metropolis m

Deze tekst probeert een begin te formuleren van een abstracte beschrijving van de commune als gemeenschap. Het refereert aan bepaalde omstandigheden, namelijk aan een tijd ergens tussen het einde van de Tweede Wereld Oorlog en de eerste Koude Oorlog, toen men in Amerika experimenteerde met het idee van ‘de commune’, ontdaan van de grondbeginselen van het marxisme. Uit de huidige situatie in de VS blijkt dat het idee van nationalisme altijd verkeerd is begrepen, ontwikkeld en bekritiseerd. Het God Bless America wordt slechts door de progressieve, linkse gemeenschap verbogen naar een God Bless Everyone. De basis van het denken over communes in VS wordt werd gevormd door het fetisjisme rondom de pioniersgeest en de betrokkenheid tussen de staten onderling. Hieruit is zowel de hippie gemeenschap als de werkomgeving van Microsoft voortgekomen. Toch leidt dit ons af van de realiteit en het gevaar dat achter het verholen nationalisme schuil gaat. Dit is een verhaal dat het moment probeert te beschrijven waarop de commune nog wel naar een vruchtbare versie kon worden omgebogen.

Een groep mensen passeert een rotsformatie in de woestijn en ziet de commune terug. [Groep zou hier kunnen refereren aan de karakters in een boek als Walden Two (B.F. Skinner, Mac Millan, 1948) of een andere, opmerkelijke ‘groep’ die alternatieve vormen van wonen en werken overwegen. Ze zijn niet noodzakelijk pioniers of oprichters, ze komen en gaan alleen om het uit te proberen.] Het zijn mensen komend van een verlaten oord, die geprobeerd hebben te vluchten voor de alomtegenwoordigheid van het zichtbare, ze komen terug om nog eens te kijken, om alles nog eens goed te beproeven. [De verlaten plek ligt mogelijk ergens in het Zuidwesten van de Verenigde Staten, maar het is belangrijk te beseffen dat het elke plek zou kunnen zijn en dat er een theoretisch verband bestaat tussen meerdere locaties. Het idee om te willen ontsnappen aan de plek waar alles altijd maar getoond wordt, komt voort uit het idee dat de ‘groep’ recentelijk in een oorlog betrokken is geweest, of conflict, niet noodzakelijk door eigen keuze. Het is hier ook van belang aan te geven, dat het niet de eerste keer is dat ze het potentieel van gemeenschappelijke leefvormen in overweging hebben genomen. Dat we om te beginnen getuige zijn van een terugkeer naar een of andere plek die al bezocht en uitgeprobeerd is.] Om de half autonome overlevingsplek te zien is een schip nodig, die de bij elkaar gelegen, lage gebouwen uit het zicht laat verdwijnen en dan weer dichterbij laat komen. [Het is duidelijk dat de locatie gelegen is aan het eind van de bewoonde wereld en dat de ideologische identiteit ervan dubieus is en constant verschuift. Het oord staat op verschillende manieren open voor herinterpretatie. ‘Dit vanuit meerdere perspectieven bekijken’ is hier cruciaal. Sommige momenten zijn zowel in ideologisch als letterlijk opzicht dichtbij, andere worden aangekaart op enige afstand.]

Het was noodzakelijk te weten hoe een plek er van een afstand uitziet, en altijd het idee dat er geen terugkeer mogelijk was, in gedachten te houden. Er zijn momenten geweest dat ze afdwaalden van het parallelle pad, toch keken ze altijd om, om er zeker van te zijn dat ze eventueel terug konden keren naar de commune. [Dit geeft het scepticisme van een deel van de groep weer, een onzekerheid over de waarde van het onvoorwaardelijk meegaan met het idee van verplaatsing en de verwijdering van de richting waarin de samenleving in bredere zin gaat.] Een omgeving die een bepaald sentiment miste. Een bepaalde herinnering, beladen met de erfenis van hun eerder werk en nu veranderd tot een nieuwe plek. Een vlaag van een herinnering aan wat het begin was. [Hun vertrek om de samenleving van een afstand te kunnen zien wordt gemotiveerd door de noodzaak te controleren of het al dan niet een vorm aan kan nemen, voorbij de kern van het denken. Het gaat meer om het proces dan om het ontwerp ervan. Door het te zien van een afstand kunnen ze op de een of andere manier inschatten waarop het non-design zich heeft ontwikkeld in termen van functionaliteit, maar ook hoeveel sporen er achtergelaten zijn van spelpatronen.]

