Neo Matloga uit de opeingstentoonstelling, een jaar geleden
Hier is Het HEM
Het is nog even zoeken hoe er te komen maar vanavond is toch echt de opening van Het HEM, een nieuw cultuurcentrum in een oude kogelfabriek in Zaandam. In de enorme (zeg maar gerust enoooorme) ruimte is er niet alleen plaats voor kunst, maar ook om te dineren tot laat in de avond, een boek te lezen op een comfortabele stoel of met elkaar op de vuist te gaan.
Volg de yellow brick road op het Hembrugterrein in Zaandam en je komt uit bij Het HEM, een nieuwe ruimte voor kunst en cultuur, betaald door door de ondernemer Alex Mulder (Amerborgh), die bezig is bovenop het gebouw een hotel te zetten. Het gebouw beslaat meerdere verdiepingen en heeft zijn industriële karakter behouden. De begane grond is huiselijk met verschillende comfortabele stoelen, een bar en een plek om tijdschriften te lezen. De bovenverdiepingen zijn gereserveerd voor de tentoonstelling.
Het gebouw is indrukwekkend, met name de eerste verdieping, waar ook een boksclinic gaat plaatsvinden, is enorm. Het is een verademing dat de werken van de kunstenaars hier zo ruim zijn opgezet. In het krappe Amsterdam, waar de tentoonstellingszalen doorgaans kleiner van formaat zijn, is de industriële schaal waarop hier kan worden geopereerd een verademing. De huiselijke begane grond en de imposante tentoonstellingsruimtes op de hogere verdiepingen lijken elkaar perfect aan te vullen. Ook goed is hoe de ruwe architectuur van het gebouw behouden is en gelukkig niet veranderd in een white cube, wat het geheel een eigenzinnige en prettig informele sfeer geeft.
De tentoonstellingen worden als Chapters gepresenteerd, met de suggestie van een vervolgverhaal, en zijn samengesteld door gasten (niet noodzakelijk kunstprofssionals, graag juist iets daarbuiten). Rieke Vos, curator van Het HEM, legt uit dat de tentoonstellingen geen vast thema of kader hebben, maar een ‘motto’ of ‘denkrichting’. De eerste tentoonstelling heeft het citaat ‘Can’t be greedy… You gotta take some, and leave some’ van James Brown als motto. Chapter 1NE is samengesteld door gastcuratoren Edson Sabajo en Guillaume Schmidt, bekend van het merk Patta. In deze eerste tentoonstelling speelt de hip-hop cultuur een belangrijke rol. Er zijn werken te zien van achttien kunstenaars.
Er is werk van zowel jonge kunstenaars als kunstenaars die al wat verder in hun carrière zijn. Zo is er bijvoorbeeld een installatie van Erik van Lieshout, een enorme Heinekendoos die hij heeft gemaakt naar aanleiding van het winnen van de Heinekenprijs voor de kunst. Daarnaast is er werk te zien van Quentley Barbara, een enorme installatie van karton waar hij tijdens de duur van de tentoonstelling aan door zal werken. Barbara is vorig jaar afgestudeerd van de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag. Het werk gaat over een jeugdvriend die in de gevangenis is beland naar aanleiding van een drugsdeal.
Het werk van Gabriel Lester neemt de architectuur mee in het werk en faciliteert daarbij ook een functie. Aan het eind van de enorme ruimte op de eerste verdieping lijken de steunbalken zich ineens te vermenigvuldigen en het wordt langzaam duidelijk dat ze geen onderdeel meer zijn van het gebouw. Sommigen van de balken staan schuin waardoor het effect wordt gecreëerd van een bos. Zodra je door de bomen bent gekomen bevind je je in een iets ruimer opgezette ruimte. Hier bevinden zich een aantal boksballen en een boksarena met twee tribunes. De komende periode zal hier een boksclinic plaatsvinden die op 31 augustus met een heus boksgala wordt afgesloten.
Er zijn met betrekking tot wat praktische zaken nog een paar puntjes op de i te zetten. Op het moment is de lift namelijk nog niet in werking, wat de toegankelijkheid niet bevordert. Verder is het nog even uitzoeken hoe Het HEM het beste te bereiken is, maar dat alles is enkel een kwestie van gewenning. Voorlopig zal Amsterdam opgelucht ademhalen dat er niet al te ver van de stad (er gaat een pontje varen vanaf Centraal) weer (het gaat ineens snel de laatste tijd) een tentoonstellingsruimte voor (jonge) kunst bij is.
Kim Tuin, directeur van Het HEM: 'Edson Sabajo en Guillaume Schmidt drukken een unieke stempel op het culturele leven van Amsterdam, altijd op zoek naar spannende samenwerkingen binnen een dynamische cirkel van bekende en minder bekende creatieven. Bij Het HEM willen we deze kringen nog meer verruimen en bezoekers van verschillende achtergronden een uitnodigend platform bieden waar je niet alleen interessante kunstvormen maar ook elkaar tegenkomt.'
Chapter 1NE: Edson Sabajo & Guillaume Schmidt, 20.6 t/m 01.09
Met: Michele Aboro, Quentley Barbara, Sanford Biggers, Roxette Capriles, Victor Crezée, Aria Dean, Menno Kok, Gabriel Lester, Erik van Lieshout, Dana Lixenberg, Neo Matloga, Terence Nance, Navid Nuur, Rich Medina, Piet Parra, Ebony G. Patterson, Adrian Piper, Rammellzee, Michiel Schuurman, Farida Sedoc, Sanlé Sory, Boris Tellegen, The Black Archives, Fantastic Man en Tom Trago.
Malou Koster
is registrar bij het Dordrechts Museum