Collectie DE GROEn koos: Erik Wesselo, ‘East River’, 2016, 10’20 Super 16 color 5.1, Collectie DE GROEN, Arnhem
Een tentoonstelling die zich als een olievlek over het land verspreidt – Unlocked / Reconnected viert 1 juni
Na ruim twee maanden gesloten geweest te zijn, gaan de deuren van de musea en veel andere kunstinstellingen maandag weer open. Unlocked/Reconnected verbindt bijna tweehonderd ‘huizen voor de kunst’ in één collectieve tentoonstelling. Marsha Bruinen spreekt Pietje Tegenbosch, een van de initiatiefnemers.
Wanneer is het idee voor Unlocked/Reconnected ontstaan?
In de periode van de volledige lockdown toen het nog onduidelijk was wanneer de musea (en andere presentatie-plekken) weer open zouden kunnen gaan.
Wat houdt het project precies in?
Het is een collectieve tentoonstelling die op 1 juni van start gaat en verschillende ‘huizen voor de kunst’ (waaronder musea, presentatie-instellingen, galeries, kunstenaarsinitiatieven en bedrijfscollecties) met elkaar verbindt. Iedere locatie werd gevraagd één werk naar eigen keuze te presenteren – of het nu een schilderij, een sculptuur, een performance of een video-installatie is. De werken worden in ‘de hal’ van ieder huis, oftewel het entreegebied van iedere locatie, getoond. Zo willen we gezamenlijk vieren dat de deuren van tentoonstellingslocaties weer open mogen.
Hoeveel ‘huizen voor de kunst’ doen er al mee?
Een kleine 200, en er komen nu nog steeds meer locaties bij.
De kunstwerken die instellingen in hun ingang plaatsen verbinden elk ‘de periode die achter ons ligt met de toekomst’. Tegenbosch stuurt me alvast enkele voorbeelden op. Zo heeft het Marres (Maastricht) gekozen voor het schilderij Pot (2020) van de kunstenaar Keetje Mans. Het werk geldt voor Marres ‘als een viering van de intieme huiselijkheid en tegelijk als beginpunt voor de wereld van de seksuele fantasie’ (dit laatste is tevens onderwerp van hun huidige tentoonstelling Yes, Please).
De Pont (Tilburg) heeft gekozen voor Homeless Cat (2011), een video van David Claerhout waarin door een interactieve techniek een kat te zien is die hetzelfde dag- en nachtritme en dezelfde weersomstandigheden als de bezoeker ervaart en ook op die bezoeker reageert bij binnenkomst. De Pont licht toe: ‘De kat loopt de bezoeker tegemoet, hopende dat hij hem eindelijk binnenlaat, en draait zich na verloop van tijd weer weg als het raam alsnog dicht blijft.’ Als de volgende bezoeker binnenkomt stapt Homeless Cat daar toch weer vol goede moed op af.
Galerie Onrust (Amsterdam) laat Garçonnière or House with the lemon Roof (2020) van Veron Urdarianu zien:‘een ‘‘architectonische sculptuur’’ die je uitnodigt te dromen over een plek om je in terug te trekken, om er nader tot jezelf te komen of je relatie met de buitenwereld te overdenken’. Alle werken zullen op 1 juni met toelichting van de betreffende locatie op de website (https://www.unlockedreconnected.nl) verschijnen.
De Pont koos: David Claerbout 'Homeless Cat', 2011, interactieve, realtime video gesynchroniseerd met de plaatselijke weersomstandigheden en het werkelijke dag- en nachtritme, zonder geluid, eindeloos, De Pont museum, Tilburg
Marres koos: Keetje Mans, 'Pot', 2020, acrylics on canvas, 180 x135 cm, Marres, Maastricht, Foto: Mieke Wegdam
Galerie Onrust koos: Veron Urdarianu, 'Garçonnière or House with the lemon Roof', 2020, hout, perspex metaal foam en olieverf in een glazen container, 71,5 x 40,5 x 35 cm, Galerie Onrust, Amsterdam, foto: Renée Hilhorst, Amsterdam Courtesy Galerie Onrust, Amsterdam
De afgelopen maanden leek de culturele sector soms gefragmenteerd, bijvoorbeeld door verschil in financiële steun en weerbaarheid van tentoonstellingslocaties tijdens de crisis. Kan het project gelezen worden als een manier om het belang van ieder ‘huis’ te onderstrepen? Hoe hopen jullie met dit tijdelijke moment van viering ook een meer langdurig gevoel van solidariteit te kunnen prikkelen?
