metropolis m

In 1998 bedacht de 18-jarige Amerikaanse student Shawn Fanning een online platform dat mensen in staat moest stellen eenvoudig muziek met elkaar uit te wisselen. Fanning studeerde aan de Northeastern University in Boston toen hij deze software schreef, die hij de naam Napster meegaf en in juni 1999 publiek maakte. Napster wordt gezien als de eerste applicatie die het fenomeen ‘peer-to-peer’ onder miljoenen heeft gepopulariseerd. En hoewel er discussie is over de juridische en economische gevolgen ervan voor de toekomst van de muziekindustrie, heeft het een blijvend effect op de manier waarop muziek gedistribueerd en ontdekt wordt.

Yuri Boselie (Den Bosch, 1983) was vijftien toen Napster begon. Thuis bij zijn ouders in Den Bosch gebruikte hij de p2p-software om zijn favoriete muziek te downloaden: hiphop. Op zijn twaalfde was hij dj, aanvankelijk met zijn vaders platen. En vijf jaar later, op zijn zeventiende draaide hij in Paradiso. In het jaar dat MySpace werd gelanceerd verhuisde hij naar Amsterdam, waar hij door mede-Boschenaar Aardvarck (echte naam Mike Kievits) werd ingewijd in de wereld van platenzaak Rush Hour en dj-collectief Rednose Distrikt.

MySpace werd in 2003 opgericht en was tot 2008 het meest populaire sociale netwerk ter wereld (sindsdien is Facebook dit). MySpace werd onmiddellijk door dj’s en producers omarmd als dé plek voor zelfpromotie, maar ook als manier om direct in contact te komen met andere artiesten. Vooral de (ogenschijnlijke) benaderbaarheid van artiesten zorgde ervoor dat dj’s en producers werden toegevoegd aan vriendennetwerken van muziekfans over de hele wereld, met als gevolg dat relatief onbekende producers als Kode9 en Flying Lotus respectievelijk meer dan 20.000 en 50.000 volgers binnen de site hebben gekregen. Het is hier dat zij hun nieuwe tracks voor het eerst laten horen; verslag doen van hun optredens en reizen rond de wereld; berichten van fans en andere artiesten beantwoorden, en een identiteit opbouwen die hun positie in het muzieklandschap vormgeeft. MySpace verschaft context en onmiddelijkheid aan de muziek, en veroorzaakt daarmee een ongekende sociale en economische vooruitgang binnen de muziekwereld.

Wanneer hij voor een flyer een dj-naam moet opgeven, kiest Boselie op advies van zijn vrienden de naam Cinnamon, omdat hij van kaneelstokken houdt. Als zijn naam verkeerd gespeld wordt gaat hij voortaan door het leven als Cinnaman. Eenmaal in Amsterdam gaat hij werken voor de internationaal in de scene zeer gerespecteerde platenzaak Rush Hour, sinds 1998 een spil in de verspreiding van Detroit techno. Met de komst van Boselie wordt er een begin gemaakt met het in kaart brengen van de elektronische mutaties van hiphop. Wegbereiders zijn onder vooral Dabrye, Timbaland en Steve Spacek. Het leidt tot een avond tijdens het Amsterdam Dance Event in de Flexbar in 2006, met Cinnaman, Aardvarck en de Londense dj en producer Jay Scarlett. Boselie en Scarlett vinden elkaar in hun liefde voor de haast sculpturale kwaliteit van de muziek van een nieuwe generatie producers: jonge en onbekende jongens als Hudson Mohawke, Flying Lotus en Dimlite, afkomstig uit Glasgow, Los Angeles en Bern. Beatmakers worden ze genoemd, architecten van zwaartekrachttrotserende ritmestructuren. Boselie en Scarlett besluiten een compilatie samen te stellen en brengen deze in februari 2007 uit onder de naam Beat Dimensions. De muziek scouten ze grotendeels via MySpace en aan de hele wording van de plaat komt geen fysiek product te pas, alles gebeurt digitaal en online. Geen van de artiesten verdient echt iets, maar allen zijn onderdeel van wat met terugwerkende kracht wordt gezien als een tijdsgeestbepalende compilatie. Beat Dimensions blijkt een blauwdruk voor een hele nieuwe generatie producers, die opgegroeid is met alle vormen van elektronische (dans)muziek en in hun vormende jaren zowel luisterde naar G-funk van Snoop Dogg en Dr. Dre, als naar elektronica van Aphex Twin en Squarepusher. De compilatie is een resultaat van al die invloeden en meteen ook een vervolg erop.

Boselie staat gelijk dat jaar op het Spaanse elektronische muziekfestival Sónar, en begint zijn eigen maandelijkse Beat Dimensions-avond in de Flexbar in Amsterdam. Als dj behoort Cinnaman tot het zeldzame soort dat volkomen onafhankelijk en individueel nieuwe muziek bij elkaar brengt, ongeacht snelheid of genre. Zorgt de complexiteit van de beats in 2007 nog voor veel onbegrip, begin 2008 lukt het Boselie in het Bimhuis wél: er komt publiek dat met interesse luistert. Sterker nog: het Bimhuis verkoopt uit met 400 bezoekers.

Napster en vele andere applicaties later hebben inderdaad een p2p-revolutie ontketend: gelijkgestemden uit heel de wereld vinden elkaar via deze netwerken, beïnvloeden elkaar en vormen samen platforms van onafhankelijke, vernieuwende muziek. Deze peer-to-peer netwerken zorgen voor een efficiënte distributie van muziek, die anders misschien niet uitgebracht en nooit gehoord zou worden. Het resultaat van deze ontwikkeling: één grote beatdimensie, waar Yuri Boselie een bepalende rol in zal spelen. Samen met Jay Scarlett heeft hij een tweede Beat Dimensions compilatie samengesteld die in mei is uitgebracht door Rush Hour. Een internationale toernee staat gepland na de zomer.

Yuha van ’t Zelfde is oprichter van Non-fiction,

Office for Cultural Innovation, Amsterdam