metropolis m

Hedendaagse kunst heeft vele gezichten. Volgens Miltos Manetas zijn er nog steeds surrealisten in Parijs, abstract expressionisten in New York en lopen er in Amsterdam en Rome nog impressionisten rond. Ze hebben hun eigen galeries, critici en tijdschriften. Vandaag kun je nog steeds conceptuele kunstenaars, minimalisten, documenta-voorvechters, installatiebouwers, et cetera, ontmoeten. Bepaalde denksystemen en gewoontes worden blijkbaar niet snel losgelaten of door het andere nieuwe vervangen. Deze opinie komt uit de tekst ‘NewPeople 4.0’, opgenomen in de publicatie Mirrorsites 98. De egaal grijze omslag met een gele stip verwijst naar een laptop. De inhoudsopgave bestaat uit een bureaublad en het bevat acht items, 365.4 MB available – mirrorsites zijn websites met een zogenaamde kapstokfunctie. Ze groeperen verschillende pagina’s over hetzelfde onderwerp, afkomstig van andere sites.

Miltos Manetas (1964, geboren in Athene, woont en werkt in New York) schrijft al enkele jaren over zijn fascinatie voor Internet, computergames, software en hardware. Hij koppelt observaties en theoretische bespiegelingen over het Internet en computerscherm aan een ironische blik op de hedendaagse kunstwereld. In vergelijking met de gangbare nieuwe mediaretoriek en Internetfilosofieën spreekt hier een absolute pixelfan, verslaafd aan Photoshop, Microsoft Word en FileMaker, en gek op bijvoorbeeld Flame, een programma waarmee je digitale vlammen kan creëren en e-mails kunt verbranden. Het gaat om het ritueel. Miltos Manetas preekt niet, provocatie en analyse gaan op een klassieke manier hand in hand. Je zou bijna vergeten dat hij in de eerste plaats beeldend kunstenaar is, een echte schilder die werkt met olie op doek. In ‘Photoshop with Real Brushes’ schrijft hij: ‘Oil paintings have been invented after Giotto, Macintosh computers after Warhol’s silkscreens. In 1995, I bought my first Powerbook, and from then on, I looked into every piece of software I could get. I realized, that in order to learn about painting, I should spy computers and their software.’ Voor reproducties van de schilderijen en mogelijkheden om software te downloaden, raadpleeg de grafisch verfijnd vormgegeven site, www.manetas.com.

Momenteel regeert het scherm, schetst Manetas in een van zijn teksten, waarschijnlijk niet voor altijd, maar lang genoeg om ons beeld van de werkelijkheid grondig te herzien. Een laptop of pc, aangesloten op het net, kan meer mensen vervoeren, dan iemand in het echt ooit zou kunnen. Een architect wordt zelfs wereldberoemd met zijn architectonische creaties voor computerspellen, zonder ooit één concreet gebouw te realiseren Manetas speelt in op deze nieuwe werkelijkheid door een nieuwe omgang met beelden te bewerkstelligen. Hij wil oude mystificaties opgeven en een verouderd referentiekader reactiveren. Zijn fascinatie met het scherm, zoals die ook uit zijn schilderkunst blijkt, wijst vooral op de mogelijkheden van Internet om parallelle ruimtes te ontwikkelen, en te komen tot – hoe idealistisch het ook mag klinken – een nieuwe matrix voor de samenleving en de kunst. Manetas tracht meerdere werelden te versmelten. Op www.undo.net, in een groepsgesprek met een aantal Italiaanse kunstenaars, verklaart hij op ironische toon te verlangen naar een nieuw woord voor wat vandaag nog hedendaagse kunst wordt genoemd. Het Engelstalige Neen is de eerste stap in die richting, met Miltos Manetas als de André Breton van de Neen(st)ers. Het onvoltooide Neen Manifest vind je op www.neen.org. Laat je meevoeren door zijn prikkelend enthousiasme. Daarna zien we wel weer.