metropolis m

De tentoonstelling HOUT in Het Nieuwe Instituut onderzoekt het materiaal en zijn verschillende manipulaties en verkent zijn betekenissen binnen maatschappelijke, culturele en economisch kaders. Het werpt de blik terug op de herkomst van het materiaal, en een hoopvolle blik vooruit op alle mogelijkheden die het te bieden heeft.

Dat hout in talloze verschijningsvormen een rol speelt in ons leven bewijst het begin van de tentoonstelling. Bij binnenkomst stuit je op een verzameling voor de hand liggende herkenbare houten voorwerpen. Achter een vitrine is zelfs een versleten pollepel speciaal, en meteen is duidelijk welke toon de tentoonstelling aanslaat; hout is bezield.

Aan de herkomst van hout kleven romantische connotaties. Het bos speelt daarin een belangrijke rol: het bos als plek waar je je tegelijkertijd geborgen en eenzaam kan voelen, in diepe verbondenheid met de natuur… enzovoorts. Tentoongestelde Ontwerpers Aldo Bakker en Lex Pott, en vooral de laatste, lijken precies binnen de ontwerptrend te passen waarin het niet zozeer draait om het concept van het ontwerp, maar dat het materiaal centraal stelt.

Lex Pott cultiveert de organische vormen van de boom, maar combineert deze in Fragments in Nature (2009) met de industriële geometrische vormen van houtplanken. Want: het bos als plek om je in te vertoeven is tegelijkertijd ook onkruid van groot formaat, een economische winplaats voor bouwmateriaal – weinig romantisch aan. En daar staat in de tentoonstelling dan ook ineens Malm, je ladekast van de Ikea.

Of het is romantiek van een andere orde misschien. HOUT werpt namelijk ook een hoopvolle blik naar voren, op innovatie en experiment en de vele toepassingsmogelijkheden die hout als klimaatneutraal en bewerkelijk materiaal heeft.

Michael Green legt in een TedTalk uit hoe van hout huizen gebouwd kunnen worden, zonder belastende uitstof van koolstof. Wetenschapper Anna Tampieri vertelt hoe rotanhout kan worden verwerkt tot bot-achtig materiaal, dat bijna identiek is aan het menselijk weefsel en gebruikt kan worden als implantaten.

Het pragmatisme en romantiek komen samen bij Chris Kabel. Hij maakte van verdicht walnotenhout een notenkraker. Geïnspireerd door, zo legt hij in een video uit, het kannibalistische idee van een boom dat zijn eigen vrucht breekt.

HOUT. De cyclische natuur van materialen, plekken en ideeën
Het Nieuwe Instituut, Rotterdam
16 mei t/m 10 augustus 2014

Met onder meer: Aldo Bakker, Eelco Brand, Charles & Ray Eames, Ernst van der Hoeven, Chris Kabel, Lex Pott, Cedric Price, Bethan Laura Wood, Lukas Oleniuk, Onix, SeARCH, Hendrik Wijdeveld en James Wines.