metropolis m

Chiaru Shiota, Life of Thread, 2014
Chiaru Shiota, Life of Thread, 2014

Textiel als bindende factor tussen de culturen van de wereld. (zie ook Metropolis M Nr 1-2014 xxtextielxx)

Textiel wordt veelal geassocieerd met ambacht, traditie, folklore en de geur van mottenballen. Tegelijkertijd is textiel het eerste materiaal dat massaal geproduceerd werd, het wordt wereldwijd gebruikt, en het is als geen ander versmolten met ons dagelijks leven. In het Museum Arnhem (voorheen MMKA) laat de tentoonstelling Treads ons zien dat textiel niet stinkt naar oubolligheid, maar intercultureel en actueel is.

Weven, spinnen, spelden en naaien zijn universele bezigheden, dat is het belangrijkste punt dat Threads maakt. De tentoonstelling is opvallend internationaal, met kunstenaars uit Assen, Edam en Maastricht, maar ook uit Jeruzalem, Mumbai en Guimarânia. Maar hoewel textiel enerzijds de bindende factor vormt tussen kunstenaars vanuit alle windstreken, is het anderzijds besmet met internationale en interculturele conflicten.

Het werk Kashmiri Shawl (2011) van Aisha Khalid, dat je de tentoonstelling inlokt, illustreert dit op een indrukwekkende manier. Midden in de zaal hangt een groot, zwart Kashmir doek met daarop een schitterend gouden patroon. Wanneer je om het doek loopt, en de achterkant bekijkt, kom je erachter dat dit geen genaaid patroon is, maar dat het doek is doorzeefd met duizenden gouden spelden.

Aisha Khalid, Kashmiri Shawl, 2011
Aisha Khalid, Kashmiri Shawl (achterkant), 2011

De gebruikte doek is afkomstig uit het Kashmirgebied. Terwijl het gebied geliefd is wegens deze kostbare wol, die hier al eeuwen wordt geproduceerd, bevindt het gebied zich ook al eeuwenlang in conflict, en is het momenteel verdeeld over China, Pakistan en India. Khalid laat met Kashmiri Shawl zien dat de wol hoewel schitterend, ook in strijd en vol littekens is.

Het referendum dat afgelopen maand werd gehouden, heeft aangetoond dat ook Europa verscheurd is. Dit actualiseert het werk Europees Blauw (2013). Het werk van Remco Torenbosch, dat eerder ook in kunstcentrum de Appel te zien was wegens de Prix de Rome, bestaat uit een aantal stofstalen uit verschillende Europese landen.

Remco Torenbosch, Europees Blauw, 2013

De blauwe doeken die als richtlijn voor de Europese vlag fungeerden lopen uiteen van donker blauw tot vaal grijs. De verdeeldheid die heerst binnen de Europese Unie wordt weerspiegeld in de vlag, lijkt Torenbosch aan te tonen.

Hoewel de relatie tussen universaliteit van textiel en internationale frictie steeds terug komt in Threads en zo als een rode draad door de tentoonstelling loopt, wordt dit onderwerp niet dwangmatig aangehouden. Zo komt in de laatste zaal bijvoorbeeld duurzaamheid aan bod.

De selectie lijkt bovendien gemaakt te zijn op esthetische gronden. Misschien wel het indrukwekkendste werk is de installatie Life of Thread (2014) van Chiharu Shiota. Het verhoudt zich echter niet duidelijk tot ander werk in de tentoonstelling, op het gebruikte medium na uiteraard. Hulpeloos staat een oude naaimachine in een groot netwerk van zwarte draden, alsof de naaimachine zich totaal in het materiaal heeft verwikkeld en geen uitweg meer heeft. De installatie is een fascinerend geheel, en alleen al daarom onmisbaar in de tentoonstelling.

Rondlopend door de tentoonstelling valt ook op dat is afgezien van traditionele benaderingen van textiel. Wandkleden, tapijten, kantwerk en kleding zijn grotendeels afwezig, ambachtelijkheid speelt nooit een primaire rol. Hierdoor geeft Threads een verfrissende blik op textiel, een alom aanwezig materiaal dat na ruim duizend jaar nog altijd actueel is.

Tiffany Chung


Floor van Luijk is stagiair bij Metropolis M

Museum Arnhem
Threads
15 maart t/m 17 augustus

Deelnemende kunstenaars zijn onder anderen:
Faig Ahmed (1982, Baku, AZ); Marie Julia Bollansée (1960, België, BE); Célio Braga (1963, Guimarânia, BR); Tiffany Chung (1969, Danang, VN); Julie Cockburn (1966, Londen, UK); Kyriaki Costa (1971, Nicosia, CY); Ana de la Cueva(1968, Guadalajara, MX); Yael Davids (1968, Jeruzalem, IL); Shezad Dawood (1974, Londen, UK); Gluklya (1969, St.Petersburg, RU); Nicholas Hlobo (1975, Kaapstad, ZA); Merel Karhof (1978, Edam, NL); Aisha Khalid (1972, Faisalabad, PK); Fransje Killaars (1959, Maastricht, NL); Kimsooja (1957, Taegu, KR); Monali Meher (1969, Mumbai, IN); Christien Meindertsma (1980, Utrecht, NL); Almagul Menlibayeva (1969, Almaty, KZ); Floor Nijdeken (1981, Apeldoorn, NL); Barbara Polderman (1971, Wisch, NL); Saad Qureshi (1986, Londen, UK); Chiharu Shiota (1972, Osaka, Japan), Berend Strik (1960, Nijmegen, NL); Lin Tianmiao (1961, Taiyuan, CN); Remco Torenbosch (1982, Assen, NL)

MEER TEXTIEL: Metropolis M Nr 1-2014 xxtextielxx

Floor van Luijk

Recente artikelen