metropolis m

Sonia Mangiapane

Er zijn goede en minder goede jaren bij Prospects, leert de ervaring. De huidige editie is zonder meer een van de betere, niet in het minst dankzij de afgewogen architectuur die iedereen, ondanks het grote aantal deelnemers, volop ruimte geeft. Pernilla Ellens ging voor ons kijken en licht drie kunstenaars uit.

Het is alweer de 25e editie van Art Rotterdam en de 12e editie van Prospects. Alle deelnemers aan deze editie ontvingen in 2022 de bijdrage Kunstenaar Start, bedoeld voor kunstenaars die recent zijn gestart met hun carrière. Prospects bevat werk van 86 kunstenaars en is niet thematisch ingedeeld. Maar ik zie toch hoe bepaalde werken bij elkaar aansluiting zoeken. Zo is er veel werk aan de natuur gewijd, ongetwijfeld vanwege de ecologische bezorgdheid van een generatie die toenemende druk ervaart over de houdbaarheid van de eigen toekomst. Want hoe lang is die natuur zoals we die kennen er nog, gezien de vele crisissen die de wereld kent?

Door kunstenaars wordt er in ruime mate bij stilgestaan, soms in verschillende vormen van landschappelijkheid, soms analytisch. Er worden ook vragen opgeworpen over de manier waarop natuur in verhouding tot technologische ontwikkeling staat.

Er zijn daarnaast veel portretten, intiem en alledaags, naast enkele grootschalige wat monochroom ogende installaties. En ten slotte zijn er opvallend veel kunstenaars met taal, of beter vertalingen bezig. Hoe je begrijpelijk te maken in een steeds internationalere wereld die maar weinig geduld en aandacht heeft.

Leon Stoffelen

In de roze installatie Loving Picture, bestaande uit drie schilderijen, een video en een plankje met een beschilderd pompje en een tissuebox wordt er gezocht naar manieren om queer intimiteit, of juist het gebrek daaraan weer te geven. In de video zien we een chatroom, met op de achtergrond van de webcamsessie kitscherige schilderijtjes, plastic rozen en krullerige strikken.

Van Stoffelen wil de esthetiek van de achterkant van de chatroom laten zien. We zien het silhouet van de mannelijke figuur, maar zijn lichaam neemt de vorm aan van het decor, zoals het typische bosbehang of beelden van een zonsondergang. De figuur wordt daardoor anoniem en valt samen met zijn omgeving. De echte persoon in de chatroom is er namelijk niet. Er wordt zo eerder leegte, dan nabijheid geschept. In de schilderijen zien we ook verwijzingen naar de natuur, zoals een groep mannen in een bos en de zee, waarbij de ineengestrengelde armen van twee mannen de omlijsting vormen. ‘In wezen gaat het ook over de Romantiek, over de nietigheid van de mens tegenover de natuur en de gevoelens die daarmee gepaard gaan, zoals melancholie. En over hoe kunstmatige intimiteit opgewekt wordt door zo’n lieflijke sfeer te scheppen. Want gezellig zo’n chatroom er ook uitziet, het laat ook een verlangen naar geborgenheid zien. Er zitten veel verborgen gevoelens onder al die pastel pracht.’

Leon Stoffelen
Leon Stoffelen

Jaakko Myyri

Wie door een van de metalen kijkdozen van Jaakko Myyri kijkt, kan met duizelingwekkende snelheid door de lucht vliegen. In zijn werk the jump (auto-elucidation) schieten wolken als spiralen voorbij, en net als je diep meegevoerd in trance zit, springt het ronde schermpje op en neer. De concentratie wordt verbroken, en daarmee komt het besef dat we hier naar een filmpje kijken op een smartwatch. Een smartwatch die stappen telt, wat het springende schermpje symboliseert. Technologie in de vorm van draagbare elektronica is altijd bij ons en gaat sneller dan ooit.

‘De snelheid waarmee het aantal apparaten in ons leven toeneemt dwingt ons na te denken over de manier waarop ze ons beïnvloeden”, aldus Myyri. Toevallig zie ik hem en Milena Anna Bouma knuffelend bij het werk staan. Ik vraag hem, wat hij uit zijn deelname aan Prospects haalt. ‘Het is vooral leuk om elkaar te zien, dat iedereen bij elkaar is. Ik heb met Milena gestudeerd, maar we zien elkaar niet zo vaak. Prospects is een expositie maar ook een ontmoetingsplek, een fijn weerzien met oude vrienden en een manier om nieuwe mensen te leren kennen. En je kan nieuw werk laten zien. Eerst wilde ik een ander werk maken, in een donkere ruimte. Maar dat was niet mogelijk. Je moet wel een voorstel insturen en dan beoordelen ze dat. Uiteindelijk ben ik heel blij met het nieuwe werk dat ik heb kunnen maken met de bijdrage.’

Sonia Mangiapane

In de serie Trophies van Sonia Mangiapane zien we vijf panelen: een werk dat lijkt op een scheikundige verbinding, een kleurencirkel, twee werken met een steenbok waarvan een in negatief en een berg met sneeuwtoppen, eveneens in negatief. De foto’s zouden ook wel albumcovers kunnen zijn, zo strak in kleur en herkenbaar in beeld zijn de werken. Op een felblauwe achtergrond zien we een cirkel met daarin een substantie die lijkt op lichtvloeistof, zoals in de lampen van jaren 60 liquid light shows. Het geeft een psychedelisch effect, waar je naar blijft kijken. ‘’Deze foto is eigenlijk gemaakt met Iphone, en in de donkere kamer compleet bewerkt waardoor het bestaande beeld ontregeld wordt’’, vertelt Sonia. ‘’Ik bewerk het beeld gedurende een langere tijd met behulp van kleurenfilters en lichtbronnen, waardoor eigenlijk het tegenovergestelde van een snapshot ontstaat.’’ Mangiapane onderzoekt in haar werk hoe kunstgrepen worden ingezet om een beeld te maken. Ze is zich daarbij bewust van de gelijktijdige opkomst van toerisme en fotografie. ‘’Er zijn standbeelden van steenbokken, want de echte zijn uit de berggebieden weggejaagd door toeristen. Van die standbeelden maak ik vervolgens weer foto’s, die ik bewerk in de doka. Zo zitten er verschillende lagen in het project. Mijn werk gaat over het blootleggen van het proces en de materialiteit van het medium fotografie.’’

Prospects
Art Rotterdam
1t/m 4.2.2024

Pernilla Ellens

is onder meer curator en schrijver

Gerelateerd

Recente artikelen