Interview met Peter Luining
Interview met Peter Luining
www.Ifoundation.org
Peter Luinings (1961) eerste site, Ctrl/Alt/Del is een dynamische omgeving die je betreedt door een aantal maal op een spervuur van stroboscopisch licht te klikken. Vervolgens ontwikkelt zich een spel waarvan de regels onduidelijk zijn en de hoofdprijs onbereikbaar. Dit vroege werk lijkt sterk beïnvloed door de agressieve technieken die vooral door sekssites worden gehanteerd om bezoekers naar binnen te lokken. Ongeveer twee jaar geleden werd Luinings werk introverter en abstracter. Er manifesteerde zich een zekere verwantschap met de schilderkunst, vooral de op-art van François Morellet, Bridget Riley en Larry Poons. De bezoeker van Luinings L-Foundation wordt uitgenodigd om zelf composities met vlakken, kleuren en geluiden te maken. Als je aan de slag gaat, wordt weliswaar al snel duidelijk dat de interactieve toys, zoals deze werken ook wel worden genoemd, veel mogelijkheden bieden, maar ook dat de rol van de gebruiker altijd beperkt is. Luining blijft uiteindelijk zelf de baas over zijn creaties.
Je wordt wel beschouwd als een internetpionier. Welke veranderingen heb je op het web de revue zien passeren?
‘Ik ben al relatief lang met het net bezig, maar internetpionier vind ik een te groot woord. Als je het over netkunst hebt, zou je kunnen zeggen dat er in de allereerste groep een soort media-activisme zat. Er werd veel gesproken over hoe toegankelijk en bewerkbaar het medium was en hoe je ervoor zorgde dat digitale informatie beschikbaar werd of juist niet. Hoewel ik het werk van die eerste generatie wel gevolgd heb, heb ik er nooit actief deel van uitgemaakt. Omdat er nog relatief weinig mogelijk was, was het meeste werk vooral conceptueel. Het draaide om werk dat over het medium internet, de browser of code ging. Langzamerhand zie je dat een nieuwe generatie zich niet meer zo om technische problemen en toepassingen bekommert. Alles wordt benut, dus ook ingewikkelde nieuwe technieken die door relatief weinig mensen te bekijken zijn. Toch moet de invloed van de eerste generatie niet onderschat worden.’
Hoe ben je met internet in aanraking gekomen?
‘Ik heb filosofie gestudeerd en tijdens die studie was ik al bezig met het schrijven van poëzie en andere teksten. Op een gegeven moment kwam ik met het idee om dat soort teksten te gaan animeren op de computer, een beetje in de geest van die oneliners van Jenny Holzer. Toen rolde ik de vj-wereld in en daarnaast werkte ik op een studio met 3D animaties. In 1995 kwam ik in aanraking met internet en vond ik een dynamiek die ik altijd zocht. Hoewel het internet toen nog in de kinderschoenen stond. Er was bijvoorbeeld nog geen geluid.’
Daarna ben je je meer als kunstenaar gaan profileren?
‘Als vj maak je beelden die nauwelijks bekeken worden – ze vormen gewoon een achtergrond. Ik vond dat mijn werk een autonome status nodig had.’
Je kwam al snel met de Click Club.
‘De Click Club was aanvankelijk erg aan video gerelateerd; veel sequenties van plaatjes achter elkaar. Het is een soort interface waarin je continu kunt klikken. Dat is voor de beleving van de afzonderlijke werken ook heel belangrijk. Die plaatjes hadden altijd iets prikkelends. Ik heb toen twee grote internet hits gehad: Pretty Censored en Doktertje Spelen. De afbeelding van Doktertje Spelen komt uit een boek over seksuele voorlichting uit de jaren zeventig. Een onnozel plaatje van twee blote kinderen. Het blijkt tegenwoordig meteen geassocieerd te worden met kinderporno. Ik kreeg dan ook allerlei dreigbrieven naar aanleiding van dat werk. Doktertje Spelen gaat ook over een veranderende seksuele moraal. Het is tegelijkertijd een ultiem interactief werk. Als kijker kun je inzoomen op details en het blijkt dat mensen dan altijd in die gaatjes kijken.’
De Click Club is een soort interactief labyrint, waarin je nooit precies weet waar je uitkomt en wat er zal gebeuren.
‘Dat was ook wat ik met internet wilde. Daarom heb ik mijn site ook heel snel Ctrl/Alt/Del genoemd. Dat zijn de toetsen op een pc die je indrukt als je computer vastloopt. Waar ik in die tijd op uit was, was het ‘resetten’ van de manier waarop je surft. Je klikt op een button en er gebeurt iets anders dan je verwacht. Elke pagina kan weer anders zijn. Ctrl/Alt/Del is altijd een site gebleven die constant verandert. Dingen zijn niet makkelijk terug te vinden.
