blijft, terwijl duo’s met tegenovergestelde geslachten eerder werk maken waarin de individuele bijdragen samenvloeien in een ander handschrift, aldus de begeleidende tekst.
Dat is allemaal nogal wat. Of het allemaal even stevig wetenschappelijk getoetst is weet ik niet, maar de stellingen zijn terug te zien bij zowel het oudere als het nieuwe werk van de vijftien tentoongestelde duo’s. Van schilderwerk tot general art tot video en installaties, aan elkaar gevlochten door quotes van de kunstenaars.
Zo speelt bij het werk van Martin en Inge Riebeek toeval een grote rol. Het gaat om de ontmoeting met andere mensen, die elk iets anders toevoegen. In Paradise Lost & Found zien we 12 individuën uit verschillende plekken over de wereld die hun persoonlijke verhalen vertellen en hoe voor hen het paradijs er uit zou zien. We zien een meisje uit Amsterdam die het paradijs voorstelt als een jungle met veel drugs en fruitshakes, maar ook een moeder van 21 uit Mexico City die rondkomt van de prostitutie en vurig hoopt op een betere toekomst voor haar dochter.
In het werk van Stepanek & Maslin zien we een nieuwe wereld ontstaan door de verschillende lagen verf die zijn aangebracht, de een helder en bijna fotografisch en de ander wazig en abstract. Bij Ima Traveller van Driessens & Verstappen bepaalt de bezoeker welke kant we opgaan.
Dat soortgelijke kenmerken daarmee altijd van toepassing zijn op kunstenaarsduo’s is daarmee echter niet vastgesteld. Dit soort observaties kunnen we immers net zo goed bij ieder andere solo werkende kunstenaar tegenkomen. Ook is 1+1 niet altijd 3. In die zin is deze tentoonstelling slechts een kleine steekproef waarbij de resultaten eerder bij elkaar gezocht lijken te zijn voor een interessante conclusie dan andersom.
Dat laat onverlet dat de opmars van kunstenaarsduo’s een interessant fenomeen van deze tijd is en dat er net zoals in een liefdesrelatie de mooiste dingen ontstaan tussen twee mensen.
Art Duo | Duo Art
Nieuw Dakokta, Amsterdam
15 december t/m 2 februari 2014
Er wordt werk getoond van Bernd & Hilla Becher |Jake & Dinos Chapman | Driessens & Verstappen| Fischli/Weiss | Ulrich Genth & Heike Mutter | Gilbert & George |Heringa/Van Kalsbeek |Knikov |MariaMaria |Miktor & Molf |Martin & Inge Riebeek |Christa Sommerer & Laurent Mignonneau | Stepanek &Maslin |Gert & Uwe Tobias | Type A
Pam Roos ten Barge