Farida Sedoc ‘Iedereen is anders maar we zijn wel één crew’
Farida Sedoc timmert aan de weg. Ze is naast kunstenaar ook ondernemer en oprichter van haar eigen kledingmerk. Naar aanleiding van de door haar gecureerde tentoonstelling in Nest, spreekt Alix de Massiac met Sedoc over haar netwerken, shitty bijbaantjes en de gedeelde punk-attitude die als rode draad door de tentoonstelling loopt.
‘Relax weet je, you’ll be fine.’ Farida Sedoc (1980) lacht erbij, als ze het advies met me deelt wat haar buurvrouw rondom de geboorte van haar dochter gaf. ‘Relaaaaax’. Met dezelfde mindset kwam ik Farida toevallig tegen. Ik kende haar niet persoonlijk, wel haar werk dat in 2020 te zien was bij het Stedelijk Museum in Amsterdam in het kader van de Gemeenteaankopen, waar ook eerder in dit blad over is geschreven. Haar werk beslaat veelal textiel en tekst. Die combinatie, en haar verhouding tot de politieke krachten die zich ー of je het nu wil of niet ー in je dagelijkse leven overal doorheen weten te wurmen, vormen een rode draad in haar praktijk.
Bij Nest in Den Haag opent in september een tentoonstelling waarvan zij de curator is. Ik dacht dat ze enkel vrienden had uitgenodigd, maar als ik haar erover spreek, blijkt dat toch iets genuanceerder te liggen.
Is het de eerste keer dat je cureert?
‘Ja. Eigenlijk wel. Ik ben benaderd door Heske ten Cate van Nest met de vraag of ik een show wilde doen waarbij ik vrij was om het zelf in te vullen. Toen moest ik bedenken of het een solo zou worden of niet. Het was midden in de pandemie dus ik vond het niet gepast om er een solo van te maken. Iedereen was al vrij geïsoleerd en op het individu gericht. Juist toen moest het signaal als kunstenaarsgemeenschap zijn dat we het samen zouden doen. Ik had overigens meteen een titel voor de groepsshow. Den Haag is het politieke centrum van Nederland, en dat kon ik gezien mijn praktijk niet negeren.
De titel Non Profit At All Cost kwam gelijk in me op. Volgens mij wordt Nederland gerund als een BV en is het motto profit at all cost. Als je er “non” voor plaatst, stel ik de vraag wat het betekent om dat niet te zijn en niet te doen. Ik ben opgevoed door mensen die zich altijd maatschappelijk hebben ingezet door middel van vrijwilligerswerk. Wat voor respons kunnen dergelijke handelingen bieden aan het huidige politieke klimaat? De waardes die daar om de hoek komen kijken zijn basisbegrippen als vertrouwen, eerlijkheid en openheid. Hier, bij Tetterode [een enorm woonwerkpand in Amsterdam waar Sedoc sinds kort een werkruimte heeft, red.] hebben we ook veel gesprekken en vergaderingen waarbij er openheid wordt gegeven en we eerlijk met elkaar bespreken wat de problemen zijn. De verantwoordelijkheid die daarbij komt kijken wordt ook opgepakt.’
Uiteindelijk zijn er zeven kunstenaars te zien in de tentoonstelling. Wie zijn dat?
‘De eerste die ik wil noemen is Guido Johanns omdat ik het belangrijk vind dat er ook iemand uit Den Haag te zien is.’
Waarom is dat belangrijk?
‘Vanuit mijn achtergrond in de hiphopscene is het uitnodigen van mensen die uit de lokale scene komen belangrijk. Je uit daarmee respect, een eerbetoon aan de stad. Als je ergens voor het eerst komt stel je je ook voor aan je nieuwe buren, en als je een show maakt in een stad, dan maak je verbinding met de mensen die daar wonen. Guido is in 2019 overleden, en ik kende hem al twintig jaar vanuit het nachtleven. Wat me vooral interesseert is de manier waarop hij met zijn levensstijl symbool stond voor de levenskunstenaar, maar ook het falen van een politiek systeem. De manier waarop hij in het leven stond en hoe hij als getalenteerde welbespraakte man uit een gemengd gezin kwam en in Den Haag is opgegroeid: voor mij staat hij symbool voor wat Nederland is. Zijn werk is nooit serieus tentoongesteld en dus leek het me interessant om te kijken wat hij nu eigenlijk maakte en hoe het zich tot elkaar verhield.
Daarnaast toon ik ook werk van Roxette Capriles uit Rotterdam. Ook zij heeft een hele eigen manier waarop ze leeft en werkt. Het is punk. Zij is het werk. Het beïnvloedt elkaar continu met ruimtelijk en interactief werk waarbij interactie en intergenerationaliteit vaak een rol speelt. Eveneens uit Rotterdam is Sandim Mendes die ik meer ken vanuit haar fotografie. Op dit moment werkt ze meer op een autobiografische manier met textiel. Het werk wat mij het meest heeft aangesproken in de context van de tentoonstelling is een video waarin ze een vrijheidsstrijder belichaamt die zijn manifest aan het schrijven is. De kracht van een strijder die haar eigen regels creëert en die eigen waarden vervolgens ook wet laat worden middels een manifest vond ik inspirerend. En dan is er nog Clélia Zida, zij is een Mondriaan on acid met abstractie schilderijen die heel mooi zijn. Wat bij haar heel interessant is, is dat ze een community builder is. Zo zou ze het zelf misschien niet zeggen, maar ze heeft tien jaar lang een bar gerund in Amsterdam, Café Belgique, die een belangrijke plek is geweest voor allerlei soorten kunstenaars. Een veilige plek met een extensieve muziekprogrammering waar we elkaar konden ontmoeten. Dat zet een bepaalde toon waardoor je je huis uitkomt om elkaar te ontmoeten.’