Daarnaast ben je op een gegeven moment begonnen met de L-Foundation.
‘Die site heeft pas vorig jaar echt gestalte gekregen. Langzamerhand ben ik me meer gaan concentreren op de afzonderlijke werken, die steeds abstracter werden. De software-ontwikkelingen hebben dat ook erg versneld. Toen Flash kwam werd het plotseling mogelijk om geluid en beeld op een vrij gemakkelijke manier aan elkaar te koppelen. Ik ben het werk op de L-Foundation ook heel anders gaan presenteren: niet op die dynamische manier, maar juist heel sec. Je krijgt een lijst met titels te zien en als je er een aanklikt, zie je dat werk. Nu lopen de twee sites meer door elkaar. De werken met beeld en geluid zet ik nu ook in Ctrl/Alt/Del, in een omgeving waarbij ik allerlei elementen van het web gebruik. Het wordt als het ware een gebouw met dwarsdoorsnedes dat continu verandert. Als een Gordon Matta Clark pak ik een site, haal er dingen uit en zet er vervolgens mijn eigen werk neer. Mijn werk wordt daardoor steeds in nieuwe contexten gepresenteerd. Terwijl de werken op zichzelf niet veel veranderen, ervaar je ze elke keer weer anders.’
Geluid maakt altijd een integraal onderdeel uit van je werk. Kun je daar iets meer over vertellen?
‘Geluid maakt dat mensen zich meer betrokken voelen bij wat er op de computer gebeurt. Door het geluid kun je als het ware in een werk opgaan, of je erin verliezen. Het wordt een omgeving, meer dan een plat plaatje. Geluid spreekt het lichaam ook anders aan dan beeld. Het is een directe invloed.’
Waarom vind je het belangrijk om je werk ook in galeries en andere kunstinstellingen te tonen?
‘Ik vind dat netkunst nog steeds niet serieus genomen wordt en daarom vind ik het belangrijk om mijn werk in kunstinstellingen neer te zetten.’
Vind je dat dat goed gebeurt?’
‘Wat ik ten eerste jammer vind is dat die tentoonstellingen gemaakt worden door curatoren uit de “echte wereld” en dat zijn meestal mensen die netkunst beoordelen met de normen die zij hebben leren hanteren voor traditionelere kunstvormen. Ten tweede: als het om beeldende kunst gaat, zijn die curatoren meestal goed geïnformeerd. Ze zien veel exposities en ze zijn echt op de hoogte van het discours. Maar als je het over netkunst hebt, dan is dat helemaal niet het geval. Over het algemeen weten mensen in kunstinstellingen heel weinig van het net. Terwijl netkunst ook een discours heeft. Een expositie met netkunst in musea bestaat meestal uit een batterij computers waarmee je wat kunt surfen. Wat mijn ervaring is: of de computers doen het niet of mensen kijken alleen maar en gaan niet zelf met zo’n muis aan de slag. Als men wel gaat klikken en er is een internetverbinding, dan surfen ze naar hun eigen site.’
Je hebt dit jaar NetAffects georganiseerd, een netkunst-tentoonstelling die een onderdeel vormde van de Kunstvlaai 4.
‘Op die tentoonstelling heb ik het heel anders aangepakt. Er waren netperformances en ik heb er vijf videobeams neergezet met pagina’s die niet interactief waren. Mensen konden zo kennismaken met het werk en in de catalogus stonden de links naar de verschillende pagina’s die te zien waren. Er was een site op internet om te chatten en er was een mailinglijst. De tentoonstelling kreeg zo ook op het net veel aandacht en op de tentoonstelling zelf keken mensen echt naar het werk.’
Ctrl/Alt/Del: http://www.ctrlaltdel.org
Ctrl/Alt/Del: http://www.ctrlaltdel.org
Click Club: http://www.ctrlaltdel.org/clickclub
Click Club: http://www.ctrlaltdel.org/clickclub
Pretty Censored: http://www.ctrlaltdel.org/clickclub/pretty.htm
Pretty Censored: http://www.ctrlaltdel.org/clickclub/pretty.htm
Doktertje Spelen: http://www.ctrlaltdel.org/clickclub/beta/doktertje.htm
Doktertje Spelen: http://www.ctrlaltdel.org/clickclub/beta/doktertje.htm
L-Foundation: http://www.lfoundation.org
L-Foundation: http://www.lfoundation.org
Kees Keijer