Overzicht, foto Almichael Fraay
Prospects & Concepts 2019 op Art Rotterdam
Van een pianola met walvisgeluiden tot een keramieken Aldi-tas/bloemenvaas. Ook dit jaar is op Art Rotterdam weer een aparte hal ingericht voor Prospects & Concepts met werk van jonge kunstenaars die een beurs ontvingen van het Mondriaan Fonds.
De zevende editie van Prospects & Concepts toont het jonge talent, de vers afgestudeerde kunstenaars die in 2017 de Werkbijdrage Jong Talent van het Mondriaan Fonds ontvingen. ‘Een cadeautje, om de kunstenaars zo op een presenteerblaadje aangereikt te krijgen zonder zelf alle eindexamenshows af te hebben gestruind’, aldus curator Macha Roesink, die de opdracht kreeg om de werken van 67 kunstenaars onder te brengen in een groepstentoonstelling. De kunstenaars werken in sterk uiteenlopende disciplines, schilderkunst, videowerken, fotografie, installaties, keramiek en sculptuur aan een even grote variëteit aan thema’s als migratie, gentrificatie, online identiteit, post-truth, gaming, artificiële lichamelijkheid, het disfunctionerende lichaam, absurdisme en toevalligheden.
De industriële opslagruimte is ingedeeld met groengrijze schotten, zodat er kleine hoekjes ontstaan waar individueel werk aandacht krijgt. Opvallend ten opzichte van de vorige edities zijn twee pleinen, eerst een in ronde, kort na de entree, vervolgens het grote plein, aanpalend waarvan op een enorme wand de schilderkunst in een salonachtige opstelling wordt getoond. Terwijl je op het binnenterras zit kun je vanaf je stoel naar de schilderijen turen.
Achter die wand is er een moment voor ademruimte, ook voor de kunst, met de opblaasbare installatie van Aura Rendón Benger. De werken lijken haast organen van textiel en plastic, die zich de tijd nemen om even in en uit te ademen.Het werk doet denken aan een van de eerste werken die ik tegenkwam van Janina Frye, de op elkaar gestapelde kussens die door een generator opgeblazen worden en dan weer langzaam leeglopen.
Tussen de rekken van de opslagruimte is videowerk te zien van Rixt de Boer, de projecties van Boliviaanse vrouwen die handelswaar opbouwen en afbouwen, zijn vanuit twee kanten te zien. In dit achterste deel zijn meerdere videowerken geplaatst, bij een openheid die ertoe uitnodigt ook de andere werken te bekijken. Door de open indeling, met de in elkaar overlopende ruimtes, wordt een veelheid aan perspectieven geboden, waarbij diverse werken, soms op afstand met elkaar, in verbinding komen te staan. Maar door de groengrijze schotten oogt het niet te druk.
Een blikvanger is de installatie van Vibeke Mascini. Een pianola speelt een compositie op basis van walvisgeluiden, dankzij een ‘walvisbatterij’ die het apparaat aanstuurt. Mascini deed een project rondom aangespoelde walvissen, waarvan uit het vlees elektriciteit wordt opgewekt als groene stroom. Het idee van walvisenergie als iets wat eindig is, in tegenstelling tot windenergie. Je ziet vier batterijen die ook in Tesla’s zitten, die geschakeld zijn met de half geopende pianola, waardoor het mechaniek goed zichtbaar is.
In dezelfde hoek vind je ook het zogenaamde Instituut voor Huisgeluid, een verzameling aan gedocumenteerde alledaagse geluiden, in en om het huis. Elise ‘t Hart nam ook geluiden op van de beurs, onder andere het geluid van de prullenbakken die hier overal in de ruimte geplaatst zijn. Dat vond ik wel grappig, zo’n soort van onding.
Er is een aantal werken met sterke nadruk op de enscenering. Zoals de installatie van Joost Elschot, met behang en een lichtgevende ventilator, Frank en Michiel die een hele decorset ingericht hebben naar model van het landschap van het meest bekende schilderij uit de Romantiek (Der Wanderer van Casper David Friedrich) en het residu van een theaterstuk van Jochem van Laarhoven.
Dan heb je de alledaagse objecten die uit hun alledaagsheid gehaald zijn. Zoals de Aldi-tas in keramiek van Katrein Breukers, wat niet meer als plastic tas voor je boodschappen fungeert, maar nu een vaas is waar planten in gezet zijn.
De tegeltableau schilderijen van Rabi Koria eigenen hun plek op in de ruimte, drie op een rij, figuratieve en abstracte keramische tegeltjes vormen een esthetisch geheel van wolken, planten en organismen die als een schilderachtige puzzel reflecteren op een gefragmenteerde wereld.
Prospects & Concepts biedt in een ongedwongen sfeer een kennismaking met een jonge generatie kunstenaars die volop bezig zijn met experimenteren, zonder aan de verwachtingen van de markt te hoeven te voldoen. In een commerciële omgeving als Art Rotterdam werkt de kleinheid en subtiliteit van de gebaren, en hun onverwachte poëzie, als een verademing.
Prospects & Concepts, Art Rotterdam, Rotterdam, t/m 10.2.2019
Nadeche Remst
is kunsthistoricus en criticus