The Making of Dutch Design Week 2016 bekent kleur en materiaal
De Dutch Design Week (DDW), die zaterdag 22 oktober van start ging, biedt verspreid over 100 locaties meer dan genoeg voor een volle week designinspiratie. Het festival staat dit jaar in het thema van The Making Of, ter ere van het maakproces en de makers zelf. Hoewel de ontwerpers hun eigen invulling geven aan de DDW en het thema dikwijls eerder een institutioneel pro forma label lijkt te zijn, blijkt het dit jaar bijzonder goed de Zeitgeist te verbeelden.
Opvallend is de verschuiving in focus vooral in de eindexamenexpositie van de Design Academy Eindhoven in De Witte Dame. Opende de expositie in de vorige jaren nog met een conceptuele en sociale vorm van design, nu lijkt het erop alsof de studenten vooral het materiaalexperiment hebben omarmd. Vernieuwing in het maakproces staat herhaaldelijk centraal in de overladen zalen van de academie.
Enkele van deze materiaalexperimenten vinden hun weerklank in de tentoonstelling Adaptive Travelers van Modebelofte. De expositie die dit jaar in en bovenop de Bijenkorf is geland, onderzoekt een focus op mobiliteit en een zucht naar avontuur in het afstudeerwerk van een nieuwe internationale lichting modeontwerpers. De expositie neemt plaats in een wat paradoxaal aandoende situering; we gaan binnen tussen de damesmode en duiken achteraf weer op tussen het tafellinnen en gebak. Komt deze commerciële inbedding de tentoonstelling ten goede door de clash van culturen of schept het vooral verwarring en wordt zo het rauwe randje van de tentoonstelling al te netjes weggepoetst?
Ook kunstplatform en uitgeverij Onomatopee doet dit jaar weer mee met een design gerelateerde expositie. In Onomatopee 125, A solo by Thomas Raat, heronderzoekt de kunstenaar de massaproducten van het modernisme. Bij de tentoonstelling For Play, Shaping Sexuality in het MU lezen we het motto ‘make love not chairs’, bij Raat vinden we een her-evaluatie van de stoel als het archetype van design. Door de stoelen te strippen en vervolgens te bewerken tot er een repetitie van een ogenschijnlijk homogeen kleuren- en vormenschema ontstaat, speelt Raat met ons collectief geheugen, met uniciteit en uniformiteit.
Een mooie aansluiting op deze tendens biedt zich aan in de tentoonstelling Broken White. Het Van Abbemuseum brengt een verfrissende exploratie van Kleur met een hoofdletter K. Het traditionele spectrum wordt uitgebreid met zogenaamde ‘virtuele en immateriële’ kleuren, reflectie en Anish Kapoors zwarter dan zwarte Vantablack.
Aan de andere kant van Eindhoven, in skatepark Area 51 doet Ulrike Jurklies dit op speelse manier nog even dunnetjes over in haar installatie Disposition. De kleurrijke gang weerspiegelt de ‘virtuele kleuren’ in de installatie RGB Funfair van Envisions in het Van Abbemuseum en maakt zo de belevenis compleet. Als je daar in de buurt bent, pak dan ook meteen de tentoonstelling Intensive Care van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie in het Veemgebouw mee en sla ook het eerder genoemde For Play, Shaping Sexuality in het MU niet over.
In al deze kleur- en materiaalexperimenten komt opvallend vaak de referentie naar Memphis design naar voren. De stijl kwam al terug in 2011 bij Dior, speelde een rol in 2013 en 2014 op de Milan Design Week en komt nu dus weer overal boven drijven in Eindhoven. Alsof de ontwerpers, net als hun voorgangers in de jaren 80, de behoefte voelen om te breken met regels en te roepen: weg met het ‘slimme’ design, leve de nonsens. Enerzijds biedt het verlichting in een landschap dat misschien te vaak moeilijk deed om boeiend te zijn, anderzijds voelt het ook wat achterhaald. Is het een stap terug, een vluchtige en vergankelijke trend of een fundamenteel nodige verandering in het uitgangspunt van Hollands design?
Meer over het overvolle programma HIER
Foto top page: The Odd Ones, Mandy van der Heijden – Design Academy Eindhoven
Juliette Huygen
is een denkermaker met interesse in materialiteit en maken/cræft