SCOUTING: Mariëlle Buitendijk
Voor de tentoonstelling Intercity in De Fabriek in Eindhoven, waar ze samen met voormalige studiegenoten van het Frank Mohr Instituut in mei exposeerde, toonde Marielle Buitendijk (1976) werken op voor haar doen uitzonderlijk groot formaat; 550 cm x 340 cm. Een hele uitdaging, want normaal hanteert ze ongeveer 120 cm x 180 cm, meer het gebruikelijke ‘landschapsformaat’. Buitendijk studeerde vorig jaar af aan het Frank Mohr Instituut, de tweede fase-opleiding van Academie Minerva in Groningen. Ze genoot haar vooropleiding aan Academie St. Joost. Op het Frank Mohr Instituut, dat samenwerkt met de Rijksuniversiteit Groningen waardoor ook daar colleges kunnen worden gevolgd, verdiepte Buitendijk zich met name in filosofie. Ze las over het spektakel, over schijnwerelden, over hoe de massa zichzelf kan opzwepen en over waarheid die geen waarheid is.
Het afgelopen jaar maakte Buitendijk binnen de Nederlandse kunstwereld naam met haar zwart-wit schilderijen van lege, kille voetbalstadions met een vreemde waas erover alsof je kijkt naar het negatief van een onscherpe foto. Ze zijn geïnspireerd op ruimtes die aan het ‘spektakel’ refereren, maar door dit spektakel juist weg te laten, worden het beladen beelden, die vanwege de ‘koude sfeer’ de rampen met voetbalstadions in herinnering roepen. Bij Buitendijk wordt het stadion vooral als een ijzingwekkend, mensverslindend monster voorgesteld, niet zozeer als een plek waar de familie gezellig samenkomt. Ze speelt daarbij met ons collectieve geheugen en toont juist datgene wat niet te zien is. Dat doet ze op zo’n vakkundige wijze dat ze vorig jaar werd bekroond met de Koninklijke Prijs voor de Vrije Schilderkunst, en een expositie in het GEM in Den Haag. Eerder dit jaar was haar werk te zien op de Kunstvlaai en bij Aschenbach en Hofland Galleries in Amsterdam.
Buitendijk heeft in korte tijd een eigen, karakteristieke ‘schilderstijl’ ontwikkeld, waarbij ze gebruik maakt van verschillende spraytechnieken. Haar onderwerpen schildert Buitendijk naar foto’s die ze van internet en uit tijdschriften haalt. Al op het Frank Mohr Instituut was ze geïnteresseerd in fotografie, niet zozeer het realistisch naschilderen van foto’s, maar juist de onscherpte van fotografie of het zogenaamde fish eye-effect. Fotografie pretendeert een afspiegeling van de werkelijkheid te zijn, maar heeft ook een (technische) vervorming tot gevolg die in eerste instantie vaak onopgemerkt blijft. Buitendijk ontdekte dat de spuitbustechniek die onscherpte en vervormingen goed kan weergeven en vanaf dat moment werd de spraytechniek haar handelsmerk. Aanvankelijk gebruikte ze spuitbussen waarmee ze relatief snel een eigen ‘handschrift’ ontwikkelde. Op dit moment geeft ze de voorkeur aan de iets subtielere airbrush, maar wel in een grove vorm, met veel spetters. Ze vindt ‘de huid’ van het schilderij erg belangrijk, juist door de spetters wordt die beter voelbaar.
Lennard Dost