metropolis m

Be a Shell 2010
Timeport 2012

In Assen zijn tot 1 september de tentoonstelling Timeport, met werk van de Nederlandse fotograaf Frank van der Salm in Centrum Beeldende Kunst Drenthe, en sculpturen van de Oostenrijkse kunstenaar Erwin Wurm, in de Gouverneurstuin, te zien.

Timeport

Frank van der Salm fotografeert het modern stedelijke landschap. De locatie van zijn solotentoonstelling Timeport, het CBK in De Nieuwe Kolk in Assen, is daarom zeer bijpassend; het zijn bij uitstek mega bouwprojecten zoals dit nieuwe cultuurcentrum die Van der Salm onder de loep neemt in zijn fotografie.

Mission Interlude 2012

Zoals te zien op de kleine foto Mission Interlude uit 2012. Het toont een deel van de vrijwel geheel kunstmatige stad Dubai. Het kunstmatige van wat we zien wordt versterkt door het hoge standpunt: het bovenaanzicht doet denken aan een maquette, net als de onwerkelijk heldere kleuren en planmatige opzet.

Op deze manier brengt Van der Salm de kijker met zijn werk in verwarring. Want wat zien we nou eigenlijk? Is het echt of is het gemanipuleerd? Is het de werkelijkheid of een miniatuur? Bij de foto Control uit 2008 denk je naar een echte controleruimte te kijken, maar de begeleidende tekst vertelt dat de ruimte gemaakt is van karton en plaatmateriaal. Het is een simulatie die zich bevindt in een pretpark in China. Dat is echter zonder deze informatie niet te zien.

Control 2008

Bij Double Standard uit 2012 denk je weer naar een maquette van een villa te kijken, maar blijkt het na het lezen van de tekst een bestaande leegstaande Spaanse woning te zijn. De foto in de lichtbak doet vrolijk aan door de felle kleuren, maar toont juist de treurige realiteit van de ineengestorte woningmarkt in Spanje. Een schril contrast tussen vorm en inhoud.

Van der Salm legt door deze tegenstelling de vinger op de zere plek: lange tijd dachten mensen te leven in eeuwige voorspoed en eindeloze groei, vooral in de bouwsector, maar het tij is gekeerd. Het verval zet in. Zoals te zien op Flatland uit 2012; een close-up van een betonnen flatgebouw. Decennia lang stonden deze perfecte, modernistische gebouwen voor de vooruitgang, nu is het beton verweerd, staan ze leeg en brokkelen ze langzaam af.

Het werk van Frank van der Salm is daarom zeer actueel. Het toont op geraffineerde wijze de waanzin van megalomane bouwprojecten, de onvermijdelijke teloorgang ervan, maar ook de schoonheid van wat mensen kunnen bedenken en uitvoeren. Het is tegelijkertijd lof en kritiek.

Erwin Wurm

In de Gouverneurstuin organiseert het CKB Drenthe dit jaar voor de vijfentwintigste keer een zomertentoonstelling. Te zien zijn een enorme plastieken gele trui waar je op mag liggen, drie bovenmaatse bronzen komkommers, een betonnen onderarm waarvan de hand zijn middelvinger op steekt in een vijver en sokkels voor de drie One Minute Sculptures, alle van Erwin Wurm.

Be a Shell 2010

De One Minute Sculptures zijn de bekendste werken van Wurm. Het publiek wordt uitgenodigd de instructies uit te voeren die Wurm op de sokkel heeft aangebracht en het eigen lichaam zo tot sculptuur te verheffen. Be a Dog (1998), Take off one shoe and listen to it for a while (2002) en Be a Shell (2010) zijn uitgekozen voor de Gouverneurstuin. Ik zag alleen niemand de instructies uitvoeren.

Het blijft dan ook lastig, kunst in de openbare ruimte. Voor de gemiddelde Assense tuinbezoeker is het misschien te vreemd, voor het kunstpubliek wat te jolig. Het is niet echt mooi, het zegt niet echt iets en het staat er een beetje verloren bij. Het houdt te veel het midden tussen niet te moeilijk en niet te speeltoestelachtig. Daardoor gaat het aan beide doelgroepen voorbij.

Frank van der Salm
Timeport
De Nieuwe Kolk, Assen
17 juni t/m 1 september 2013

Erwin Wurm
Gouverneurstuin, Assen
22 juni t/m 1 september 2013

Loes van Beuningen

is kunsthistoricus

Recente artikelen