Obstakel-sculptuur – Leyla Aydoslu in P/////AKT
In Leyla Aydoslu’s tentoonstelling in P////AKT leunen sculpturen op elkaar en woekert papierpulp. Je lichaam wordt een soort lat waaraan de grote grijze vertakkingen of de rode, hoekige figuur van klei van de sculpturen hun eigen grootte kunnen afmeten.
Alleen zijn in een tentoonstellingsruimte is vaak een gelukje. Je kunt je langs het werk bewegen zonder je daarin bekeken of geremd te voelen door de blik van die andere bezoeker. Maar in P/////AKT spits ik mijn oren in de hoop het geluid van een opengaande deur te horen. Het werk van Leyla Aydoslu (1987) lijkt daar namelijk juist te vragen om de aanwezigheid van zo’n ander lichaam dat tussen de dikke, grijze takken van papier-maché opduikt.
Te zien is de vijfde van een reeks van zes tentoonstellingen van jonge kunstenaars onder de titel Oomph: een verwijzing naar de intense, lichamelijke sensatie die je volgens P/////AKT als kunstenaar het liefst bij de bezoeker teweeg zou willen brengen. Zo een waar je niet helemaal je vinger op kan leggen, maar die vanuit je onderbuik plotseling omhoogschiet.
Centraal in Aydoslu’s Oomph part V staat wat lijkt op een omgevallen boom. Een obstakel-sculptuur die de ruimte in tweeën verdeelt. In plaats van op de grond te liggen, genekt door wind of regen, wordt de pulpboom met een houten constructie omhoog gehouden. Die houten balken worden vervolgens weer in stand gehouden door twee massieve, witte kolommen. Zo volgt je oog een aaneengeschakelde reeks van sculpturen en hun steunpilaren.
[blockquote]Aydoslu weet het materiaal – waaronder gips, metaal, klei en silicoon – te presenteren alsof de werken elk moment kunnen gaan groeien of afbreken. Als bezoeker kun je je enkel afwachtend opstellen
Ik liep eens langs een groep bomen die ooit afgebakend waren geweest door ijzerdraad. Je kon zien dat die omheining lange tijd geleden geplaatst was, want de boomstammen waren inmiddels over het dikke draad heen gegroeid, hadden het als het ware opgegeten. In P/////AKT grijpen de grijze boomvertakkingen de houten balken op een vergelijkbare manier aan; het papierpulp lijkt het hout langzaam te gaan overwoekeren. Ook in de andere werken weet Aydoslu het materiaal – waaronder gips, metaal, klei en silicoon – te presenteren alsof ze elk moment kunnen gaan groeien of afbreken. Als bezoeker kun je je enkel afwachtend opstellen. Zo slaagt Aydoslu erin ‘de respectvolle houding’ die zij zelf zegt aan te nemen ten opzichte van het materiaal waar ze mee werkt, ook over te dragen.
In de ruimte wordt je lichaam een soort lat waaraan de grote grijze vertakkingen of de rode, hoekige figuur van klei op de grond hun eigen grootte kunnen afmeten. Het is dan ook even onwennig om je tot de kleinere sculpturen, die dicht tegen de hoeken van de ruimte zijn aangekropen, te verhouden. Ik voel al snel wat sympathie voor die geometrische, gipsen figuren. Roestige, oranje plekken zijn erin ontstaan waar water en ijzer elkaar hebben geraakt. Je oog valt vervolgens ook op andere aanwezige elementen in de ruimte, zoals de waterleiding die een knik maakt dichtbij de deur, of de metalen buizen die het plafond doorsteken: P/////AKT als één grote steunpilaar.
Als ik buiten mijn fiets van het slot haal, zie ik twee andere bezoekers naar binnen gaan. Door het raam heen kijk ik nog even hoe Aydoslu’s sculpturen groter en kleiner worden terwijl de twee lichamen zich door de ruimte bewegen.
Oomph V: Leyla Aydoslu, P/////AKT, Amsterdam, te zien t/m 22.12.2019
Marsha Bruinen
is webredacteur bij Metropolis M