
Kunst onder Trump – een overzicht van alle maatregelen
Afgelopen week presenteerde Andres Serrano zijn concept voor een pro-Trump paviljoen op de komende Biënnale van Venetië, geheel in lijn met de MAGA-doctrine, met op de voorgevel een monumentaal portret van Trump als onbetwiste leider. ‘Who better to represent America than the president himself?’, aldus Serrano in een toelichting bij zijn voorstel, dat het paviljoen positioneert als presidentiële residentie en visueel machtscentrum.
Het plan sluit naadloos aan bij Serrano’s eerdere, politiek al even discutabele Trump-merchandise outlet van een aantal jaar geleden, en komt precies op het moment dat het selectieproces voor de Biënnale onder de Trump-regering is herzien. In de open call van het Ministerie van Buitenlandse Zaken wordt nu expliciet gevraagd naar ‘kunstwerken die Amerikaanse waarden weerspiegelen en uitdragen’. Wat daaronder wordt verstaan blijft vaag, maar wordt deels zichtbaar in het gelijktijdige verbod op inzendingen die ‘programma’s uitvoeren ter bevordering van diversiteit, gelijkheid en inclusie in strijd met geldende antidiscriminatiewetten’. Een formulering die past binnen de bredere anti-DEI koers van de huidige regering.
De geselecteerde kunstenaar ontvangt zoals gebruikelijk een federale subsidie van 375.000 dollar – een bedrag dat nog door de vorige regering is gereserveerd – maar in tegenstelling tot voorgaande jaren zal het ministerie nu actief toezien op de uitvoering. Onder meer via ‘locatiebezoeken’ wil men nagaan of de kunstenaar daadwerkelijk in staat is het project volgens plan te realiseren.
De eerste reacties zijn verdeeld. Sommige commentatoren zien in Serrano’s voorstel een paviljoen dat de ideologische lijn van het huidige Amerika messcherp verbeeldt. ‘Het is de perfecte belichaming van het MAGA-Amerika zoals de regering dat graag ziet’, aldus Travis Diehl in een scherpe, cynische column in Spike Magazine. Hij hoopt dat Serrano in september, als de keuze bepaald wordt, gekozen wordt.
Andere media reageren kritisch op de actieve rol van een overheid die tijdens Trumps vorige ambtstermijn nog afzijdig bleef in Venetië. De bemoeienis van Trump II past in het bredere beeld van een regering die bezig is met een systematische ideologische herinrichting van Amerika. Kunst speelt daarin een sleutelrol, net als onderwijs en media, juist omdat deze sectoren lange tijd als bolwerken van progressieve hervorming golden, vooral op het gebied van diversiteit en inclusie, en daarmee haaks staan op de huidige beleidsagenda.
Pakket van maatregelen
Sinds januari is de kunstsector getroffen door een reeks aanzienlijke bezuinigingen, er is een einde gemaakt aan tal van diversiteit- en inclusieprogramma’s en sprake van een groeiende controle op culturele instellingen, die, zo blijkt nu, onafhankelijk zouden moeten kunnen opereren, maar onder Trump toch bereid blijken diens agenda over te nemen, al was het uit angst voor het verlies aan budget. Er is ook sprake van een vergroot toezicht.
In een blog houdt artnews.net de ontwikkelingen bij. In hun meest recente update melden ze dat de veranderingen al lang niet alleen symbolisch zijn, maar de infrastructuur van de Amerikaanse cultuur veranderen. ‘Er is geen precedent voor het moment waarop we ons nu bevinden’, citeert het platform Marilyn Jackson, voorzitter van de American Alliance of Museums.
Hier een overzicht van hun rapportage:
4 augustus: Smithsonian herziet tentoonstelling na het stilletjes verwijderen van bord over afzetting Trump
Het Smithsonian Institution is in opsraak omdat het een bord over de afzettingsprocedures tegen Trum uit een tentoonstelling van het National Museum of American History heeft verwijderd. De pers beweert dat dit gebeurd is op verzoek van de regering, maar het museum ontkent. Het bord maakte melding van alle afzettingsprocedures tegen Amerikaanse presidenten. Naast Trump overkwam dat Andrew Johnson en Bill Clinton. Het museum was vorige week al in opspraak nadat Amy Sherald een solo afzegde, toen bleek dat het museum een schilderij van haar met een transgender versie van vrijheidsbeeld wilde uitsluiten.
22 juli: VS trekt zich voor de tweede keer terug uit UNESCO terwijl nieuw wetsvoorstel ‘wokeness’ in musea wil verbieden.
Net als tijdens zijn eerste termijn zal de regering Trump zich terugtrekken uit de Unesco, zo meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken, een een verklaring waarin wordt verwezen naar de bevordering door de organisatie van ‘verdeeldheid zaaiende sociale en culturele kwesties’ en haar afstemming op de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de VN. Woordvoerster Tammy Bruce van het ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat voortzetting van het lidmaatschap ‘niet in het nationaal belang’ is.
1 juli: Senaat keurt ‘Big Beautiful Bill’ goed, die 40 miljoen dollar voor beeldentuin omvat en financiering voor essentiële sociale diensten schrapt.
