metropolis m

‘I can’t work like this’ van Natasha Sadr Haghighian is het motto van een door de kunstenaar Matthijs de Bruijne in samenwerking met een heel team gemaakte tentoonstelling die is gericht op de precaire werkomstandigheden in de kunstwereld en daarbuiten. Onderbetaling en exploitatie van arbeidskracht is gemeengoed in een kunstwereld die dat omwille van ‘de goede zaak’ maar voor lief neemt.

Sadr Haghighians’ aanklacht tegen onwerkbare omstandigheden, waar ze zelf eens overvraagd door een galerie mee geconfronteerd werd, echoot door in een tentoonstelling die bol staat van protest. Er zijn indringende video’s over beroerde werksituaties in Amerika en Korea en een collectie foto’s van Tucumán Arde in Argentinië. Het werk toont vooral het verzet tegen de misstanden.

Meest effectief is de strip van het Carrotworkers’ Collective, die op grappige wijze de werksituatie in de kunst spiegelt, met haar vele onbetaalde krachten. Met de aanstaande bezuinigingen wordt het er niet beter op.

Het werk staat in de tentoonstelling bij Casco in de schaduw van een werk van de Duitse kunstenaar Charlotte Posenenske, die in de jaren zestig consequenties verbond aan haar sociale engagement en de kunstwereld verliet om sociologie te gaan studeren.

Posenenske zag de vakbond als cruciale factor in het politieke protest tegen arbeidsomstandigheden. Vrijwel alle werken spelen in op deze noodzaak van zelforganisatie, ook in de kunst.

Matthijs de Bruijne stelt de kunstwereld in die zin de kracht van het collectief ten voorbeeld, zoals hij dat zelf heeft ervaren bij het schoonmakersprotest, waar hij als kunstenaar nauw bij betrokken is.

Dankzij de oprichting van een vakbond voor een groep die onorganiseerbaar leek, de schoonmakers, is veel bereikt, niet in het minst een enorme groei aan sympathie en waardering in de publieke opinie. Waarmee de tentoonstelling vooral laat zien dat de tijd van theoretiseren voorbij is. Het is tijd om, net als de schoonmakers, in actie te komen.

Op de eigen burelen van Casco lijkt de boodschap van het geheel nog niet helemaal doorgedrongen. Voor vertrek stel ik aan het meisje dat een oogje in het zeil heeft gehouden de hamvraag: word jij goed betaald voor je werk hier? ‘Eehhh, nee’, zegt ze. ‘€35 voor zes uur. Maar ik doe dit vrijwillig hoor.’

I can’t work like this
Casco
Utrecht
1 mei- 24 juni
NB Afsluitende bijeenkomst: 23 juni.