metropolis m

Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in Tom Cruise. Hij was een van de grote spelers in de tienerpopcultuur toen ik opgroeide. Hij is me sterker bijgebleven dan de andere beroemdheden, omdat hij een soort weirdo is. Ook vind ik hem een interessant voorbeeld van een Amerikaans idealisme dat zich heeft uitgebreid tot een globaal idealisme. Een combinatie van een soort moraliteit en verlangen.

Ik ben zijn filmcarrière blijven volgen, omdat ik denk dat hij en zijn films iets zeggen over een soort idealisme en verlangen binnen de samenleving als geheel. Wat kun je zeggen over de staat van de wereld als je Tom Cruise als graadmeter gebruikt?

Onlangs sprak ik met iemand over marmer. Een decoratieve steen met een patroon aan de buitenkant. Wanneer je een stuk marmer doormidden snijdt, zie je hetzelfde patroon en ervaar je hetzelfde effect aan de binnenkant. Datzelfde gaat op voor Tom Cruise: als je hem in tweeën snijdt vind je nog meer Tom Cruise. Meer van de buitenkant aan de binnenkant. Het zette me aan het denken over mensen die zo’n sterk idee van zichzelf hebben gecreëerd, dat de pr-versie zich zowel naar binnen als naar buiten keert.

Het beeld van Tom Cruise dat in de sculptuur te zien is komt uit Taps (1981), een film over een militaire academie. Ik heb het beeld zo bewerkt dat hij gewicht lijkt te heffen. We zien Tom in zijn slaapzaal, waar de kasten zijn gevuld met onberispelijk gevouwen kleding. Alles in zijn kamer ziet er precies uit, tegen het hysterische aan. Hoe iemand zijn spullen ordent zegt veel over zijn karakter en houding in het leven, denk ik. Voor Oh Tom heb ik een kast gemaakt met dezelfde lengte als Tom Cruise. Op de planken vind je spullen die je in een doorsnee kledingkast vindt, maar op de onderste plank liggen modellen van rituele gereedschappen gemaakt van plasticine. Ze zijn gebaseerd op Egyptische instrumenten die gebruikt werden in mondopeningsceremonies. Wanneer ze iemand begroeven plaatsten ze deze objecten bij hun mond zodat de overledene in het hiernamaals kon ademen, praten en eten. Het deed me denken aan hoe een vroedvrouw vaak haar vingers door de mond van een pasgeborene haalt om deze schoon te maken. Dit veeggebaar vind ik interessant. Er zijn ook veel stenen van dubbele vingers gevonden in Egyptische begrafenisceremonies en niemand weet precies waar ze voor dienden.’

‘Ja, maar de objecten in Oh Tom stellen eerder een gespleten tong voor of gespleten penis. Niemand weet precies wat het zijn. Sommigen zouden ook een slangentong kunnen nabootsen.’

‘Ik hoop dat het iets zegt over hoe iets is gemaakt. En het heeft met plezier, genot, van doen; dingen aanraken en modelleren is plezierig. (…) Ik denk dat we erachter zullen komen dat het internet niet zo’n big deal is. We zitten nog in het proces waarin we proberen te bevatten wat onze relatie is tot dit “portaal”, en wat zintuigelijke ervaring is en hoeveel informatie je via kijken en horen binnenkrijgt in tegenstelling tot voelen en ruiken.’

‘Dat hangt ervan af. Oh Tom begon met een vraag: kun je een tijdsgeest of beweging in populaire cultuur en daarmee de maatschappij beoordelen, als je kijkt naar de filmografie van Tom Cruise? Wat zegt Tom Cruise over ons? Sommige van de keramische figuren in Tongue and Groove zijn ontstaan uit tekeningen, maar ze kunnen veranderen als ik ze maak. (…) Ik ben eerder geneigd om sculpturale dingen te maken dan installaties. Dingen die je ontmoet in een gelijke schaal als je lichaam, in tegenstelling tot het binnenlopen van een omgeving. Ik denk dat je, zodra je sculpturen maakt, vaak other beings creëert. Het is moeilijk om daar uit te komen. (…) Maar mijn werk gaat veel meer over het vertellen van verhalen [dan formalisme]. Ik weet nooit echt waarom iets bestaat. Er is geen reden voor iets om te bestaan, maar het bestaat. Wat zijn de strategieën die ingebouwd zijn in een object of materiaal, dat het toestaat om bepaalde dingen te doen?’

‘Ik denk dat ik dit heb van Lisa Robertson, een dichter die ik erg goed vind en die lesgaf aan het Piet Zwart Institute. Ze had het hier vaak over, maar dan in relatie tot architectuur. Als je een groot huis hebt van iemand van adel, dan leggen ze de tuin op een bepaalde manier aan zodat het er natuurlijk uitziet. Je wilt een bepaald soort compositie en overzicht. Zo wil je bijvoorbeeld neerkijken op de vijver en opkijken naar het bos. En dan is er een kleine heuvel met daarop een paviljoen, dat niet echt iets doet en waarin niets te zien is. Robertson ziet dit als een ‘”punt”. Dus als je sculpturale vormen hebt, die eilanden of lichamen zijn of structuren of kledingkasten ofzo, wat is dan een paragraaf en wat is een zin? Wat is de gelijkenis tussen taal en objecten? Welke verhalen kun je vertellen en hoe kun je ze manipuleren?’