Het verhaal van de steen
Mooie dingen moet je zoeken, of vereisen in ieder geval een langere neus om ontdekt te worden. A Tale of a Tub is zo’n plek; gelegen in de Rotterdamse stadswijk Spangen, in sociaaleconomisch opzicht een van de armste wijken van Nederland. A Tale of a Tub werd in augustus 2014 opgericht door Nathanja van Dijk en Suzanne Wallinga, en verder ontwikkeld in samenwerking met Carolyn H. Drake en Fleur van Muiswinkel.
De bijzondere naam verwijst enerzijds naar het badhuis van het revolutionaire Justus van Effencomplex waar A Tale of a Tub zich, net als Wilfried Lentz, in bevindt. Het woonblok en rijksmonument aan de Justus van Effenstraat in Rotterdam-West werd in de jaren twintig naar een ontwerp van Michiel Brinkman gebouwd en in 2012 gerestaureerd. Anderzijds refereert de naam aan het controversiële achttiende-eeuwse A Tale of a Tub, een satire van de Iers-Engelse schrijver Jonathan Swift die, niet geheel toevallig, vertaald werd door de Nederlandse schrijver Justus van Effen.
Enfin, een knap staaltje research. Het zet de toon voor het doel van A Tale of a Tub: het stimuleren van nieuwe ontwikkelingen binnen de hedendaagse kunst door middel van onderzoek en reflectie. Van 1 mei tot 12 juli is de tentoonstelling The Story of the Stone te zien met werk van Zarouhie Abdalian, Helen Dowling, Nickel van Duijvenboden, Judith Hopf, Ian Kiaer en Jason Loebs. Gebaseerd op het onwaarschijnlijke verhaal van een vertellende steen, richt de tentoonstelling zich op de bestaande hiërarchie tussen mens en materiaal.
De tentoonstelling is verdeeld over drie lagen in het voormalige badhuis. In de kelder is de video The Burning Time Slideshow (2015) van Helen Dowling (GB, 1982) te zien die weerspiegeld wordt door aluminiumfolie. Ze manipuleerde en abstraheerde foto’s en videofragmenten van haar reizen, waardoor een geheel ander eindproduct is ontstaan dan een doorsnee compilatie van vakantiekiekjes.
Op de begane grond toon het werk Slump (2015) van Zarouhie Abdalian (VS, 1982) zich als een wirwar van gemorste zijden linten op een voetstuk. Het ogenschijnlijk onbesmette zijde krijgt hier de nieuwe betekenis van sperma; Slump refereert aan het verhaal van de vertellende steen over een natte droom. Tegenover het werk van Abdalian bevindt zich een stuk blanco papier, een tabula rasa, achter plexiglas. Met Tooth House, wall (2015) lijkt Ian Kiaer (GB, 1971) het onbewerkte stuk papier, dat in het algemeen als betekenisloos ervaren zal worden, te willen verheffen tot een kostbaar goed.
Jason Loebs (VS, 1981) toont zijn werk, net als Abdalian, voor de eerste keer in Nederland. Op de begane grond staat zijn horizontale sculptuur Untitled (fold stack sink, 2014) gemaakt van plastic dat normaliter gebruikt wordt voor vloerverwarming. Het werk straalt aan de binnenzijde warmte uit; een ruime verwijzing naar het ooit functionerende badhuis. Op de eerste verdieping hangen kassabonnen van verschillende grootte die hij verwarmd en ingelijst heeft. Hierdoor zijn niet alleen de transacties onleesbaar geworden, maar zijn er ook fraaie, abstracte composities ontstaan.
Nickel van Duijvenboden (NL, 1981) schrijft. Zijn vertaalde en dikwijls in spiegelbeeld afgedrukte brieven hangen verspreid door de ruimtes als een vrijwel onleesbare rode draad. Bijna onopvallend is tot slot het werk van Judith Hopf (DE, 1969), The Sumac is like the Cherry Blossom Branch (2013 en 2014). Twee fragiel uitziende takken steken uit een witte muur. Hoe echt ze ook lijken te zijn, blijken ze in brons gegoten, bestemd voor de eeuwigheid, niet voor verval.
The Story of the Stone komt over als een curator’s statement waarin A Tale of a Tub eens te meer de eigen missie helder wil uitdragen. In dit kunstcentrum houden ze van verhalen vertellen, van reflectieve constructies waarbinnen de beelden verschijnen als drager en producent van nieuwe reflecties. Beelden leiden tot woorden leiden tot beelden. Juist het verhaal van een pratende steen bewijst dat vanuit wat zo zwijgzaam lijkt soms verrassende gedachten uitgaat.
Lindy Kuit is stagiaire bij Metropolis M
The Story of the Stone
A Tale of a Tub, Rotterdam
1 mei t/m 12 juli 2015
Lindy Kuit
is kunst- en architectuurhistoricus