Togetherness Coalescence bij Smart Project Space
In het persbericht wordt het een ‘evolutionair tentoonstellingsproject’ genoemd, bedacht door curator Paul O’Neill (Bristol) in 2003. Smart Project Space toont de laatste editie, de conclusie,verdeeld over vijf zalen, met een filmprogramma en ook nog wat kunst in tussenruimtes.
De lijst deelnemers is lang, maar doet er op bepaalde manier ook niet toe want hier wordt nu eenmaal collectief kunst gemaakt. Dus geen naam- en titelbordjes en veel kunst die door elkaar heen is opgehangen, zo niet half over elkaar heen.
Collectieve kunst heeft iets gezelligs, lijkt de boodschap. Let vooral op de honingraad systeemvloer, als symbool van perfecte coöperatie.
Er wordt niet alleen een beeld van een collectief kunstwerk – bijna Gesamtkunstwerk- geboden, in de meeste werken wordt er ook inhoudelijk op groepsdynamiek ingegaan. Meer dan in de enscenering, toont de tentoonstelling hier haar ware gezicht.
Lees bijvoorbeeld het pamflet van de Freee Art Collective, dat direct bij de ingang op een plateau ligt.
Bekijk een van de spelvideo’s. Bijvoorbeeld die van Jonathan Mosley & Sophie Warren, die in Rogue Game in een sportzaal drie sporten tegelijk laten spelen.
Geleidelijk bouwt zich een complex van gedachten en commentaren op over het collectieve kunstenaarschap, en toont de tentoonstelling haar in meerdere eerdere afleveringen opgebouwde inzichten.
De ietwat simplistische referenties aan collectiviteit, zoals gregoriaanse zang in zaal 2 (niet zichtbaar) of oproepen tot activisme in zaal 1 en 4, krijgen dankzij die meer doordachte werken meer diepte.
Er wordt bijvoorbeeld uitgebreid stilgestaan bij het gebrek aan solidariteit in de kunst. Op een audio-tape doet een kunstenaar zijn beklag. Gastrvrijheid is niet een begrip dat erg past in de van sektes aan elkaar hangende kunstwereld. De kunstenaar is daarom zelf een wat socialere kunstpraktijk begonnen. Slaapzakken staan symbool voor zijn aanval op de sociale kilte in het hedendaagse tentoonstellingswezen.
Belangrijk in deze tentoonstelling is ook een video van General Idea – jawel, zelf ook een kunstcollectief – over heersende clichés van het individuele kunstenaarschap, waar ze als collectief uiteraard graag de draak mee steken.
Coalescence is een onderhoudende tentoonstelling. Een leuke inventarisatie van collectieve praktijken, die gebracht wordt zonder al te veel zwaarte, zij het helaas in een iets te afstotend pandemonium van muurdecoraties.
De belangrijkste vraag blijft onbeslist. Wat is eigenlijk het voordeel van deze samenvloeiing van de kunst of kunsten in een coöperatieve kunstpraktijk? Levert het betere kunst of tentoonstellingen op? En hoe hoe coöperatief is het aanbod hier eigenlijk, afgezien van de titelloze presentatie en de opzichtige decorering?
Op een eigenaardige manier blijft de tentoonstelling een definitieve uitspraak schuldig, alsof de kunstenaars het na zes jaar uitproberen ook nog niet weten.
Met: Dave Beech & Mark Hutchinson | David Blandy | Het Blauwe Huis with M2M radio | Kathrin Böhm | Nina Canell | Oriana Fox | Freee | General Idea | Jaime Gili | Clare Goodwin | Lothar Götz | Tod Hanson | Toby Huddlestone | Tellervo Kalleinen & Oliver Kochta-Kalleinen | Cyril Lepetit | Ronan McCrea | Jonathan Mosley & Sophie Warren | Jem Noble | Isabel Nolan | Harold Offeh | Mark Orange | Eduardo Padilha | Garrett Phelan | Sarah Pierce | Manuel Saiz Savage | temporarycontemporary | Tipos Moviles – a collaborative poster project by Jaime Gili and Luis Romero, with 40 invited artists | Richard Venlet | Robin Watkins | Lawrence Weiner | Matt White | Mick Wilson
Domeniek Ruyters
is hoofdredacteur van Metropolis M