metropolis m

In het kader van het avondprogramma Mes nuits sont plus belles que vos jours van de 5. berlin biennale had ik mijn performance A Night of Psicomagia als volgt aangekondigd:

‘Een meester, een leerling, een initiatie en een aantal onzichtbare glimmende metallic assistenten. Ik las ooit over een kunstenaar die leed onder het paradoxale verlangen om zowel kunst als geld te willen maken: ‘Geld is mannelijk. Geld is fallisch’, zei de Chileense filmmaker en tarotkaartenlezer Alejandro Jodorowsky tegen haar: ‘Jij moet jouw eigen vorm van geld ontdekken. Creativiteit is onbetaalbaar. Jodorowsky adviseerde de vrouw ‘om zeven stukjes goud’ in haar vagina te stoppen tijdens het schilderen. Ik hoop dat ik mijn vagina niet hoef te laten zien op 15 mei 2008. Mijn naam is Danai Anasiadou. Voorafgaand aan de avond van mijn performance heb ik verschillende vergeefse pogingen ondernomen om de Grote Meester Alejandro Jodorowsky te ontmoeten, wat me uiteindelijk lukte. Gedurende een van deze wekelijkse tarotsessies, waarin een selectief aantal mensen langs mag komen om hem een vraag te stellen, zal ik vragen: ‘WHAT ABOUT ME AND ART?’ Als antwoord hierop daarop zal hij mij een taak geven die het uitgangspunt vormt voor een psychomagisch ritueel dat opgevoerd wordt door mij, jou – het publiek – en dan wel de geest of het vlees van Jodorowsky (of als hij mijn uitnodiging accepteert).’

Scene 1

Danai stapt uit een scherm en kijkt terloops naar het publiek. Otobong geeft haar een transparante, met lovertjes bezaaide cape en een hanger. Danai stapt af op haar moeder in het publiek en bedekt haar hoofd en lichaam met de cape en fluistert iets in haar oor. Danai begeleidt haar moeder naar een stoel, ‘Mom Chair’, die voor haar klaar staat en gaat achter haar staan, terwijl ze haar haar streelt en begint te praten over haar ervaringen met Jodorowsky in microfoon 2.

Hoe kun je de ervaring van een performance opschrijven op papier? Het is onmogelijk. Het voornemen was om een fotoserie te maken ná de performance. Maar ik was bang dat de klikklakgeluiden van de camera de aandacht voor de performance zouden verstoren. De photo shoot vond uiteindelijk dus niet plaats. Ik was in een soort van trance, nam felicitaties in ontvangst terwijl ik de boel aan het opruimen was. Want dat is wat er gebeurt na een performance: iemand moet de rommel opruimen, tenzij je Maria Callas heet. Geen foto’s dus. En dan was daar nog mijn moeder die ik moest opvangen.

De eerste keer dat ik Alejandro Jodorowsky opzocht was in februari. De ontmoeting vond niet plaats omdat ik het tijdstip verkeerd begrepen had. Er ging echter een reeks van gebeurtenissen vooraf aan deze eerste mislukte ontmoeting. In het tijdsbestek van een maand was mijn portemonnee gestolen, werd mijn auto voor mijn ogen weggesleept door een of andere enge takelwagenman, raakte mijn toilet verstopt, werd mijn elektriciteit afgesloten, had ik een conflict met enkele vrienden, leidden de martelingen van een ondraaglijk brandend maagzuur bij doktoren tot de veronderstelling dat ik geopereerd moest worden, en had ik de nodige artistieke twijfels. De sterren stonden duidelijk niet goed voor me. Ik voelde me niet goed. Een vriend van mij noemde me ‘The Reversed Midas’, iemand die dingen bij aanraking niet in goud verandert, maar in…. Daarbovenop was het al een jaar geleden sinds ik iemand gekust had.

Ik was wanhopig. En omdat ik in Griekenland was moest ik gewoon zo’n halsband kopen met een boos oog.

Het was bedoeld voor ‘mensen die lijden onder het boze oog’, zo werd mij uitgelegd. Ik kreeg een boos oog met de volgende instructies: ‘om ervan te genezen is het nodig een ei over het gezicht te rollen en het daarna te breken in een schaaltje en het onder het bed te schuiven.’

