Beweging op commando
Een interview met Danica Dakic
Het geluid van Danika Dakic’ Tauber Tanz (Dove dans) kleurde de presentatie van Roger Buergels Die Regierung in Kunstraum Lüneburg. In alle ruimtes was een stem te horen die, zo bleek later, dansers bevelen gaf.
Pas na het zien van alle werken in de tentoonstelling, in de derde en laatste zaal, was het beeld bij het geluid te zien: een groep volksdansers. Kleurig, fascinerend, beangstigend ook. Een vrij omvangrijke dansgroep is, gekleed in fel gekleurde theaterkleding, bezig met een volksdans. Een perfecte uitdrukking van dat wat dans in essentie is: even vrij als dirigerend.
Domeniek RuytersKun je me iets vertellen over de achtergrond van het werk?
Danica Dakic‘Deaf Dance / Tauber Tanz is een rondedans, een choreografie zonder muziek, opgevoerd door een groep Bosnische migranten in Düsseldorf. In plaats van de traditionele nationale klederdracht dragen ze theaterkostuums uit verschillende tijdperken. De titel verwijst naar de regio waaruit de dans afkomstig is: Glamoc in Bosnië-Herzegovina, letterlijk: Gluho Glamocko Kolo.’
Waarom heb je besloten het te maken? Was er een specifieke reden voor?
‘Wat ik als werk laat zien is het product van een artistiek proces. Ik verlaat me daarbij zeer op mijn instinct. Dat is voor mij veel belangrijker dan een intellectuele vraagstelling.’
Waarom een dans?
‘Men zegt dat dans iets universeels is. Iedereen kan zich daartoe verhouden.’
En waarom koos je voor deze dans? Wat is er zo speciaal aan?
‘Het is een bijzondere dans omdat hij traditioneel wordt opgevoerd zonder muziek. Je hoort alleen de stem van de begeleider, via korte instructies leiding gevend aan de veranderingen van pas en beweging, die de dans bijeenhoudt in zijn ritmische structuur.’
Wat betekent deze dans voor jou? Wat drukt hij uit?
‘Tauber Tanz is een vorm, een beweging die het midden houdt tussen bepaling door anderen en zelfbestemming.’
Hoe belangrijk is de culturele referentie voor jou? Ik bedoel: de dansers zijn afkomstig uit Bosnië-Herzegovina, maar hun kostuums niet.
‘Heel belangrijk. Met name de dans als bezigheid onder migranten en de vraag naar culturele identiteit en de daarmee verbonden misverstanden en irritaties in de hedendaagse, globale werkelijkheid, interesseren me.’
waarom heet het Tauber Tanz?
‘Het is de naam van een rondedans afkomstig uit de regio Glamoc in Bosnië-Herzegovina, letterlijk: Gluho Glamocko Kohlo.’
Waarom breng je in de video alleen de lichamen in beeld en niet de gezichten?
‘Simpel, omdat in dit werk alleen lichamen van belang zijn en niet de gezichten.’
In de context van Die Regierung dient dans als een illustratie van Foucaults idee van Governmentality, ofwel handelingen die leiden tot handelingen. Was er bij jou al interesse in dit onderwerp?
‘Niet direct. Tauber Tanz met zijn kleuren en ritme is vooral bedoeld als beeld. Maar zoals in Die Regierung op dit beeld wordt voortgeborduurd vind ik zeer inspirerend.’
Het is een video. Zou het ook een live-performance kunnen zijn?
‘Nee, beslist niet. Alleen bij video kunnen we deze documentaire blik hebben, met de daarbij gekozen beelduitsnede die afwijkt van het panoramashot. Ik wilde de aandacht vestigen op details, op kleine verschillen, waar wellicht een moment van begrip in schuilt, een moment van betekenis. Precies zoals de choreograaf Koffi Koko schrijft: “als het begrip daar is, praat men niet meer over traditie”.’
Domeniek Ruyters
is hoofdredacteur van Metropolis M