metropolis m

‘De verhalen dienen zich aan op een onverwachts moment en beginnen dan te groeien. Soms hoor ik een gerucht over een gebouw, of er spreekt iets magisch uit een ansichtkaart waardoor ik er meerdere keren naar kijk en langzaam de sporen van een verhaal zichtbaar worden.’

‘Op de fiets op de Mont Ventoux had ik na het bereiken van de top van de berg een ontzettende dorst en kwam terecht in een restaurant om een cola te drinken. Binnen zag ik een prachtige zwart-witfoto van een gebouw, bedekt met sneeuw. ‘s Avonds moest ik terugdenken aan dat moment en realiseerde ik me opeens dat er bij die foto goed een scenario, een verhaal te bedenken was. Zo’n moment komt denk ik tot stand door de combinatie van verschillende locaties en hoe je je daar mentaal doorheen beweegt: de sfeer van een onwerkelijk maanlandschap op de laatste meters voor de top van de Mont Ventoux, de foto van het besneeuwde gebouw, de terugtocht naar het beginpunt beneden aan de berg. Dat alles bij elkaar maakte dat die ene foto zo’n indruk op me maakte. In dit geval was het dus het moment dat mij vond. Het is eigenlijk heel moeilijk zo’n moment opzettelijk af te dwingen.’

‘Ik maak er schetsen over, verzamel achtergrondmateriaal en zoek naar meer originele foto’s die iets vertellen over de geschiedenis van zo’n plek. Een deel van dat materiaal kan het uitgangspunt vormen voor een storyboard. De elementen, of beter gezegd fragmenten, die ik creëer of vind, komen bij elkaar en vormen een losse structuur. Het werkproces kent geen vast verloop, het is meer een intuïtieve zoektocht.’

‘Het gaat me niet om een lineair verhaal. Ik ben geïnteresseerd in plaatsen die op een meer cryptische manier de belofte in zich dragen dat er een wereld achter zit die je kunt ontdekken. De locaties zijn de inspiratie voor het vertellen van een aantal open verhalen door middel van verschillende media. Of de fragmenten tot een geheel te voeren zijn in het hoofd van de toeschouwer op exact dezelfde manier als bij mij, is niet van belang. Er zijn verscheidene valkuilen waar je in kunt lopen. Voor mij voelt dat als een uitbreiding van de ruimte.’

‘Interessant om te horen, dat je door in mijn werk te duiken, in de woonkamer van Baldessari terechtkomt. Ik heb inderdaad weleens gebruik gemaakt van het idee van een getekende portal naar een andere wereld. In Cabrini Green Forest bijvoorbeeld, was het Chicago Correctional Center verbonden met een woonwijk, en men kon “heen en weer reizen” door gebruik te maken van een op de vloer liggend inktvlak. Dat inzicht dat je had moet een kort moment zijn geweest. Het is vergelijkbaar met een déjà vu: een split second dat je contact maakt met iets dat even snel weer verdwijnt. Dat ervaar ik ook als ik een moment vind waaruit zich een verhaal kan ontvouwen. Een slow motion uitvoering van die hersenflits: je volgt een spoor waarbij zich een zware atmosfeer ontwikkelt, net als bij gas dat naar buiten stroomt. Na enige tijd lost het beeld op. Misschien willen de elementen in mijn installaties dat soort momenten fixeren.’

‘Ik heb The Well voor het eerst getoond in de South London Gallery. Het was geïnspireerd op een plattegrond getiteld ‘The lost rivers and wells in London’, waar ik op stuitte tijdens mijn onderzoek voor de tentoonstelling. Ik was geïntrigeerd door het idee van verloren rivieren en bronnen die oorspronkelijk in de wijk lagen waar de Gallery gevestigd is. Het werk is voor de tentoonstelling ontwikkeld en daarmee in zekere zin site specific. Maar meer in algemene zin gaat het werk over de verbeelding van ondergrondse rivieren in een stad, als de levensader van de architectuur net zoals het vatenstelsel van het menselijk lichaam. Als je de installatie naar een andere plek verplaatst, gaat het nog steeds over die verbeelding en niet om het te doen lijken alsof er werkelijk een bron te vinden is onder South London Gallery of onder de vloer van de galerie in Karlsruhe. Het is een denkraam.’

‘Hmmm, interessant. Denk aan missing links, zwarte gaten in een filmsequentie. Het klinkt als een goed project!’

‘Uiteraard.’

‘Ik vind je interpretatie van mijn muurtekeningen als een update van Giovanni Piranesi leuk, ze kunnen onderdaad wel zo gezien worden. De tekeningen in The Well bijvoorbeeld verschijnen en verdwijnen, afhankelijk van de kijkafstand, als een soort eczeem op de huid van de architectuur. De pijpen die door de architectuur gevlochten zitten, zijn de vaten van de muurtekening en tonen de beelden verborgen zitten in de die muren. Je wordt in staat gesteld het werk te lezen door verschillende lagen heen, als een rhizome.’

‘Klopt. De dunne lijn heeft een aantal fotografen zenuwen bezorgd. Ze zijn inderdaad erg moeilijk te documenteren. Ik houd van de muurtekening die na de tentoonstelling verdwijnt.’

‘In 1998 was ik op weg naar Gabriele D’Annunzio’s Vitoriale; de villa en het park van de Italiaanse dichter die een kabinet vol rariteiten creëerde. Ik verbleef in een pension dat ik bij toeval ontdekte: Pension Hohl aan het Gardameer, gerund door een oude dame. Pension Hohl was, de naam geeft het al aan, een pension dat gevuld diende te worden met ideeën. Twee jaar later creëerde ik een scenario uit de verbinding van Vitoriale en Pension Hohl: de installatie Pension Hohl/D’Annunzio. Ik heb er altijd van gedroomd de eigenaar te worden Pension Hohl zodat ik het hele gebouw zou kunnen veranderen in een stichting en het geheel een kunstwerk werd, een visioen. Een paar jaar later kwam een vriend van me terug van vakantie en toonde me een ansichtkaart van een nouveau-riche-hotel, na een tijdje zag ik het het voormalige Pension Hohl was. Wat een verlies. Ken je Richard Prince’s tweede huis? Het was de jachthut van een voormalige politieagent in New York. Prince toonde daar een aantal van zijn werken in, het was een heel bijzondere plek. Niet lang nadat Guggenheim de hut had aangekocht werd hij verwoest door een bliksemschicht. Heel tragisch.’

‘Kun je je herinneren dat we fietsten in clubje tussen Amsterdam en Utrecht? We reden in een groep van tien. Voor mij was het onmogelijk om het verschil te voelen tussen de verschillende en draaiende winden, terwijl de Hollanders zich zonder erbij na te denken perfect reorganiseerde ten opzichte van de wind. Ik verloor mijn oriëntatie in de wind en al de lucht om ons heen onmiddellijk, gewend als ik ben aan een ander landschap, met een ander karakter, een andere sfeer. Dat is wat er gebeurt als je de jongen uit het land haalt. En het bewijst dat je het land niet uit de jongen kun halen.’