Hoe te overleven als kunstenaar Interview met Roger Hiorns
Zijn kunst kun je nauwelijks omschrijven als beeldhouwkunst. Met zeer uiteenlopende materialen en technieken onderzoekt de Britse kunstenaar Roger Hiorns thema’s als het menselijk bewustzijn, rituele handelingen en erotische energie. In januari exposeert hij bij Annet Gelink Gallery in Amsterdam.
Je liet in het project Seizure een vervallen modernistische flat vol groeien met blauwe kristallen, installeerde onlangs twee straalvliegtuigmotoren op het dak van het Art Institute van Chicago, hebt hersens als materiaal gebruikt en tl-buizen voorzien van een laag van je eigen sperma om het Parthenon te verlichten tijdens de Athene Biënnale. Dat zijn nogal prozaïsche materialen, en toch dringen zich onwillekeurig allerlei associaties en mogelijke betekenissen op. Hoe werkt het volgens jou?
‘Wat mij vooral interesseert, is een heel weloverwogen en lelijke toepassing van materialen. Mijn gebruik van hersenmateriaal is onhandig en direct. In de kunstwereld wordt zoiets gezien als een readymade, maar ik denk dat we kunnen constateren dat de vertrouwde definitie daarvan eigenlijk niet meer volstaat. Er zijn objecten in de wereld die we een andere functie kunnen geven. Dat heeft iets subversiefs en problematisch, vanuit een apocalyptisch perspectief. Wat ik echter interessanter vind, is dat je de specifieke bestaansreden van objecten kunt veranderen door ze op een verkeerde manier te gebruiken. Bij het Art Institute in Chicago, bijvoorbeeld, wilde ik graag de straalmotoren van een oud langeafstands- verkenningsvliegtuig van Boeing, bijnaam Looking Glass, gebruiken. Dat is een heel apart soort verkenningsvliegtuig dat honderden keren rond de wereld is gevlogen en getuige is geweest van een specifieke periode in de Amerikaanse geschiedenis. Het vliegtuig diende als symbool en was als object dringend nodig om in Amerika een bepaald politiek gevoel van liberalisme in stand te houden. Door deze objecten (de straalmotoren) op het dak van het Art Institute van Chicago te plaatsen, werd de suggestie gewekt dat ze de objecten eronder, dat wil zeggen de kunstobjecten die gemaakt zijn toen de verkenningsvliegtuigmotoren rondvlogen, mogelijk hadden gemaakt. Simpel gesteld kon Rothko zijn schilderijen maken, omdat die motoren boven Noord-Europa en de Balkan cirkelden en informatie verzamelden.
De toevoeging van antidepressiva aan de motoren biedt een andere ingang tot het werk. Het geeft een extra laag aan het idee van objectief hergebruik, waarbij de farmaceutische substantie de belangrijkste factor in de ontwikkeling van het werk wordt. Een substantie die ons werkelijkheidsbesef kan bepalen is deel geworden van het mechanische object dat ‘harde feiten’ verzamelt, het spionagevliegtuig. Twee verhaalfragmenten zijn ineen geschoven.’
Er wordt gezegd over kunst dat het een ervaringsruimte is, waarin de interpretatie nooit ophoudt. Jouw werk lijkt dat proces te verstoren. Je werk wil niet beleefd geïnterpreteerd worden of van commentaar voorzien. Ik heb de indruk dat de gelaagdheid en ondoorzichtigheid van veel van je werken zich tegen een dergelijke duiding verzetten.
‘Ontoegankelijkheid kan het werk goed van pas komen, al kun je niet zomaar beweren dat je werk van Mars komt en zeggen dat de ontoegankelijkheid en de heimelijke strategie ervan aan ieders behoeften zal voldoen….
LEES VERDER IN METROPOLIS M Nr 6-2010
NU TE KOOP IN DE (WEB)WINKEL
JJ Charlesworth