‘Fuck Disabled People’ – Menko Dijksterhuis
Menko Dijksterhuis, die dit jaar afstudeerde aan het Sandberg Instituut, vertelt Lotte van Geijn over zijn werk en zijn ervaringen aan de academie als student met een beperking.
Aan een stalen frame hangen drie zwarte doeken, strakgetrokken door kettingen met details van riemen en ringen. Het roept connotaties op met BDSM, bondage en sm-kleding. Voor de installatie staat een knop die uitnodigt om het werk te activeren. Wanneer ik erop druk, lichten fel rode lampen de stof van onderaf op, wat het theatrale effect vergroot. Langzaam verschijnen er afbeeldingen op de doeken.
De maker van het werk, Menko Dijksterhuis, legt uit dat het rode licht een verwijzing is naar de doka. Hij werkt vaak met analoge fotografie en combineert dit met zijn liefde voor textiel en touw. Tegelijk met het rode licht worden er warmte-elementen geactiveerd, die warmtegevoelige inkt waarmee de foto’s op de doeken zijn gedrukt zichtbaar maakt. Op een van de foto’s kijkt Dijksterhuis ontwapenend in de camera, zijn hand ligt op iemands rug. Boven hem verschijnt de dubbelzinnige tekst: fuck disabled people.
Wanneer ik Dijksterhuis ontmoet, draagt hij een broek van eigen ontwerp met over zijn blouse een ingenieus geknoopt bondage touw. ‘Dat draag ik dus niet omdat ik een fysieke beperking heb!’, zegt hij met een knipoog. Dijksterhuis heeft vaak te maken met validisme, oftewel discriminatie, marginalisering en stigmatisering van mensen met een beperking. Hij heeft ondervonden dat je grenzen vaak alleen kan doorbreken door eroverheen te gaan, en daarvandaan aannames en ideeën van mensen kan veranderen. Het blijft een intensief en vermoeiend proces. Dijksterhuis noemt als voorbeeld de Gerrit Rietveld Academie, waarvan een deel van de gebouwen niet toegankelijk is voor mensen met een fysieke beperking – zeker zij die in een rolstoel zitten. De belofte aan het begin van zijn tweejarige studieperiode om een externe lift te plaatsen, is niet ingelost.
Dijksterhuis kaart met zijn werk de bekrompen hokjesgeest aan, door stigma’s te overstijgen. Het laat je nadenken over universele waarden, zoals de behoefte aan echte connecties in een steeds verder geïndividualiseerde samenleving. Dijksterhuis pleit voor radicale gelijkwaardigheid, in een beeldtaal die visueel prikkelend, uitdagend en sexy is.
Deze tekst is gepubliceerd in Metropolis M Eindexamens 2024
Menko is afgestudeerd aan het Sandberg Instituut – Design
Lotte van Geijn
is beeldend kunstenaar en schrijver
