MON3Y AS AN 3RRROR
Misschien komt het doordat ik een paar dagen geleden een alarmerend interview met Joris Luyendijk over de huidige financiële situatie heb gelezen, maar ik vind de nieuwe online tentoonstelling MON3Y AS AN 3RRROR | MON3Y.us van M0US310n.net relevant. Al is het maar omdat je er de bekendste en interessantste digital artists op een rijtje vindt.
“Het gaat helemaal fout”, zegt Joris Luyendijk over de huidige economie. “De banken zijn te groot, de besturen weten niet wat er op de werkvloer gebeurt, het kortetermijndenken regeert, het toezicht is ontoereikend en de financiële sector heeft de politiek in zijn zak.” Het echte doemscenario daarbij betreft in de visie van Luyendijk niet zozeer het instorten van de economie, maar meer het instorten van het politieke systeem dat wordt geassocieerd met die economie: de democratie.
Als je dat leest wordt je niet vrolijk. Je voelt je ongemakkelijk en denkt: hier moeten we wat aan doen! Daarom werd ik blij van de op 23 september geopende tentoonstelling MON3Y AS AN 3RRROR. Deze online show doet er wat aan, geeft commentaar op de huidige financiële toestand, helpt met de bewustwording ervan, zij het op een zeer bescheiden niveau natuurlijk. Maar alle beetjes helpen.
Meer dan zeventig bekende en minder bekende kunstenaars, zoals Rafaël Rozendaal, Kim Asendorf, Yoshi Sodeoka en Jan Robert Leegte, doen mee aan het project van M0us310n.net, een onafhankelijk initiatief voor de promotie en ondersteuning van digitale kunst. En daar houdt het niet bij op; alle deelnemers die gehoor hebben gegeven aan de oproep werk in te sturen, in totaal meer dan 200, zijn te bekijken, op een ander deel van de website.
Te zien zijn veel glitchwerken, die het beeld en het concept van geld deconstrueren, zoals Untitled van Mathieu St Pierre en 5.000.000 dollar van Paul Hertz. Maar de meeste werken geven een duidelijk commentaar op de financiële crisis of de politieke situatie.
Zoals 0 €uro van Lars Hulst, een vijfeurobiljet waarbij de vijf is veranderd in een nul. De keuze voor het vijfeurobiljet is misschien niet toevallig als je je beseft dat elke biljet een andere bouwstijl vertegenwoordigd uit de Europese cultuur en die van de €5 de klassieke bouwstijl is, de bouwstijl die is ontstaan in Griekenland. Het land dat al jaren geld aan de rest van Europa vraagt om de crisis het hoofd te kunnen bieden.
Of neem LandScape van Kim Laughton, waarin we een landschap zien, opgebouwd uit Chinese bankbiljetten. Dit werk gaat over de uitbreiding van het kapitalistische systeem naar China, waar sinds de privatisering van goederen en land alles wordt uitgedrukt in geld. Deze ontwikkeling heeft ervoor gezorgd dat er veel patenten worden aangevraagd, zelfs voor de meest gekke dingen als het menselijke genoom, de medicinale werking van planten en het klikken van de computermuis.
Maar een van de meest sprekende voorbeelden is wel Shame van Miron Tee, tevens het openingsbeeld van de tentoonstelling. In dit werk zien we een one dollar bill, waar normaal het portret van George Washington op prijkt, de eerste president van de Verenigde Staten. Maar op deze versie kijkt de ‘father of the nation’ sluiks van achter zijn portretkader naar ons. Hij drukt zijn schaamte uit over de wereldwijde financiële crisis, die begonnen is met de val van de Lehman Brothers in zijn land.
Naast commentaar wordt er ook hulp gegeven. De gratis manual How to expropriate money from the banks van Nuria Güell komt misschien handig van pas als het toekomstbeeld dat Joris Luyendijk schetst waarheid wordt. Zodat je in ieder geval nog van je zuurverdiende spaarcenten kunt genieten voor er een nationale chaos uitbreekt met het wegvallen van de democratie.
MON3Y AS AN 3RRROR
opening : 23 september 2013
http://www.mon3y.us/
Loes van Beuningen
is kunsthistoricus