De National Garden of Heroes is al sinds Trumps eerste ambtstermijn een prioriteit voor Trump. Er zullen 250 levensgrote beelden te zien zijn ter ere van een nogal willekeurige mix van invloedrijke figuren uit de culturele, wetenschappelijke, economische en politieke geschiedenis van Amerika, variërend van voormalige presidenten George Washington en Abraham Lincoln tot basketbalster Kobe Bryant. Geselecteerde kunstenaars kunnen tot 200.000 dollar per beeld ontvangen, dat moet worden vervaardigd uit traditionele materialen zoals marmer, graniet, brons, koper of messing en dat “levensecht” moet zijn in plaats van abstract.
16 juni: Trump-regering heeft de wet overtreden door federale museum- en bibliotheekfondsen achter te houden, concludeert waakhond.
Een onpartijdige overheidswaakhond heeft vastgesteld dat de regering-Trump de wet heeft overtreden door financiering voor de musea en bibliotheken van het land achter te houden. Er zijn door het Congres goedgekeurde fondsen achtergehouden nadat Trump in maart een richtlijn had uitgevaardigd om de federale bureaucratie te verminderen.
13 juni: Directeur van de National Portrait Gallery treedt af.
Kim Sajet is afgetreden als directeur van de National Portrait Gallery (NPG) van het Smithsonian, zo heeft het museum per e-mail bevestigd. Trump beweerde dat hij haar had ontslagen, het museum ontkent. Het besluit volgt op een besloten vergadering van de raad van bestuur van het Smithsonian, waar naar verluidt de rol van Sajet werd besproken. Sajet werd in 2013 benoemd en was de eerste vrouwelijke directeur van de NPG. Zij legde de nadruk op diversiteit en hedendaagse relevantie in de programmering van het museum.
2 juni: Trump vervangt zijn officiële portret.
Een nieuw officieel portret van president Donald Trump is te zien in de Smithsonian National Portrait Gallery, juni 2025, dat daarmee de recente veranderingen in het kunstbeleid en het museummanagement weerspiegelt. Het Witte Huis vervangt met het schilderij een portret dat volgens critici leek op diens mugshot, bij de rechtzaak over Trumps beïnvloeding van de verkiezingen. Het is zeldzaam dat presidentiële portretten zo vroeg in een ambtstermijn worden vervangen, maar Trump staat bekend om zijn imago-bewustzijn.
29 mei: Rechter blokkeert Trump in zijn poging om buitenlandse studenten uit Harvard te weren – voorlopig
Een federale rechter in Boston heeft aangekondigd dat ze van plan is om de poging van president Trump om Harvard te verbieden internationale studenten in te schrijven, een belangrijk onderdeel van het bredere beleid van de regering om de financiën en internationale reikwijdte van de universiteit aan te vechten, tegen te houden. Veel Amerikaanse kunstinstellingen tellen een aanzienlijk aantal internationale studenten, waarbij Chinese studenten het grootste aandeel hebben, gevolgd door Zuid-Korea, India en Canada (rapportage Artnews van 2 juni).
13 mei: Trump ontslaat hoofd van het Amerikaanse auteursrechtenbureau na rapport over AI en auteursrechtschendingen
Shira Perlmutter, hoofd van het Amerikaanse auteursrechtenbureau, werd afgelopen weekend ontslagen, slechts enkele dagen na de publicatie van een rapport over hoe de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie in strijd zou kunnen zijn met het auteursrecht, aldus de Washington Post. Elon Musk heeft zich als hoofd van het kostenbesparende Department of Government Efficiency en oprichter van A.I. form xAI uitgesproken tegen alle mogelijke belemmeringen in de wetgeving rond A.I..
8 mei: Nederlands museum heroverweegt het uitlenen van kunstwerken aan Amerikaanse musea vanwege drastische bezuinigingen
Het Mauritshuis in Den Haag heroverweegt het uitlenen van kunstwerken aan Amerikaanse musea vanwege de instabiliteit die is ontstaan door de bezuinigingen en ideologische maatregelen van president Trump. Directeur Martine Gosselink noemde de toenemende politieke bemoeienis met de activiteiten van Amerikaanse musea en zorgen over personeelsinkrimpingen, die de zorg voor en presentatie van uitgeleende werken in gevaar kunnen brengen. Langdurige trans-Atlantische partnerschappen lopen nu gevaar, zei ze tegen The Guardian, eraan toevoegend dat toekomstige bruiklenen niet worden uitgesloten, maar dat haar team “harde garanties” nodig heeft om door te gaan.
6 mei: Trump benoemt voormalig NEA-voorzitter terwijl agentschap kampt met bezuinigingen
Mary Anne Carter, die tijdens Trumps eerste ambtstermijn leiding gaf aan de National Endowment for the Arts (NEA), is opnieuw voorgedragen om het agentschap te leiden te midden van toenemende onrust. De voordracht volgt op Trumps hernieuwde voorstel om de NEA op te heffen en recente beslissingen om miljoenen aan subsidies in te trekken, waardoor verschillende hoge ambtenaren zijn afgetreden. Volgens The New York Times, die het nieuws op 8 mei als eerste meldde, werd Carter door velen gezien als een stabiliserende factor in haar vorige functie, waarin ze het agentschap hielp te overleven dankzij de steun van beide partijen in het Congres. Ze beschreef haar terugkeer naar de NEA als “thuiskomen” en benadrukte haar overtuiging dat alle Amerikanen toegang moeten hebben tot kunst.