Ze zijn teruggekeerd om te proberen er opnieuw iets van te maken, met vliegende start, door nog eens aan de haal te gaan met een projectie van een plek of locatie. [Er schuilt een tegenspraak in het idee van ‘de korte, op reflectie gerichte reis’. Tot op zeker niveau is het een trip geworden die het scepticisme over de commune belichaamt, maar het is ook een manier om de betrokkenheid te laten herleven en bepaalde beslissingen te nemen over hoe het nu verder moet. Er is enig gevoel van wanhoop hier, een aanwijzing of suggestie dat de commune aan de rand van een instorting staat. Of ten minste op het punt in een periode van stagnatie te belanden, een periode van entropie.] Om het idee te vatten van een commune, een functionele, rationele commune, die werkt en productief is. [Hun motivatie is nieuwe vormen van productie en uitwisseling vinden en niet alleen buiten de cultuur.] Het gaat erom te proberen te functioneren zonder in bepaalde vallen te lopen, daarbij een min of meer autonome relatie met de buitenwereld behoudend, die ervoor zorgt dat er een punt gemaakt wordt over wat mogelijk is. [Ze zijn zich bewust van het feit dat hun betrokkenheid in gemeenschappelijke activiteiten kan resulteren in een perversie van progressieve ideeën.]. Want alle tijd dat ze zich betrokken voelden, werd er iets gemist en een bepaald spel vermeden. Het testen en controleren was de kern van hun betrokkenheid geweest, maar nu wilden ze ook de momenten vangen die verbloemd waren gebleven. Na enkele dagen buiten, ontwikkelden ze een nieuwe vorm van uitwisseling. Het spel nam de vorm aan van een afgeleide, doch scherpe discussie. [Ze willen elke constructie uitdagen, waar ze eerder mee gekomen waren, om een omgeving te maken waar nieuwe vormen van productie ontwikkeld worden. Maar dit is alleen te bereiken door afleidingmanoeuvres. Ze creëren manieren van spelen en met deze speltechnieken produceren ze nieuwe relaties, waarvan ze zeker zijn dat ze voorzien in minder vervreemdende manieren van opereren.]

Nu willen ze teruggaan en iets terugdoen voor bewezen diensten. Zich opsluiten met minder geklets en geluister. Ga naar binnen door de poorten. Dit keer om een aantal vormen van uitwisseling te bieden die voorbijgaan aan de dynamiek van het kamp. Vasthouden en verbinden, enkel de systemen die erop uit zijn te bewijzen dat hun parallelle systeem werkt. Functie was niet het lange termijn probleem. De productie van ideeën zwakte af tot onder het gewicht van zelfrechtvaardiging. Ze waren niet bereid nog subcultureel te zijn, liever iets gecompliceerder, meer relaxed, meer verlegen. [Het lijkt me dat ze overdreven bezig waren met het definiëren van het bestaan van de commune als ding op zichzelf, pret makend over de gemeenschappelijkheid van de situatie. Hun terugkeer zal dus een poging zijn om een manier te vinden om te voorzien in de variëteit waar ze naar zoeken. Een manier om een plek te creëren die zich in meerdere richtingen verder kan ontwikkelen, in plaats van voort te gaan op hetzelfde voorspelbare pad.]

Ze specialiseren zich in het vasthouden aan hun procedures, nog voordat ze goed en wel geactiveerd zijn. Deze commune is een plek waar het ontwerp van de niveaus van functioneren beter is geregeld dan in de buitenwereld. [Dit is een directe referentie aan de ontwerpkwesties die in Walden Two aangekaart worden en ze zijn ook tekenend binnen dit gefragmenteerde verhaal over de waarden van plaatsen, die zowel praktisch en alledaags is, als idealistisch en politiek.] Waar mensen vrij zijn omdat ze niet werkelijk kunnen communiceren, waar ze vrij zijn omdat ze vastzitten. Dit is de plek waar ze nieuwe vormen van klassieke muziek produceren, en dingen vasthouden in een omgeving waar kwaliteit en vrijheid centraal staan. [De gedachte dat klassieke muziek meer van belang is dan visuele cultuur, ten minste die cultuur die anders is dan design, is iets dat terugkomt in de filosofische discussies van de laat twintigste eeuw. De deelnemers aan de commune die hier beschreven worden, accepteren de nadruk op de traditie van de klassieke muziek maar ze vragen zich af waarom hun zin voor spel en afleiding hiertoe gelimiteerd is, en dan alleen binnen de algemene termen van de commune.]

Afleiding en spel zijn op deze plek altijd onnodig complex. De blik projecterend in een bepaald jaar en terugflitsend naar een ander. [Daar is een sfeer waarin voortdurend projecties plaatsvinden, terug naar dat wat had kunnen zijn en voorwaarts naar dat wat plaats zou moeten vinden. Maar ook uit een veelheid van richtingen, een verlangen om beschikbare gaten in de omliggende cultuur op te vullen]. Liefdesgeschiedenissen makend. De ene dag naar bed gaan en de andere wakker worden. [Een referentie aan het boek Looking Backward, Edward Bellamy, 1888)] Dingen maken uit andere dingen. Dingen uit elkaar nemen en ze alles weer in elkaar zetten. [Constante kritiek op hun positie.] Zich een perfecte projectie voorstellend van een gemeenschappelijke namiddag. Zittend bij het raam, uitkijkend als mensen objecten van een ene plek naar de andere schuiven. [Het werk van de commune vindt plaats in een langzaam tempo. Het gaat maar door. Het is alles wat gedaan moet worden en waar op moet worden teruggezien. Ook iets om te bekijken en plezier van te hebben.] Enige revisie en verplaatsing van utopische gemeenschappen zal plaats gaan vinden, maar is nu verplaatst. [En uitgesteld en permanent vernieuwd].