metropolis m

Probe is het best te beschrijven als een testgrond: een tentoonstellingsruimte op schaal die echt bestaat maar alleen via internet te bezoeken is. Afgelopen weekend hield het bij uitzondering open huis, en liet het publiek toe bij de installatie van Mirjam Kuitenbrouwer.

‘A fence is a freestanding structure designed to restrict or prevent movement across a boundary. Fences are generally distinguished from walls by the lightness of their construction and their purpose. Walls are usually barriers made from solid brick or concrete, blocking vision as well as passage, while fences are used more frequently to provide visual sectioning of spaces.’

Een betere omschrijving van het werk van Mirjam Kuitenbrouwer in Probe bestaat er niet. Zelf spreekt ze liever over de vrijstaande folly, maar in mijn ogen is het een hek, een houten object dat de ruimte opdeelt in twee delen, terwijl je de andere kant nog kan zien. Het houdt verband met de indirecte blik; een thema dat vaker voorkomt in het werk van Kuitenbrouwer.

Het is volgens Jessica Helbach van het curatorencollectief Suze May Sho dat Probe runt iets dat aansluit bij de ruimte zelf. In Probe kijk je als bezoeker ook indirect, via de registratie van de tentoonstelling die alleen via internet te bezoeken is.

En door die indirectheid wringt het. Als kijker heb je door dat wat je ziet niet klopt – de ruimte is op schaal 1:4 – maar je kan je vinger er niet opleggen. Je blik wordt ook nog eens gestuurd door de negen camerastandpunten. Het zorgt ervoor dat je niet dichtbij genoeg kan komen, je blijft op afstand. En vooral bij een ruimtelijk werk als dat van Mirjam Kuitenbrouwer frustreert dat. Je wilt je lichamelijk kunnen verhouden tot de sculptuur.

Ik vraag aan Kuitenbrouwer of ze het werk op werkelijke grootte zou willen vervaardigen en tentoonstellen. Ze zegt dat dat een logische volgende stap zou zijn, maar dat Probe geen tussenstation voor haar is. De tentoonstelling Revolving voyeurism staat op zichzelf. En het was een ontdekkingstocht die totaal anders uitpakte dan voorzien.

Dat is ook de opzet van Probe als tentoonstellingsplek. Een test lab met een oppervlakte van 6 m2, waarin kunstenaars ideeën kunnen vormgeven en op schaal kunnen uitproberen. Zonder veel van de beperkingen en moeilijkheden die een werkelijke ruimte met zich mee zou brengen. Alles is gemakkelijk aan te passen, zowel de architectuur van de ruimte, het licht, als het kunstwerk zelf. De fotografische registratie zorgt voor de transformatie van het beeld van schaalmodel naar werkelijke ruimte.

‘Probe is bij uitstek iets tussen mogelijkheidszin en werkelijkheidszin in.’ volgens Kuitenbrouwer, zo valt te lezen in haar dagboekfragmenten die op de website van Probe te vinden zijn. De tekst geeft een goed beeld van het ontstaansproces van de folly, die opgebouwd is uit de façades van twee woonhuizen, een split-level en een doorzonwoning, waarin muren en ramen kantelen en openklappen. Het geheel is net te klein om Probe precies op te delen.

En daar wringt het opnieuw. Je wilt weten of je net langs het object zou kunnen, of je naar de andere kant kan komen en de zaal via de uitgang kan verlaten. Maar daar kom je niet achter en dat is jammer.

Het zou mooi zijn als Revolving voyeurism een vervolg krijgt op werkelijke grootte. Zelfs al zou het de radicaliteit van de indirecte blik in het werk en van Probe verzwakken.

Mirjam Kuitenbrouwer, Revolving voyeurism
Vanaf 6 april online te bezoeken op:
http://www.projectprobe.net/probe/20