metropolis m

In de tentoonstelling Door jouw ogen kijken van Arno Nollen bij Gerhard Hofland kijken we naar vrouwen die bekeken worden. Vrouwen zijn geportretteerd die nu weer een innemende of kwetsbare blik tonen, dan weer onbereikbaar zijn. Altijd zijn de beelden onthullend — niet in de minste plaats door het vele naakt.

Centraal in de tentoonstelling staat het boek OGEN waarin fotograaf Arno Nollen zijn kortstondige relatie met kunstenares Marijke Verkaart in beeld heeft vastgelegd. Hiernaast worden enkele afdrukken uit het boek getoond, is er een video van de hand van Verkaart te zien, en is er een selectie gemaakt uit het oeuvre van Nollen.

Het boek OGEN is kenschetsend voor het oeuvre van Nollen. Vaak werkt hij in series en verzamelingen die hij samenbrengt in boeken, video’s, prints of dummy’s. Dit geeft hem de mogelijkheid dezelfde beelden op verschillende manieren terug te laten keren en steeds weer opnieuw met elkaar in samenspel te laten gaan. Langzaam komt zo een échte vrouw tot stand. Nollens werk is op deze manier onderzoekend; hij vertelt een verhaal, maar is nog niet uitgesproken.

Nollen heeft een fascinatie voor de vrouw, of beter gezegd: de jonge vrouw en het meisje. Hij legt deze meisjes vrijwel altijd (half)ontbloot vast. Het lijkt op een zoektocht naar de onbepaaldheid van hun individu en hun lichamelijke onrijpheid. Hoewel de meisjes voor zijn camera geposeerd hebben, zijn de foto’s niet gedwongen; ze geven blijk van een indringende zuiverheid die alleen tot stand kan komen door betrokkenheid en intimiteit tussen de fotogaaf en het model. Het confronterende ligt daarom vaak niet eens zozeer in de naaktheid, maar in een blik of een houding die Nollen in beeld heeft gebracht.

De persoonlijke ervaringen met de jonge vrouwen vormen het uitgangspunt voor Nollens werk. Hij slaagt erin uitdrukking te geven aan de eigenheid van ieder meisje, maar het is de vraag of hij het individuele kan overstijgen en in staat is de meer algemene menselijke gevoelens te bezingen. Zijn foto’s tonen de wisselwerking tussen hem en het meisje — een interactie die wellicht tot stand gekomen is door intieme gevoelens als verliefdheid. Hijzelf is hiervoor ongetwijfeld dichtbij gekomen, maar het is de vraag of hij ook ons die nabijheid toestaat. Nollen bewaart in zijn foto’s namelijk vaak afstand. Dit wordt het duidelijkst in de foto’s van Verkaart; haar blik richt zich telkens niet op ons, de beschouwer. De serie vertelt het verhaal van een verhouding, maar het verhaal laat zich niet altijd even goed naar buiten treden. Deze geslotenheid is spannend, maar soms ook belemmerend.

Arno Nollen
door jouw ogen kijken
Gerhard Hofland, Amsterdam
1 februari t/m 8 maart 2014

Julia Steenhuisen is stagiaire bij Metropolis M