metropolis m

Het Virtueel Platform inventariseerde 25 medialabs in het boekje Nederland Labland. Als gevolg van de aanstaande culturele ijstijd kunnen de eerste alweer van de lijst afgevoerd worden.

Medialab: in zijn inleiding constateert Jan Pieter Ekker dat het woord zelfs online niet valt terug te vinden. Hij heeft een aantal vertegenwoordigers van de labs aan tafel uitgenodigd om het hem uit te leggen wat het is, maar hij constateert al snel een babylonische spraakverwarring over de definitie ervan. Het medialab heeft iets met nieuwe media en digitale technologie te maken, het beïnvloedt de wetenschap en sectoren als zorg en onderwijs, en uiteraard cultuur.

Zoveel medialabs, zoveel definities, dat wordt wel duidelijk. Het heeft Virtueel Platform er niet van weerhouden er een stuk of 100 (waarvan 25 meer in detail) te registreren, verspreid over alle provincies, met zwaartepunten in Amsterdam en Utrecht.

Ekker vertelt dat het eerste medialab dat van MIT in Boston is en in 1985 werd geopend door Nicolas Negroponte. Nederland volgde in 1994 met De Digitale Stad op initiatief van Marleen Stikker. In dat jaar opende ook Waag Society, toen nog onder de naam De Maatschappij voor Oude en Nieuwe Media. Het wordt omschreven als ‘een medialab dat creatieve technologische toepassingen ontwikkelt voor maatschappelijke innovatie’. In 1998 volgde V2 in Rotterdam.

Inmiddels zijn er naast de medialabs ook fablabs, educatielabs, virtueel labs, hacker spaces, en wat al niet meer. Geeneen doet hetzelfde, als je de bewindvoerders moet geloven. Waar de ene het culturele aspect belangrijk vindt, hecht de ander aan zijn wetenschappelijke belang, of zijn educatieve taak, of alles tegelijk. In de labs werken wetenschappers, gamers, hackers, activisten, kunstenaars,nerds, etc.

Er wordt gesteld dat deze e-cultuur met relatief bescheiden investeringen een enorme plek in het werelddwijde ‘media-ecosysteem’heeft verworven, dankzij Mediamatic, STEIM, V2, de Waag, Submarine en WORM. Maar het budget staat onder druk. Het gaat van 5 naar 4,1 miljoen. Hoewel veel labs aangeven voldoende mogelijkheden voor een groei aan eigen inkomsten te zien, valt te vrezen dat er ook veel gaan verdwijnen.

Ik heb de lemma’s van NIMk, STEIM en Worm er maar even op nageslagen. NIMk schetst zijn opslitsing en toekomstige samenwerking in onder andere THX in Den Haag, dat gezien de negatieve subsidie-adviezen voorlopig nog van de baan lijkt. STEIM doet alsof er niks aan de hand is, net als WORM, voor wie het dreigende einde kennelijk als verrassing komt.

Het maakt het lastig de status van dit boekje in te schatten. De ‘mapping’ van de Medialabs, zou in een relatief korte tijd zomaar gelezen kunnen worden als de herdenking ervan: I.M. Nederland Labland 1994-2012.

Nederland Labland is een uitgave van Virtueel Platform
www.virtueelplatform.nl