Welke lijn zou je zelf trekken tussen de verschillende kunstenaars en de werken die ze gaan tonen?
‘Het is een manier van zijn. Een benadering en een bepaalde punk-attitude waarin men ook tegenstrijdig mag zijn. Sommigen werken voor een groot commercieel bedrijf maar zijn ook kunstenaar. Mensen doen wat ze moeten doen. Ik zie ons als de Wu-Tang Clan: iedereen is anders maar we zijn wel één crew. Wat ons bindt is dat we indie zijn en dat we een maatschappelijke verantwoordelijkheid voelen om de kijker iets te vertellen waar we nu staan en onze visie hoe dit beter zou kunnen of moeten.’
In een eerder interview vertelde je dat je erachter kwam dat beeldende kunstenaars minder bezig waren met de uitkomst en meer met het proces, en dat het voor jou een verschuiving vertegenwoordigde in hoe je naar je eigen praktijk bent gaan kijken.
‘Toen wat je beschrijft gebeurde was ik in de twintig. De helft zat op de kunstacademie en iedereen had the good shitty job in een boekwinkel of platenwinkel. Dan heb je alle tijd van de wereld om je overdag dood te vervelen op je werk in de avond gesprekken met elkaar te voeren. Nu ik 42 ben hebben mensen daar geen tijd voor omdat ze monden moeten voeden. Dus het is gewoon aanpakken en weten waar je dingen voor doet terwijl je ze doet, in plaats van een beetje rondhangen en ontdekken. Ik ben nu nog steeds zoekende naar wie ik ben en wat ik wil, maar op een gegeven moment mag je wel zeggen “ok dit is wie ik ben”.’
Dus dat staat nu goed vast?
‘Ja, maar ook nee omdat ik nu moeder ben. Dan ben je een nieuw mens met nieuwe vragen zoals wie je als moeder bent, wie je daarnaast bent en wie je zou willen zijn. Die vragen komen in je op als je de hele week in een speeltuin staat.’
Je had het eerder over mensen die hun kunstenaarschap met een baan bij een commercieel bedrijf combineren. Ik las een tijd geleden een tekst over hoe verouderd het concept van ‘selling out’ is. Hoe sta jij daarin?
‘De wereld is complexer geworden, dingen zijn grijzer geworden dan ze eerder waren. En waardes zijn een persoonlijke aangelegenheid, misschien ben je zelf bereid om verder te gaan dan de persoon naast je. Daardoor is verbinding met elkaar zo belangrijk en ook bepaalde regels waarbij er een duidelijke grens wordt aangegeven. Maar als de financiële basis is weggevallen, dan kun je het niet iemand kwalijk nemen dat ze andere keuzes maken dan jij.’
Heb je er ooit over nagedacht om te stoppen en iets anders te gaan doen?
‘Nee. Of jawel. Maar voor mij is het nooit een optie geweest. Ik heb wel the good shitty job gehad, daarmee bedoel ik een plek waar er inspirerende mensen zijn, geestverwanten zijn. Ik heb bij Kriterion gewerkt, en daar hadden we gesprekken over de prijs van de koffie die je aanbiedt. Moet dat één euro zijn, of twee? Dat zijn gesprekken over gentrificatie. Ik heb altijd plekken opgezocht waar micro-gemeenschappen floreren, waarbij je veel invloed op elkaar en de directe omgeving hebt. Doordat wij bij Kriterion zo efficiënt waren en serieus nadachten, hebben we kunnen investeren in Studio K en Skek. Op een gegeven moment verdienden wij als ‘dronken studenten’ genoeg om onafhankelijk te kunnen zijn. Dat gemeenschapsgevoel heb ik later weer ervaren bij Athenaeum en heeft me geleerd dat je dat heilig moet houden. Om die creativiteit levendig te houden.’
Hoe bedoel je heilig?
‘In de corporate wereld zou je het protocol noemen. Het trendwoord nu zou zijn safe space. Wat heilig is, is dat mensen je insluiten en laten zien wat de cultuur is. Hoe we met elkaar omgaan en dat rustig aan elkaar uitleggen. Dat is een gemeenschap waar er goed kan worden gewerkt. Alleen zo geloof ik dat je echt kan groeien. Waar ik heb gewerkt zijn niet voor niets bedrijven die al decennia bestaan en waar gevoelige en creatieve mensen terecht kunnen. Nu ik hier ben beland, realiseer ik me dat ik weer op zo’n plek zit. De gemeenschap die dit draaiende houdt is wel toe aan een jongere generatie die het stokje overneemt omdat je er zonder organisatie niet komt. De wereld gaat door, met of zonder je. Je moet je daar actief voor inspannen om die ruimtes te creëren en te behouden.’
Non profit at all cost
Nest, Den Haag
9.9 t/m 6.11.2022
