metropolis m

‘Omdat ik in mijn werk altijd vanuit het heden kijk naar de verbanden tussen geschiedenis, politiek en het spreken, is de Houston Women’s Convention van 1977 al verscheidene malen in mijn research opgedoken. Ik ben er altijd al door geïntrigeerd geweest maar voordat ik aan Fingernails on a Blackboard begon had ik nooit de tijd genomen me er echt in te verdiepen. Ik vond het wel mooi, de esthetiek van de beelden uit die jaren, maar ik wist niet dat het een zeer belangrijke conferentie is geweest ter bevordering van de gelijkheid tussen mannen en vrouwen, dat ze per presidentieel decreet tot stand is gekomen en door het Congres gesubsidieerd. Allerlei vrouwengroeperingen, veelal van feministische signatuur, organiseerden door het hele land lokale bijeenkomsten om afgevaardigden voor de conventie te kiezen. Conservatieven kwamen in het verweer en probeerden eigen afgevaardigden naar voren te schuiven die de nationale conventie moesten gaan saboteren. Vooral de taal die steeds weer opklinkt bij die eeuwige controverse tussen links en rechts, het feminisme en anti-feminisme vind ik interessant. Het is dezelfde taal die je nog steeds hoort in de sterk gepolariseerde politieke cultuur van dit moment.’

‘In de jaren zestig en zeventig had de feministische beweging zich opnieuw georganiseerd in een beweging we nu vaak de Tweede Feministische Golf noemen. In de vrouwenbeweging is altijd veel over vraagstukken als racisme en homoseksualiteit gesproken. Het is daarom niet vreemd dat ze ook op de agenda van de conventie stonden. Het is daar overigens niet alleen over homorechten gegaan, er is gesproken over van alles dat vrouwen aangaat: het economisch bestaan van vrouwen, hun werkzame leven, het psychische en emotionele leven maar ook onderwerpen als de rol van vrouwen in het publieke domein.’

‘Voor mij is juist dat een vraag die ik in mijn werk probeer aan te kaarten: de botsing tussen de zogenaamde progressieve of zelfs radicale verlangens, radicale voorstellen en het politiek te prefereren standpunt. De conventie markeert een zeer significant moment voor het feminisme in de Verenigde Staten, en is opgenomen in een veel bredere, politieke structuur. Zij is stukgelopen op het falen van de Equal Rights Act die de gelijkheid tussen mannen en vrouwen grondwettelijk zou vastleggen en die tot op de dag van vandaag niet is geratificeerd. Terugkijkend op dit verloren historische moment is de grote vraag voor mij hoe we dit soort gaten die bestaan tussen beleid en de werkelijke verandering kunnen begrijpen. Het feit dat we nu nog over gelijke beloning voor man en vrouw moeten praten, dat dit structurele seksisme intact blijft met de bijpassende machtsposities, vind ik buitengewoon interessant. Waarom gebeurt er niets, ook niet na zoveel jaren van debat terwijl iedereen het al lang met elkaar erover eens is?

Recent keek ik naar een spandoek uit 1970, dat een groep radicale feministen had gedrapeerd over het voetstuk van het Vrijheidsbeeld. De tekst luidde: “Women of the World Unite!” Als je naar deze slogan kijkt of naar de geschiedenis van de Equal Rights Act, lijkt dat onmogelijk. Hoe kan iemand denken dat het zo werkt? Aan de andere kant was het voor de mensen die zich verzamelden op de conventie een belangrijke reden om te geloven dat deze progressie mogelijk was. Ze liepen alleen in zekere zin tegen een muur op, die ervoor zorgde dat de vooruitgang zich via andere routes moest vervolgen. Het is een revolutie die van generatie op generatie gaat.’