6 mei: Rechter verleent voorlopige voorziening ten gunste van IMLS
De Amerikaanse districtsrechter John J. McConnell Jr. heeft een voorlopige voorziening verleend die een poging van president Trump om het Institute of Museum and Library Services (IMLS) en andere door het Congres gemandateerde overheidsinstanties te ontmantelen, blokkeert.
5 mei: Talrijke NEA-subsidies beëindigd na voorstel van Trump om agentschap op te heffen
Bij talrijke kunstorganisaties zijn hun subsidies ingetrokken na een ingrijpend begrotingsvoorstel van het Witte Huis om de National Endowment for the Arts (NEA), de National Endowment for the Humanities (NEH) en het Institute of Museum and Library Services (IMLS) op te heffen. Tot de getroffen groepen behoren het Berkeley Repertory Theatre in Californië, het Portland Playhouse en Eugene Symphony in Oregon, Open Studio Project in Chicago, het American Conservatory Theater in San Francisco en het kunsttijdschrift n+1. De begunstigden ontvingen e-mails waarin stond dat de NEA ‘het beleid voor het toekennen van subsidies aan het bijwerken was om de financiering te concentreren op projecten die het rijke artistieke erfgoed en de creativiteit van het land weerspiegelen, zoals door de president als prioriteit gesteld’, aldus NPR. Deze ronde van annuleringen volgt op de actualisering van de subsidierichtlijnen van de NEA in februari, waarbij subsidies in het kader van het Challenge America-programma werden beëindigd. In april heeft de NEH, die 70 tot 80 procent van zijn personeel heeft moeten ontslaan, meer dan duizend subsidies geannuleerd.
1 mei: Trump schrapt financiering voor publieke omroep
President Trump heeft een uitvoeringsbesluit ondertekend om de federale financiering voor National Public Radio (NPR) en de Public Broadcasting Service (PBS) stop te zetten, die hij sinds zijn eerste ambtstermijn herhaaldelijk heeft beschuldigd van zowel linkse vooringenomenheid als ondermijning van de journalistieke onafhankelijkheid. Beide publieke omroepen spelen een cruciale rol in het ondersteunen van kunsteducatie en toegang tot de geesteswetenschappen.
1 mei: Juridische druk neemt toe over bezuinigingen op kunst door DOGE
In een nieuwe rechtszaak die op donderdag 1 mei is aangespannen, wordt beweerd dat het Department of Government Efficiency (DOGE) de National Endowment for the Humanities (NEH) heeft uitgehold door agressief te bezuinigen. De rechtszaak – aangespannen door de American Council of Learned Societies (ACLS), de American Historical Association (AHA) en de Modern Language Association (MLA) – stelt dat DOGE, zijn medewerkers en de NEH de Administrative Procedure Act en de Amerikaanse grondwet hebben geschonden. De NEH, een federaal agentschap dat historische en culturele instellingen en initiatieven ondersteunt, heeft naar verluidt geen rechtvaardiging gegeven voor zijn drastische veranderingen, zo stellen zij. Ondertussen heeft een districtsrechter die de zaak over de ontmanteling van het Institute of Museum and Library Services (IMLS) door DOGE behandelt, in de rechtbank aangegeven dat hij de inspanningen van de regering-Trump waarschijnlijk zal blokkeren, aldus WUSA9 uit Washington, D.C. —M.C.
30 april: Ministerie van Buitenlandse Zaken roept op tot voorstellen voor Biënnale van Venetië waarin ‘Amerikaanse waarden’ centraal staan
De Amerikaanse regering heeft de inschrijving voor het paviljoen van de Biënnale van Venetië 2026 geopend onder nieuwe richtlijnen uit het Trump-tijdperk, waarin de nadruk ligt op “Amerikaanse waarden” en “exceptionalisme” en waarin programma’s die verband houden met diversiteit, gelijkheid en inclusie (DEI) worden verboden. Volgens Vanity Fair, dat op 2 mei als eerste het nieuws bracht, hebben kandidaten te maken met een strak tijdschema, want de selectie moet op 1 september plaatsvinden, slechts acht maanden voor de opening van de tentoonstelling. De omstreden National Endowment for the Arts (NEA) is verantwoordelijk voor het bijeenroepen van de commissie van beoordelaars van voorstellen.
30 april: Door Biden benoemde leden uit bestuur Holocaustmuseum gezet
President Trump heeft verschillende door Biden benoemde leden uit het adviescomité van het Amerikaanse Holocaust Memorial Museum gezet, waaronder Doug Emhoff, de echtgenoot van voormalig vicepresident Kamala Harris. Het Witte Huis zei dat Trump nieuwe leden zal benoemen die de herdenking van de holocaust en de staat Israël steunen.
Bron: artnews.net