Over de conservatieve wending in de politiek – het cultuurbeleid trekt zich terug uit het buitenland en richt zich op de regio
Over de PVV kunnen we kort zijn, die partij wil stoppen met ‘onzinnige’ kunst- en cultuursubsidies, maar hoe is de koers van de andere partijen over rechts?
NRC en Kunsten 92 verzamelden afgelopen week de belangrijkste punten uit de cultuurparagrafen, waaruit wij de programmapunten van de partijen van het vermoedelijke aanstaande (extreem)-rechtse kabinet op een rij zetten.
Te verwachten valt een cultuurbeleid dat zich versterkt op de regio richt (een tendens die zich ook al voor deze conservatieve wending had aangekondigd), internationaal cultuurbeleid zal gaan verdwijnen om plaats te maken voor meer aandacht voor nationale tradities, normen en waarden en erfgoed (BBB en PVV), ondernemerschap en ‘volkscultuur’ (VVD), meer ‘naoberschap’(BBB), regionale geschiedenis en streekproducties en een Nationaal Historisch Museum (NSC) en regionale toegankelijkheid van cultuur (BBB en NSC).
PVV Stoppen met „onzinnige” kunst- en cultuursubsidies
Onder de kop ‘Democratie, cultuur en publieke omroep’ staat als een van de punten: stoppen met „onzinnige” kunst- en cultuursubsidies. Ook de financiering van de NPO wordt „geheel beëindigd”.
Wel gaat er geld naar het behoud en toegankelijk maken van cultuur erfgoed.
BBB – Cultuur is sociale verbinding
De partij ziet cultuur als een belangrijk middel voor de versterking van de sociale verbinding en ‘noaberschap’ in de regio en streken. Daarom moeten cultuursubsidies evenredig over Nederland worden verdeeld. Er moet meer geld naar kleine culturele organisaties „die niet door de bureaucratie van subsidieverlening heen komen”. Daar moet een speciale en eenvoudige subsidieregeling voor komen. Er komt meer cultuuronderwijs op scholen over „de rijke Nederlandse cultuurgeschiedenis” zodat er beter begrip komt voor „onze tradities en waarden” komt.
VVD – Ondernemerschap en ‘volkscultuur’
De VVD heeft onverminderde aandacht voor het ondernemerschap, in een voorstel dat in de sector het spook van Halbe Zijlstra zal oproepen: gesubsidieerde instellingen ‘worden gestimuleerd’ meer te gaan ondernemen. Hoe, dat vermeldt het programma niet.
Spreiding van de cultuurgelden moet een belangrijk(er) criterium worden bij de verdeling van cultuursubsidie. De VVD omarmt de niet verder gespecificeerde ‘volkscultuur’; die moet volwaardig onderdeel worden van de zogeheten Culturele Basisinfrastructuur, dat wil zeggen de rijkssubsidies. Er moet worden geïnvesteerd in het behoud van regionale tradities, waarmee de partij gezien eerdere Kamerdebatten eerder fanfares, skûtjesilen en bloemencorso’s zal bedoelen dan bijvoorbeeld het Rotterdamse zomercarnaval. Verder wil de VVD dat de kunst meer uit de depots moet komen: vaker uitgeleend of verhuurd, en anders verkocht. De VVD wil daarnaast een bibliotheekvoorziening in elke gemeente.
NSC – Meer nationale en streekproducties
Historisch en cultureel besef wordt als eerste genoemd in de plannen voor het cultuurbeleid van het NSC. „Wij willen dat er meer aandacht komt in het cultuurbeleid voor (regionale) geschiedenis en voor mensen die zich hebben ingezet voor vrijheid en verdraagzaamheid.” Daarom moet er een nationaal historisch museum komen „dat alle facetten van onze nationale en regionale geschiedenis tot uitdrukking brengt”.
Cultuur moet in iedere regio bereikbaar zijn en daarvoor moeten de middelen voor kunst en cultuur worden herverdeeld: er gaat meer naar het „landelijk gebied”.
De totstandkoming van nieuwe nationale en streekproducties (toneel, musical en film) wordt bevorderd met een apart stimuleringsfonds – niet duidelijk wordt waarin dat zich onderscheidt van bestaande fondsen.
Bron: NRC 17.11.2023 – Dit willen de politieke partijen met cultuur
De cultuurparagrafen van alle partijen zijn te vinden op de website van Kunsten 92