metropolis m

Het Museum Dhondt-Dhaenens in Deurle staat erom bekend kunstenaars te tonen die net buiten het Belgische vizier vallen, maar internationaal al enige naam hebben gemaakt. Vaak gaat het om kunstenaars die radicale, controversiële projecten ontwikkelen die op de bezoeker een sterke indruk maken. In recente jaren kwamen onder meer kunstenaars als Santiago Sierra, Gregor Schneider, Thomas Zipp en Thomas Hirschhorn aan bod. Dit najaar toont het museum een totaalinstallatie van de Amerikaanse kunstenaar Sterling Ruby (1972, Duitsland), die door The New York Times-criticus Roberta Smith werd uitgeroepen tot één van de belangrijkste opkomende kunstenaars van deze eeuw.

Sterling Ruby’s artistieke praktijk valt niet onder één noemer te vatten. Naast zijn meer bekende abstracte schilderijen maakt Ruby collages, sculpturen, installaties, foto’s en keramische objecten. Even gevarieerd zijn de referenties en thematische exploraties die Ruby in zijn interdisciplinaire praktijk verwerkt. Uiteenlopende onderwerpen als psychologie, straatcultuur, mannelijke seksualiteit, de Amerikaanse macht, geweld, consumptie en straf voeden Ruby’s inspiratie. In zijn werk onthult de kunstenaar het moment waarop individuele impulsen in conflict komen met (sociale?) controlemechanismen. Ook vermengt Ruby een strakke vormentaal, de erfenis van het abstract expressionisme en de minimal art, met beelden uit de populaire cultuur, street art en machtssymbolen.

De tentoonstelling Droppa Blocka is als een tweeluik opgebouwd, bestaand uit een beeldenreeks in de voortuin en een ruimtelijke interventie in de patio van het museum. In de voortuin van het museum plaatste Ruby drie monumentale sculpturen: een knuppelvorm, een elektrische stoel en een wegversperring. Het zijn krachtige beelden uitgevoerd op grote schaal en in één kleur. Ruby wil monumentaal werk maken dat hard en dominant is, niet alleen in omvang, maar ook door zijn ongepolijste en gewelddadige expressiviteit. Ruby’s monumenten zijn tegelijkertijd confronterend en bevrijdend.

De kunstenaar veroverde de patioruimte van het museum met een totaalproject, bestaand uit een uitgebreide reeks balken die op het eerste zicht van marmer lijken. Bij nader inzien bestaan de sculpturen uit met graffiti bespoten formica platen. Ruby eigent zich de vormentaal van de klassieke architectuur en het minimalisme toe, om er vervolgens met zijn materiaalgebruik kritiek op te leveren. Hij presenteert zijn blokken als rigide structuren, maar geeft ze met graffiti een anarchistische dimensie. Bovenop de blokken liggen, kruipen en hangen zachte, aaibare sculpturen vervaardigd uit grote stukken stof met het patroon van de Amerikaanse vlag. Deze zachte sculpturen staan in sterk contrast met de harde blokken die de ruimte domineren: ze zijn kneedbaar en lief. Het lijken wel pluchen spermavisjes die zich stuurloos een weg door de tentoonstellingsruimte banen. Waar Ruby’s ‘soft sculptures’ in eerste instantie een zachte, speelse indruk nalaten schuilt er onder de verleidelijke, zachte laag een sterk gevoel van onveiligheid en angst die wordt versterkt door het geladen, universeel herkenbare symbool van de Amerikaanse vlag.

In zijn veelzijdige artistieke praktijk wil Ruby loskomen van het kunstwerk als autonome vorm, die wordt gedragen door theoretische constructies. Net als Mike Kelley, met wie Ruby goed bevriend was, zet hij zich af tegen de perfectie en de steriliteit van minimal art en tegen de autoriteit van theorie. Voor Ruby moet een sculptuur opnieuw een herkenbare lichamelijke worsteling uitdragen, een duidelijk menselijk gebaar. Met zijn beelden wil de kunstenaar op een heel directe en toegankelijke manier tonen wat hem bezighoudt, zonder rekening te houden met de sculpturale bagage uit het verleden. Droppa Blocka is een aanklacht, een daad van verzet, maar ook een moeizame worsteling met alle invloeden die ook Ruby als kunstenaar gevormd hebben.