Het idee is om op ‘feestelijke’ wijze het moment van heropening te markeren, en zeker om door het open source karakter van het initiatief het belang van ieder huis te onderstrepen. We hopen dat het project zichzelf als het ware uitrolt en zouden het fantastisch vinden als het zich als een olievlek over het land verspreidt. Het idee van solidariteit is een belangrijk uitgangspunt voor het initiatief. We verwachten dat na de lockdown veel meer activiteiten zich op landelijk en lokaal niveau zullen gaan afspelen: het is goed om na te denken over de vraag hoe we daar tegenover staan en wat de relatie is met het ‘globale’ karakter van de kunstwereld voor de lockdown.
Blijft het project beperkt tot Nederland of hebben ook buitenlandse instellingen zich aan het project gevoegd?
We zijn een heel klein team en hebben toen we het idee kregen om dit initiatief te starten in no time een grote hoeveelheid locaties enthousiast gevonden om mee te doen, hebben een website laten bouwen, sponsoring daarvoor gevonden en doen alle administratie eromheen zelf, non-profit. We willen natuurlijk super graag dat het initiatief over de grenzen wordt opgepikt, maar om praktische redenen is dat tot nu toe niet gebeurd. Wellicht kan dat in de komende weken nog gaan gebeuren, zeker als er veel aandacht komt. Wij zeggen tegen iedereen: zegt het voort!
Zal de enorm uitgestrekte presentatie ook nog op de een of andere manier als geheel te zien zijn, waardoor verschillende werken in relatie tot elkaar gezien kunnen worden?
We hebben daar nu nog geen vaste ideeën over, maar het zou spannend zijn om al die visies met elkaar te verbinden. In fysieke zin is dat onwaarschijnlijk, maar wie weet kan er ooit een publicatie gemaakt worden.We hopen dat bezoekers via de website wel een gevoel van verbinding krijgen.
CINNAMON koos: Priscila Fernandes, 'Slippin’ and slidin’, scoot like a seal (2)', 2019, C-print, 70 x 55,4 cm, CINNAMON, Rotterdam, Image © Priscila Fernandes, Courtesy CINNNAMON, Rotterdam
Eye Filmmuseum koos: Segundo de Chomón, 'La maison ensorcelée', 1907, 35mm film overgezet naar digitale drager, zw/w, stil, 6 min. Pathé Frères, Frankrijk, Eye Filmmuseum, Amsterdam, Collectie Eye Filmmuseum
Van Gogh Museum koos: Alicia Framis, 'Secret Strike', Van Gogh Museum, 2006, Video, Van Gogh Museum, Amsterdam
Hopen jullie met het project ook een gedeeld geluid aan beleidsmakers te laten horen en het belang van de culturele sector overtuigend aan het licht te brengen?
Dat is voor ons een vanzelfsprekend uitgangspunt, alles wat je doet is in die zin natuurlijk politiek. Maar bij dit initiatief draait het om het idee van solidariteit. Wij geloven in het belang van kunst en cultuur en we hopen dat met deze collectieve tentoonstelling zichtbaar wordt dat kunst en cultuur een integraal en onmisbaar onderdeel van onze samenleving vormen.
‘Unlocked/Reconnected’ is een initiatief van Dürst Britt & Mayhew – Den Haag en tegenboschvanvreden – Amsterdam enloopt van 1 juni t/m 1 september 2020
Marsha Bruinen
is webredacteur bij Metropolis M
