metropolis m

Domeniek Ruyters: Wat is het meest prominente aspect van deze editie van Manifesta in Murcia? En hoe verhouden jullie je daartoe?

ACAF: ‘Manifesta is goed in het creëren van situaties waarin het maken van tentoonstellingen op de proef wordt gesteld. De huidige editie wordt gemaakt door drie teams. ACAF heeft altijd als collectief geopereerd, en werkt aan deze biënnale met Bassam El Baroni en Jeremy Beaudry. Deze Manifesta wil graag in dialoog treden met Noord-Afrika, als een gebaar richting de specifieke sociaal-politieke omstandigheden in de regio van Murcia in Zuid-Spanje, waar veel Noord-Afrikaanse immigranten naartoe trekken. ACAF vindt dit een problematische ambitie en wil er daarom, op het niveau van de tentoonstelling, niet op ingaan. We hebben gekozen voor een heel concreet project: een onderzoek naar de mogelijkheid van een reizende, pan-Afrikaanse biënnale. Een task force bestaande uit drie Afrikaanse culturele instellingen uit Nairobi, Johannesburg en Caïro en de coördinator Khadija El Bennaoui werken momenteel nauw samen met de Manifesta Foundation in Amsterdam om dit project van de grond te tillen. Komend jaar zullen er allerlei activiteiten worden georganiseerd, meest belangrijk een internationale workshop/symposium die plaats vindt tijdens Manifesta 8 in Murcia.’

Hoe gaat jullie bijdrage aan Manifesta 8 eruit zien?

‘Ons project heet Overscore en bestaat uit een grote tentoonstelling op twee locaties, en daarnaast verscheidene projecten en performances. Een “overscore” is een regel die getrokken wordt over woorden heen, een doorhaling. Hij laat de woorden deels verdwijnen maar markeert ook een continu proces van redigeren: het tegelijk onthullen en verbergen van het verleden, daarbij verbindingen leggend met wat zich in het heden en de toekomst voordoet. Wat we wezenlijk vinden voor ons project is de vraag: hoe kan een kunstproject het verfijnde en toevallige web van ieders complexe leven weergeven? Het is precies deze complexiteit die we willen oproepen en uittesten, in plaats van terug te vallen op de ingesleten patronen voor tentoonstellingsmaken.’

Ik las iets over een parlement?

‘Het parlementproject, dat Backbench is genoemd, vormt een van de subprojecten van Overscore. In juni 2010 waren vier collectieven, twee theoretici/curatoren en een filmmaker uitgenodigd voor een driedaagse bijeenkomst in een speciaal ontworpen setting, die enigszins leek op het Britse parlement. De twee theoretici/curatoren modereerden een discussie tussen de collectieven over ieders individuele methodologie, de plaats van activisme in collectieve kunstpraktijken en de kunstwereld in brede zin. De set van Backbench wordt tijdens Manifesta 8 in het voormalige postkantoor van Murcia geplaatst en functioneert zo als het decor van de film, die op meerdere schermen getoond wordt.’

Behalve bij dit parlement hebben jullie wel vaker met institutionele modellen gewerkt. Er was een veiling tijdens een conferentie, hoorde ik?

‘Ja, we doen dat de laatste tijd vaker. Voor de Manifesta Coffee Break in december 2009 hebben we een veiling georganiseerd waarin Bassam El Baroni en Jeremy Beaudry als veilingmeesters een hele rits gangbare, prototypische tentoonstellingsprojecten veilden, die ingaan op het idee van een interculturele dialoog. De veilingmeesters stimuleerden het publiek erop te bieden, waarbij het gebruik moest maken van de Manifesta euro, een fictief betaalmiddel. Wat we in werkelijkheid veilden, waren de theoretische concepten rondom culturele identiteit en immigratie die tot vaste onderdelen van ons hedendaags kunstdieet zijn gaan behoren. De veiling werd plotseling onderbroken toen de veilingmeesters vermoord werden door een onbekende schutter. De lichten doofden, terwijl Screamin’ Jay Hawkins’ I Put a Spell on You klonk. El Baroni en Beaudry stonden op, om vervolgens als zombies terug te keren naar de wereld. Het was onze bedoeling onszelf te confronteren met de ideologie van de hedendaagse kunstpraktijk. De wederopstanding als zombie-curatoren is een gebaar dat de noodzaak aangeeft voor iets meer verplichtends en machtigers dan de voorspelbare kritische houding onder curatoren, liefst iets waarvan de waarde nog niet vast staat, iets dat net zo onbekend is als de dood en het mogelijke leven na de dood.’

Kunnen jullie nog iets vertellen over jullie selectie van kunstenaars in deze Manifesta? Meer speciaal Metahaven?

‘Er zijn door ons 38 kunstenaars en collectieven uitgenodigd, zonder vastomlijnd verhaal of thema. Als zodanig bieden we een gevarieerde selectie kunstenaars, ontwerpers, schrijvers en performers, onder wie Willie Doherty die een nieuwe film maakt op locatie in Murcia, er komt een nieuwe installatie van Hassan Khan die geïnspireerd is op de overleden Britse musicus Muslimgauze, er is werk van de overleden videokunstenaar Juan Downey, van Ann Veronica Janssens en van het jonge collectief Take to the Sea. Metahaven is een van de Backbench-collectieven, alsmede een deelnemer aan de tentoonstelling met hun project Signal (Murcia). Dat project bestaat uit een serie stickers die geplakt wordt op het in de regio geteelde fruit. De labels spelen in op de geopolitieke situatie in het gebied. Het gelabelde fruit wordt gedistribueerd langs bestaande kanalen, en ook via een grote installatie in de tentoonstelling, die als een fruitmarkt gaat functioneren. Het lokale fruit kan daar worden opgepikt door de bezoekers. Signal (Murcia) laat zien hoe ook afgelegen plaatsen in dialoog staan met invloeden van buitenaf.’