do it The Kunsthal Rotterdam Edition
De Kunsthal Rotterdam haalt Hans Ulrich Obrists do it-tentoonstelling naar Nederland, en voegt geheel volgens het idee eigen interpretaties toe van de DIY-kunst van onder anderen Amalia Pica, Douglas Gordon, Robert Barry, Cedric Price en Tino Sehgal.
Bij binnenkomst in de Rotterdamse Kunsthal krijg ik, net als de andere genodigden, een papieren zak met een nog onbekende inhoud in mijn handen gedrukt; ‘niet openen tot nadere instructie’, vermeldt een felgekleurde memo. Na een kort welkomstwoord door directeur Emily Ansenk klinkt het verzoek om de zakken te openen en de inhoud in de lucht te gooien. Kilo’s confetti zweven even in de lucht en dwarrelen vervolgens neer op hoofden, in tassen en op de smetteloze museumvloer. We hebben gezamenlijk, en volgens de instructies van kunstenaar Amalia Pica, een klein feestje gebouwd.
Afgelopen zaterdag opende met een speciaal event de reizende tentoonstelling do it in de Kunsthal. Het concept voor deze do it yourself-tentoonstelling ontstond in 1993 in Parijs na een gesprek tussen de curator Hans Ulrich Obrist en de kunstenaars Christian Boltanski en Bertrand Lavier. De heren waren benieuwd naar een tentoonstelling die nieuwe versies van zichzelf zou kunnen genereren en nodigden enkele kunstenaars uit om instructies voor kunstwerken te schrijven die voortdurend opnieuw uitgevoerd konden worden. Sindsdien zijn op meer dan 50 plekken over heel de wereld do it-tentoonstellingen georganiseerd.
In mei 2013 verscheen do it: the compendium waarin ruim 250 kunstwerken van onder andere Ai Weiwei, John Baldessari en Tino Sehgal als een set van instructies zijn opgenomen. In Rotterdam selecteerde de Kunsthal in samenwerking met gastcurator Jeroen Everaert van Mothership ruim 50 do its uit deze bundel. Verschillende Rotterdamse kunstenaars en organisaties werden vervolgens gevraagd om deze instructies op te volgen. Dit resulteerde in unieke interpretaties waarbij bezoekers vaak een hele directe en scheppende rol aan kunnen nemen.
Zo kun je willekeurige vellen papier van de muur scheuren en zo je eigen compositie bepalen; een installatie die StudioSpass ontwierp naar aanleiding van de instructies van Robert Barry (Untitled, 2012). Even verderop is een muur volgens de do it van Yasunao Tone (Fill Event, 2001) voorzien van gaten en openingen die met gekleurde klei gedicht kunnen worden. Luuk Bode maakte volgens de instructies van Sol LeWitt (2001) een wandtekening die bezoekers met stiften kunnen uitbreiden.
Abner Preis heeft in samenwerking met Arno Coenen en Iris Roskam – die onder andere het veelbesproken plafond van de Markthal ontwierpen – een geheel eigen interpretatie gegeven aan Yoko Ono’s Wish Peace (1996). Te midden van een ‘Eurotrash Brewery’-bar en een sprookjesbos staat een wensboom die behangen kan worden met wensen. Om de hoek maakte Johan Moorman een muurschildering in overeenstemming met Tino Sehgals You are already doing all of it (2002); een werk dat meer inspeelt op het bewustzijn van de toeschouwer dan om actie vraagt.
De instructies van Douglas Gordon en Cedric Price vormden een voortreffelijke afsluiting van het openingsevent. Een cateringbedrijf bereidde conform Gordons Three steps to heaven (1996) een cocktail van tequila en champagne en serveerde het met bijbehorende bons (ja bons? bam, ze zetten het met een klap neer). Ook de geflambeerde perziken van Price (Gilding the lily part II, 2005) werden voor de ogen van het publiek, en mét pit, bereid.
Enerzijds geeft do it in de Kunsthal nieuwe impulsen aan het concept van een tentoonstelling in ontwikkeling. Ook hier heerst een uniek milieu dat nog nooit in deze specifieke vorm gecreëerd is en ook nooit zo zal wederkeren. Anderzijds is het een fijn, toegankelijk en Rotterdams georiënteerd Fluxusfeestje en missen sommige uitwerkingen gelaagdheid en diepgang. Wellicht moet je dat er ook gewoon zelf bij bedenken. Do it yourself, niet waar?
do it
Kunsthal, Rotterdam
4.7 t/m 30.8.2015
Beeld courtesy Kunsthal Rotterdam, fotograaf Fred Ernst
Lindy Kuit
is kunst- en architectuurhistoricus
