Geloofscrisis Blue Episode in Utrecht
De curator Jans Muskee is vertrokken vanuit een simpel besef, lees ik in de zaaltekst. Terwijl hij met zijn buurvrouw sprak, realiseerde hij zich dat hij tegelijkertijd met zijn gedachten elders was, in een andere wereld, en zij vermoedelijk ook. ‘Aan de oppervlak wordt een werkelijkheid geleefd, die praktisch is, zodat we als mensen op een prettige manier met elkaar kunnen omgaan. Maar daaronder bevinden zich allerlei vrolijke, vreemde, donkere, in elkaar gevlochten, schijnbaar absurde, onbekende werelden, die zo nu en dan, als je goed oplet even aan de oppervlak komen.’
Hij vond het een schokkend besef dat bovenop de twijfels kwam die hij toch al had over de echtheid van de wereld. Op zijn tiende had Muskee het idee dat iedereen in een complot zat en wist van het scenario van zijn leven, alleen hij niet. Films als The Truman Show en The Matrix zouden hem later in dat idee bevestigen.
‘Open your eyes’, roept Muskee ons nu in zijn tentoonstelling toe. Gooi de goedgelovigheid van je af en zie de wrede waarheid achter onze werkelijkheid en haar talloze communicatieve dwaalsporen. Mattheus 27: 46 staat genoteerd in een van de twee werken van Muskee zelf die in Utrecht te zien zijn. Ik heb het even opgezocht: het is de bijbel-passage waarin Jezus roept: Mijn God! Mijn God! Waarom hebt gij mij verlaten?
Onmetelijke eenzaamheid en nood ben ik niet tegengekomen bij mijn bezoek aan de tentoonstelling tijdens de Utrechtse Uitmarkt. Hoe hard de kunst ook haar best deed alle schone schijn af te werpen, het was bovenal erg gezellig in het drukbezochte pittoreske winkelpand tegenover galerie 10. De kunst wilde erg graag veel vertellen, in geuren en kleuren, liever niet confronteren. Met het voortdurende zicht van binnenuit op Leonard van Munsters camping aan de gevel werd de tentoonstelling een soort verticale ‘onderwereld’, een tocht door de kelder van de geest.
Curator Muskee blijkt een groot liefhebber van de kunstenaar Muskee, gezien de prominente aanwezigheid van eigen werk en van werk van anderen dat er op lijkt. Wat natuurlijk niet zo zo handig is. Het maakt alles wel erg tot een eerbetoon aan Muskee’s eigen missie, The Muskee Show, om in termen van zijn concept te spreken.
Waarmee deze derde editie van Blue Episode minder uitgebalanceerd is dan de eerste die ik dik een jaar geleden op deze site besprak. Maar wel prettig anders. En een die evengoed zowel letterlijk als figuurlijk een verrassende blik achter de gevels van de stad biedt.
Domeniek Ruyters
is hoofdredacteur van Metropolis M