Schande! Sophie Nys in Objectif
Sophie Nys maakte voor het kunstcentrum Objectif in Antwerpen een tentoonstelling over het publiekelijk ten schande zetten, met als hoofdmotief de schandpaal, waarvan ze er tientallen tijdens een ruim drieduizend kilometer lange tocht door België heeft gefotografeerd. Ze worden gepresenteerd op dia’s bij de ingang.
In de tentoonstellingsruimte staat een verzameling objecten die in vroeger tijden als schandpaal dienden, waaronder een kruiwagen, een houten trap en een ton. Alles is geschilderd in de kleur die vroeger stond voor schaamte en verraad: geel. Op een geluidsband wordt een tekst voorgelezen, waarin de geschiedenis van de schandpaal uitgebreid uit de doeken wordt gedaan.
De bijna zonnige tentoonstelling, die iets karikaturaals heeft, zoals dat nu eenmaal hoort bij publieke spot, krijgt een venijnige ondertoon via een krantenartikel uit de Dordtenaar, dat bij de ingang opgehangen is. Het verhaalt over het plan van een Nederlandse consumentenorganisatie om de hygiëne van keukens in de horeca te toetsen en publiek te maken aan de hand van een sticker van een lachende of treurende smiley bij de ingang van het restaurant.
Het knipsel gaat in de tentoonstelling een verband aan met de door Nys georganiseerde ‘herdruk’ van een katern uit Au Pilori, een Franse antisemitische krant uit 1941, die hier quasi-nonchalant gebruikt is als onderlegger bij het geel schilderen van de houten trap. De krant laat zien hoe in de afgelopen honderd jaar media als de krant, televisie en ook het internet, meer en meer zijn gaan dienen als hedendaagse variant van de schandpaal.
Bij het verlaten van Objectif stuit ik op nog een ‘pilori’, recht tegenover de ingang op een pleintje, die inmiddels voorzien is van een Mariabeeld. Gezien deze tentoonstelling en wetend van alle schandalen waar de katholieke kerk momenteel in betrokken is, krijgt dit beeld ineens een hele andere lading.
Sophie Nys
The Drunkard’s Cloak
Objectif, Antwerpen
4 september t/m 6 november
Domeniek Ruyters
is hoofdredacteur van Metropolis M