De geur van eigeel maakt me misselijk, de halsband met het boze oog hielp niet en ik geloof niet in psychoanalyse. Daarom moest en zou ik Jodorowsky ontmoeten. ‘you are excrement, you have to turn yourself into gold’, zegt de alchemist in Jodorowsky’s The Holy Mountain.

Ik ging terug naar het café in Parijs waar hij wekelijks tarotkaarten leest. Er waren veel mensen, voornamelijk vrouwen, de namen werden op papiertjes genoteerd en in een schaal gelegd, 22 namen werden eruit gevist. Mijn nummer was 7.

Ik zag Alejandro Jodorowsky’s The Holy Mountain een jaar of drie geleden op mijn MacBook en was totaal onder de indruk. Nadat ik zijn naam had gegoogled en wat had bekeken op YouTube, werd ik er weer aan herinnerd waarom ik überhaupt ooit voor de kunst heb gekozen. Toen ik jonger was ging ik van de idealistische opvatting uit dat kunst de kijker kan veranderen, ongeveer op dezelfde manier zoals orthodoxe iconen dat doen. Iconen zijn heilige kunstwerken die inspiratie verschaffen en de schilder en zijn bewonderaars in contact brengen met de spirituele wereld.

Via het internet raakte ik geïnteresseerd in psychomagia. Psychomagia is erop gericht de psychologische wonden te helen die je oploopt in de vroege jaren van je jeugd. De therapie is gebaseerd op het geloof dat de ‘performance’ van een of andere handeling, gedicteerd door een ‘psychomagiër’, rechtstreeks het onderbewuste beïnvloedt, en het daarmee verlost van een serie trauma’s, waarvan sommige van generatie op generatie doorgegeven werden.

Scène 2

Danai begint haar schoenen en broek uit te trekken, terwijl ze zegt: ‘Hij oefende psicomagia op me uit en zei me dat ik mijn moeders kleren moest dragen, en me gekleed als mijn moeder, met een masker van haar gezicht op, moest begeven in een publieke ruimte en naar de mensen moest kijken, door haar ogen, om te zien wat er zou gebeuren. En vervolgens moest ik het masker afdoen en met eigen ogen naar de mensen kijken om te zien wat er zou gebeuren. Ik zou het masker onder de grond moeten begraven en bloemen erop planten. ‘Maar vergeet niet om je moeder een doos chocolade te geven, want je wil je niet schuldig voelen.’’

Deze performance zou gaan over de vraag: ‘WHAT ABOUT ME AND ART?’. Het was een hele bewuste vraag, ik kon ook ‘die andere vraag’ stellen maar deed dat bewust niet. Ik probeerde er omheen te draaien maar hij trok me terug…naar de liefde. Dit moet wel synchronisme zijn, dacht ik toen.

Mijn moeder was ook in het publiek. Ze had geen idee van mijn snode plannen. Ik twijfelde. Zou ik het haar vertellen? Maar dat zou haar reisje naar Berlijn verpesten. Ze zou geplaagd worden door fantasieën en ik wilde haar dagje winkelen aan de Spree niet bederven. Na de performance vroeg iedereen steeds: Is je moeder okay?

Waarom iets dat zo persoonlijk is, zo publiek maken? Waarom van die opdracht die bedoeld was als een persoonlijke vorm van theater een publiek spektakel maken? Ik weet het niet. Hoewel, ik weet het wel. Ik was niet van plan het publiek te entertainen. Ik wilde de toeschouwer medeplichtig maken aan iets dat me al een tijdlang bezighield in mijn professionele en emotionele leven. Mensen hebben persoonlijke problemen. We hebben allemaal problemen. Het zou een soort inwijding of exorcisme worden. En er is ook altijd het publieke aspect, ik had getuigen nodig. Mensen trouwen immers niet voor niets in aanwezigheid van anderen?

Deze ‘kunstgenezing’ zal nooit meer herhaald worden zoals op 15 mei 2008 in Berlijn. Zoals het onmogelijk is om hetzelfde been twee maal te amputeren.

Wat betreft Alejandro Jodorowsky , toen hem gevraagd werd wat het is om kunstenaar te zijn, antwoordde hij: ‘Soms maak ik prachtige kleine sculptuurtjes met snot, pornografische sculptuurtjes en dan masturbeer ik terwijl ik naar de figuurtjes kijk. Ik heb een hele collectie kamasutra in snot.’

Zes dagen na de performance kuste ik een jongen.