‘In mijn tentoonstelling in het Whitney Museum is het eerste werk bij binnenkomst een gordijn van 25 meter lang en 2 ½ meter hoog, dat zich uitstrekt over de hele ruimte met de tekst: “Now a chasm has opened up between us that holds us together and keeps us apart.” Wat mij in eerste instantie interesseerde in dat werk was de schaal in relatie tot het spreken. Er zijn zekere regels voor het ontwerpen van een spandoek, die bepalen hoe groot de tekst moet zijn. De toon van spreken wordt binnen een politieke actie soms vertaald in een tekst, een slogan, en een van de dingen die mij daarbij bezighoudt is hoe te schreeuwen met een spandoek. Zoals de Women of the world Unite schreeuwden met hun spandoek. Die vraag komt terug in het grote werk Woman in mijn tentoonstelling bij Andrea Rosen Gallery in New York. Het verwijst naar een spandoek dat achter het podium hing op de conventie van 1977. Ik heb nooit in mijn onderzoek kunnen achterhalen wie het gemaakt heeft. Maar ik heb het idee dat de schreeuw onderdeel is van de identiteit van een ‘Woman’, niet in meervoud in hun politieke positie als bij het collectieve feministische women. De vrouw heeft voor mij op dit moment een erg precaire identiteit, dat was in 1977 het geval, maar ook nu. Het werk in de galerie bestaat uit tien panelen die kunnen worden gearrangeerd om het woord te laten zien, maar dat hoeft niet. Zo schreeuwerig als het is, is het ook een vervreemdend beeld, het is zowel agressief als gebonden aan een ruimte.’

‘In mijn werk ben ik bezig met het ontrafelen van de geschiedenis. Ik stel de absoluutheid van de voorwaartse beweging ter discussie. Neem bijvoorbeeld de Gay Liberation Front in New York. In tegenstelling tot wat velen denken heeft het maar twee jaar bestaan. Wat zou er zijn gebeurd als het niet was opgeheven, wat als de “liberation politics” zich hadden doorgezet in het activisme uit de jaren zeventig. En hoe zou het er vandaag hebben uitgezien? Voor mij is het een manier om te erkennen dat: “Inside queer politics there is all the ways that we are queer.” Het biedt de mogelijkheid de volle potentie van het leven te benutten. Het homohuwelijk heeft veel belangrijke zaken opgelost, wat ik ook waardeer, maar niet alles, zoals homofobie en geweld tegen homo’s en transseksuelen. Deze dingen zijn zo anders dan een wet die ons in staat stelt te trouwen. Het gaat over andere kwesties als gedragsvormen, ingesleten gebruiken en vooroordelen.’

‘Ik word altijd gezien als een representant van wat “identity politics” is genoemd. Toen ik begin jaren negentig naar New York kwam hebben de ideeën daaromtrent een enorme invloed op mij en op mijn werk gehad. Hoewel ik het niet met alles eens ben, is het hiërarchisch rangschikken van verschillende identiteiten een probleem voor mij dat nog steeds een rol speelt in sommige werken. Maar ook de relatie tussen zichtbaarheid en het spreken, iets wat aan de basis van het queer discourse staat. De eerste queer studies besteedden veel aandacht aan verschillende vormen van visualisatie, zichtbaarheid en identiteit. Zoals de “absolute queer”-campagne die probeerde celebrity-homo’s uit de kast te laten komen. Hier draaide het echt om iets zichtbaar te maken. Mijn werk heeft altijd van doen gehad met de nalatenschap van de queer identity gebaseerd op de vraag, in de woorden van Gayatri Spivak, “kan de subaltern spreken?” Wat zijn de grenzen van communicatie en verstaanbaarheid? Voor mij is de vraag niet of iets zichtbaar is of niet, maar waarom het zichtbaar is, of waarom het niet wordt gehoord of herkend?’

‘In meest algemene zin is wat ik doe het materialiseren van bepaalde performances. Ik maak objecten die een relatie hebben tot een “evenement”. Ik zeg object omdat de materialiteit van de objecten zeer belangrijk is. De ingegeven betekenis wordt gedragen door de materiële aanwezigheid. Dus ik creëer werken die voor mij spreken tot structuren buiten de kunst: de politieke verhoudingen, de sociale sfeer. Maar ze bestaan niet noodzakelijk alleen binnen die verhoudingen. Ze zijn ook gerelateerd aan heel andere. Met mijn werk probeer ik niet iemands mening te veranderen.’

‘Ja, ik ben geïnteresseerd in het indirect aanspreken van de toeschouwer. Ik wil dat mensen beginnen na te denken over de inhoud van het werk. Indirect confronteren geeft me de mogelijkheid om een ruimte van afstand en contemplatie te creëren in plaats van een plek voor politieke participatie. In die zin faalt mijn werk in politieke zin, maar dat is omdat het iets anders op het oog heeft.’